Lezersrecensie
Als het lang genoeg heeft gesudderd, komt het keihard binnen
De Vietnamees-Amerikaanse auteur Ocean Vuong verwierf in Nederland bekendheid met zijn debuutroman Op aarde schitteren we even. Eerder scheef Vuong vooral poëzie waarvan één bundel is vertaald. Nu is het tijd voor de tweede roman van zijn hand, De keizer van Gladness, die zich afspeelt in de omgeving van Hartford waar hij opgroeide.
Een aantal jaar geleden las ik Op aarde schitteren we even. Wel in het Engels, want in het Nederlands kwam ik hier niet doorheen. Hoewel dit boek niet de volle vijf sterren kreeg, is het me wel altijd bijgebleven. Het was anders dan ik altijd las en ook wel behoorlijk buiten mijn comfortzone. Van deze nieuwe roman had ik dan ook hoge verwachtingen, ik wist direct dat ik het wilde lezen. Ik wilde eerst voor de Engelse versie gaan, maar besloot dat toch niet de doen en de vertaling op te pakken. Dat blijkt een goede keuze geweest.
De negentienjarig Hai staat op een late zomeravond op de rand van een brug in East Gladness, klaar om te springen. Een stem aan de overkant van de rivier weerhoudt hem hiervan. Deze stem behoort toe aan de bejaarde en aan dementie lijdende weduwe Grazina. Zij weet hem ervan te overtuigen een ander pad te kiezen. Omdat Hai geen andere opties heeft, wordt hij noodgedwongen haar mantelzorger. Hoewel dit niet makkelijk gaat, ontwikkelen hij en Grazina een levens veranderende band. Naast de mantelzorg voor Grazina besluit hij een baantje te zoeken. Tijdens zijn werk bij een lokaal fastfood restaurant ontmoet Hai andere mensen die eveneens op de rand van de afgrond staan. Lukt het Hai om zichzelf weer terug te vinden en zijn banden met de mensen om hem hee te versterken?
Hai is een complex personage. Hij heeft veel problemen, maar lijkt liever zijn kop in het zand te steken dan deze echt op te lossen. Het ontbreekt hem aan daadkracht, maar misschien ook wel aan doenvermogen. In het verleden heeft hij het een en ander meegemaakt dat veel impact op hem heeft gehad. Vuong rept hier wel over, maar er lijkt meer te zijn gebeurd dan nu zichtbaar wordt. Wat wel direct duidelijk is, is dat Hai worstelt met drugsgebruik. Hij heeft geprobeerd af te kicken, maar ook hierin krijgt hij niet de gewenste hulp. Eigenlijk is het heel triest, want er is niemand die hem echt ziet voor wat hij is. Hij liegt tegen zijn moeder vanuit schaamte, omdat hij de kansen die hij geboden krijgt niet kan pakken. Hij schaamt zich voor zichzelf, zijn drugsgebruik en zijn onkunde (en misschien ook wel onwil) om hiervan af te komen. Zijn toekomst lijkt uitzichtloos. Deze roman legt de uitzichtloosheid van veel Amerikaanse burgers bloot die we normaliter weinig tot niet de zien krijgen omdat de media deze goed verborgen houdt. Als Hai bij een plaatselijke fastfoodketen aan de slag gaat, verschijnen er direct veel personages ten tonele. Dit is een bonte mix aan mensen met allerlei problemen en die ondanks de situatie iets van het leven proberen te maken. Op het eerste gezicht is het een merkwaardig stel, maar toch werkt het. Iedereen heeft een verhaal en dit geeft de auteur mondjesmaat prijs.
Deze roman is niet geschikt voor de minder ervaren lezer. Er wordt veel verteld door het juist niet te vertellen. Veel informatie krijg je door tussen de regels door te lezen. Dit geldt voor zowel het verleden van Hai als dat van Grazina. Die laatste is dementerend en heeft vaak episodes waarin ze niet meer weet waar ze is. Ze denkt dat ze terug is in Litouwen en dat ze moet vluchten voor de Duitsers. Het is knap hoe Hai dit oppakt en hierin meegaat om Grazina zich “veilig” te laten voelen. Door middel van deze episodes krijg je stukje bij beetje meer van Grazina’s levensverhaal voorgeschoteld. Ook voor Hai’s levensverhaal maakt Vuong gebruik van flashbacks. Deze zijn noodzakelijk om hem en zijn keuzes beter te begrijpen. Dit boek is vooral een verhaal waarvan je hoopt dat het goed zal eindigen en dat de personages het geluk vinden. Je hoopt vooral dat Hai van die rotzooi afkomt en zijn leven weer op orde krijgt.
De schrijfstijl van deze auteur kan het best worden omschreven als bloemrijk. Het is dan ook raadzaam om dit boek eerst in het Nederlands te lezen om het te leren kennen. Voor een volgende keer kan het best in het Engels, want de taal is zo rijk dat het verhaal in de originele taal wellicht nog harder in je gezicht slaat. Het is rauw en laat het lelijke zeker niet onbesproken. Sterker nog, het maakt het bespreekbaar. Doordat het zo gelaagd is en niets klakkeloos wordt voorgekauwd zet dit boek je aan het denken. Hierdoor weet het niet direct te intrigeren. Het heeft, net als de eerdere roman van Vuong, tijd nodig om te sudderen. De elkaar snel opvolgende tijdssprongen zijn soms verwarrend, want snel kunnen schakelen is wel een vereiste om het verhaal goed te kunnen volgen.
De keizer van Gladness van Ocean Vuong is geen boek dat je snel zomaar even tussendoor leest. Dit verhaal is rauw en laat de lelijkheid van de Amerikaanse samenleving niet onbesproken. Dit is het Amerika dat je weinig in de media ziet, tenminste niet in Nederland. De bonte verzameling van personages leeft aan de rand van de samenleving en moet alle zeilen bijzetten om rond te kunnen komen. Gevaren als alcohol- en drugsverslaving en uitzichtloosheid liggen op de loer. De auteur heeft de worstelingen van de personages met deze problematiek goed weergegeven. Er wordt veel verteld door het juist niet te vertellen wat ervoor zorgt dat dit geen boek is voor de beginnende of minder ervaren lezer. Het verhaal moet sudderen, want doordat je veel tussen de regels door moet lezen intrigeert het niet direct. Het bloemrijke taalgebruik en de vereiste om snel te kunnen schakelen in flashbacks zorgen ervoor dat dit een literaire uitdaging is. Als jij hier klaar voor bent, dan komt dit verhaal binnen.
Een aantal jaar geleden las ik Op aarde schitteren we even. Wel in het Engels, want in het Nederlands kwam ik hier niet doorheen. Hoewel dit boek niet de volle vijf sterren kreeg, is het me wel altijd bijgebleven. Het was anders dan ik altijd las en ook wel behoorlijk buiten mijn comfortzone. Van deze nieuwe roman had ik dan ook hoge verwachtingen, ik wist direct dat ik het wilde lezen. Ik wilde eerst voor de Engelse versie gaan, maar besloot dat toch niet de doen en de vertaling op te pakken. Dat blijkt een goede keuze geweest.
De negentienjarig Hai staat op een late zomeravond op de rand van een brug in East Gladness, klaar om te springen. Een stem aan de overkant van de rivier weerhoudt hem hiervan. Deze stem behoort toe aan de bejaarde en aan dementie lijdende weduwe Grazina. Zij weet hem ervan te overtuigen een ander pad te kiezen. Omdat Hai geen andere opties heeft, wordt hij noodgedwongen haar mantelzorger. Hoewel dit niet makkelijk gaat, ontwikkelen hij en Grazina een levens veranderende band. Naast de mantelzorg voor Grazina besluit hij een baantje te zoeken. Tijdens zijn werk bij een lokaal fastfood restaurant ontmoet Hai andere mensen die eveneens op de rand van de afgrond staan. Lukt het Hai om zichzelf weer terug te vinden en zijn banden met de mensen om hem hee te versterken?
Hai is een complex personage. Hij heeft veel problemen, maar lijkt liever zijn kop in het zand te steken dan deze echt op te lossen. Het ontbreekt hem aan daadkracht, maar misschien ook wel aan doenvermogen. In het verleden heeft hij het een en ander meegemaakt dat veel impact op hem heeft gehad. Vuong rept hier wel over, maar er lijkt meer te zijn gebeurd dan nu zichtbaar wordt. Wat wel direct duidelijk is, is dat Hai worstelt met drugsgebruik. Hij heeft geprobeerd af te kicken, maar ook hierin krijgt hij niet de gewenste hulp. Eigenlijk is het heel triest, want er is niemand die hem echt ziet voor wat hij is. Hij liegt tegen zijn moeder vanuit schaamte, omdat hij de kansen die hij geboden krijgt niet kan pakken. Hij schaamt zich voor zichzelf, zijn drugsgebruik en zijn onkunde (en misschien ook wel onwil) om hiervan af te komen. Zijn toekomst lijkt uitzichtloos. Deze roman legt de uitzichtloosheid van veel Amerikaanse burgers bloot die we normaliter weinig tot niet de zien krijgen omdat de media deze goed verborgen houdt. Als Hai bij een plaatselijke fastfoodketen aan de slag gaat, verschijnen er direct veel personages ten tonele. Dit is een bonte mix aan mensen met allerlei problemen en die ondanks de situatie iets van het leven proberen te maken. Op het eerste gezicht is het een merkwaardig stel, maar toch werkt het. Iedereen heeft een verhaal en dit geeft de auteur mondjesmaat prijs.
Deze roman is niet geschikt voor de minder ervaren lezer. Er wordt veel verteld door het juist niet te vertellen. Veel informatie krijg je door tussen de regels door te lezen. Dit geldt voor zowel het verleden van Hai als dat van Grazina. Die laatste is dementerend en heeft vaak episodes waarin ze niet meer weet waar ze is. Ze denkt dat ze terug is in Litouwen en dat ze moet vluchten voor de Duitsers. Het is knap hoe Hai dit oppakt en hierin meegaat om Grazina zich “veilig” te laten voelen. Door middel van deze episodes krijg je stukje bij beetje meer van Grazina’s levensverhaal voorgeschoteld. Ook voor Hai’s levensverhaal maakt Vuong gebruik van flashbacks. Deze zijn noodzakelijk om hem en zijn keuzes beter te begrijpen. Dit boek is vooral een verhaal waarvan je hoopt dat het goed zal eindigen en dat de personages het geluk vinden. Je hoopt vooral dat Hai van die rotzooi afkomt en zijn leven weer op orde krijgt.
De schrijfstijl van deze auteur kan het best worden omschreven als bloemrijk. Het is dan ook raadzaam om dit boek eerst in het Nederlands te lezen om het te leren kennen. Voor een volgende keer kan het best in het Engels, want de taal is zo rijk dat het verhaal in de originele taal wellicht nog harder in je gezicht slaat. Het is rauw en laat het lelijke zeker niet onbesproken. Sterker nog, het maakt het bespreekbaar. Doordat het zo gelaagd is en niets klakkeloos wordt voorgekauwd zet dit boek je aan het denken. Hierdoor weet het niet direct te intrigeren. Het heeft, net als de eerdere roman van Vuong, tijd nodig om te sudderen. De elkaar snel opvolgende tijdssprongen zijn soms verwarrend, want snel kunnen schakelen is wel een vereiste om het verhaal goed te kunnen volgen.
De keizer van Gladness van Ocean Vuong is geen boek dat je snel zomaar even tussendoor leest. Dit verhaal is rauw en laat de lelijkheid van de Amerikaanse samenleving niet onbesproken. Dit is het Amerika dat je weinig in de media ziet, tenminste niet in Nederland. De bonte verzameling van personages leeft aan de rand van de samenleving en moet alle zeilen bijzetten om rond te kunnen komen. Gevaren als alcohol- en drugsverslaving en uitzichtloosheid liggen op de loer. De auteur heeft de worstelingen van de personages met deze problematiek goed weergegeven. Er wordt veel verteld door het juist niet te vertellen wat ervoor zorgt dat dit geen boek is voor de beginnende of minder ervaren lezer. Het verhaal moet sudderen, want doordat je veel tussen de regels door moet lezen intrigeert het niet direct. Het bloemrijke taalgebruik en de vereiste om snel te kunnen schakelen in flashbacks zorgen ervoor dat dit een literaire uitdaging is. Als jij hier klaar voor bent, dan komt dit verhaal binnen.
1
Reageer op deze recensie