Therapie voor De therapeut

De therapeut is het thrillerdebuut van alweer een Noorse schrijver. Inmiddels zijn we al jarenlang enorm verwend met literaire hoogstandjes van Scandinavische herkomst. Helene Flood is psycholoog en wetenschapper. Heel apart volgde zij ook een opleiding tot acteur. Het boek was nauwelijks uit in Noorwegen, en het was in feite al een bestseller, met de rechten aan ruim 20 landen verkocht. Dan zijn de verwachtingen enorm hooggespannen. En je wordt absoluut niet teleurgesteld!

Net als haar creatieve bedenker is Sara psycholoog. Na jaren in een praktijk met collega’s te hebben gewerkt, wil zij het rustig aan doen. Haar vriend, Sigurd, kan zich in een architectenbureau van medestudenten inkopen. Het ‘geluk’ wil dat de opa van Sigurd overlijdt en het huis in handen komt van het jonge stel. Ze besluiten te trouwen, de carrièrestappen te maken en het huis te gaan verbouwen.

Dan blijkt dat het leven niet zo eenvoudig is. Ze leven in een bouwval en Sigurd doet minder in het huis dan zou moeten en is vooral voor andere mensen paleisjes aan het creëren. De praktijk van Sara loopt nog niet geweldig. De twee maken ruzie over de verbouwing, het geldgebrek en ook over de verminderde intimiteiten. Het lijken de gewone problemen te zijn die alle stellen wel meemaken in zo’n situatie.

Pas als Sigurd niet bij vrienden komt opdagen voor een mannenweekend weg, blijken de scheurtjes in de relatie veel groter te zijn. Het verhaal wordt alleen vanuit Sara beschreven, zowel in het hier en nu als in het verleden. Ondanks dit perspectief is het moeilijk Sara te leren kennen. Ik vond haar onkundig en ongeïnteresseerd overkomen als therapeut. We zitten bij haar, in de praktijk aan huis, bij de een-op-een sessies met Vera, Christoffer en Trygve. Ze komt weinig empathisch over, en het lijkt alsof haar cliënten haar de baas zijn. Ze boezemde geen vertrouwen in. Tegelijkertijd is ze toch wel kwetsbaar, met huilbuien in de metro.

Sigurd heeft in de tussentijd een voicemail achtergelaten voor Sara. Hij is veilig en wel aangekomen en heeft het nu al leuk met de mannen. Sara vervolgt haar dag en op de terugweg van de sportschool, wordt ze gebeld. Het zijn de vrienden van Sigurd. Ze kunnen Sigurd niet bereiken en willen weten of hij onderweg is. Sara maakt zich zorgen, maar besluit nog niets te doen. Naast het zorgen maken, analyseert ze de relatie tussen haar en Sigurd. Ze lijkt eerder kwaad dan bezorgd.

Wat mij enorm dwars zat, is dat op de achterflap het lot van Sigurd al bekend is gemaakt. Hij wordt nl. vermoord teruggevonden. Hierdoor zat ik constant op de vondst van het lijk te wachten en kon ik me moeilijk op de gebeurtenissen focussen. Een stukje spanning was er af. Er was geen hoop op een goed einde. Dit ging ten koste van mijn leesgenot. Ik kon niet met Sara meeleven, mede doordat je weet wat er gaat gebeuren, maar ook omdat ze gewoon niet leuk en aardig was. Het valt me op dat vrouwen regelmatig niet zo leuk en aardig worden beschreven. Het zijn vaak kille niet-sympathieke krengen, met allerlei jeugdtrauma’s en daddy-issues. Ook hier weer geldt dat Sara in feite door haar oudere zus is opgevoed, met een demente moeder die jong overlijdt en een vader die erg controversieel is en niet de vaderrol op zich neemt.

Naarmate het boek vordert, neemt de spanning toe. Sara hoort dingen, en ziet dat er iemand binnen is geweest, maar de politie is daar niet van overtuigd. Je weet ook niet wat te geloven. Is Sara de schuldige en probeert ze ons van haar spoor af te gooien? Ziet en hoort ze dingen die daadwerkelijk gebeuren? Of is ze gewoon aan het dementeren, net als haar moeder destijds?

Hoewel Sara niet de meest charmante persoon is die je kent, wil je wel dat het goedkomt. Je leeft uiteindelijk wel mee. Je vraagt je wel af hoe een therapeut, geschoold in de psyche en gedrag van de mens, zo blind is geweest voor Sigurd en zijn fouten. Het zijn dingen waar je aan denkt, terwijl je leest. Er komen personages in voor, die misschien wel leuk en aardig zijn, maar die worden niet uitgewerkt. Ze blijven nogal oppervlakkig en eendimensionaal. Jammer. Gundersen leidt het onderzoek, hij had mogelijk een hoofdpersoon kunnen zijn.

Dit boek zal niet iedereen bekoren door het gebrek aan vaart in de gebeurtenissen. Het is meer een psychologische thriller (niet vreemd gezien de achtergrond van Flood) dan een echte whodunnit. Natuurlijk willen we weten wie het heeft gedaan, maar daar ligt de focus van het verhaal niet op. Het gaat om Sara en hoe alleen ze is en zich heeft afgesloten voor mensen. In het begin is het boek moeilijk te lezen. Omdat Sara alsmaar alles overdenkt en door piekert tot in de kleinste details, krijg je ellenlange zinnen te lezen. De schrijfstijl is niet complex als je eenmaal door hebt hoe Sara denkt. Dan merk je de gedachtekronkels niet eens meer op.

Op een gegeven moment krijg je bepaalde vermoedens en wil je gauw richting ontknoping om te weten wat er is gebeurd. De ontknoping is spannend, en de sloomheid van het boek past toch wel in het verhaal. Ondanks de traagheid, kon ik het boek niet wegleggen en heb ik bijna onafgebroken het verhaal in een avond uitgelezen. Na het lezen ervan was ik wel stil. Ik moest het gelezene verwerken. Het laten bezinken. Flood is een briljante schrijver, ik ben benieuwd naar haar volgende boek. De therapeut krijgt van mij 4 sterren.

Liliën
Perfecte buren