Groeien als een kerkhofbloem

Wat een heerlijke roman. Dit boek heeft mij geen moment verveeld. Heerlijk, die Vlaamse taal en de honderden beelden die voorbijtrekken. Voeg daarbij de volkse dialogen, de poëtische zinnen en de stemmen van de vrouwelijke chrysantenkweeksters. Allemaal hebben ze geheimen onder hun lange rokken. Hun gezoem weerklinkt als bijen over het bloemenveld en Arabella staat er middenin. Het zal haar leven totaal veranderen.

'Traagzaam rijdt en rolt de wagen,
treurig door de straten voort,
en 't is krijsen en 't is klagen,
dat men onder 't dekzeil hoort.
Stap voor stap zo gaan de peerden,
ziende naar hun meester om;
stap voor stap, als of 't hun deerde
traagzaam, treurig stille en stom!

- Guido Gezelle

Het epigram is een gedicht van Guido Gezelle.

Dit boek is dan ook een ode aan deze West-Vlaamse dichter.

De West-Vlaamse priester-dichter Gezelle leefde van 1830 tot 1899 bijna heel zijn leven in Brugge. Zijn

'praalgraf met een puntig kruis en twee waakengelen ernaast en een bloemperk rondom met een ijzeren ketting

ligt op het Brugs Kerkhof, in de wijk Sint-Katarina, in de Kerkhofblommenstraat te Assebroek. De titel van het boek verwijst daar naar. Zijn graf speelt een prominente plaats in het boek. Veel komt daar samen zoals liefde, verdriet, pijn, dood en rouw.

De heerlijke Vlaamse taal met woorden als 'die ene', 'geestig' 'prutteltje', 'pimpampoentje', 'smoor' en nog veel meer was heerlijk om te lezen. De rijke taal samen met het historische kader van het interbellum maken dit boek tot een juweeltje.

Lara Taveirne (1983) debuteerde in 2014 met De kinderen van Calais waarmee ze de Vlaamse Debuutprijs won. Een jaar later verscheen Hotel zonder sterren. Nu is er dus Kerkhofblommenstraat. Een verhaal dat je beetneemt en bijblijft.

Het is een coming of age roman of bildungsroman.

Arabella is thuis. Het is vakantie. Ze is vijftien en verveelt zich. Haar moeder sluit zich op in haar kamer en brengt hele dagen door in bed. Haar vader maakt lange dagen in het donker kantoortje achter in de bezemfabriek. Alleen voor het eten komt hij nog naar huis. Ze is enig kind en geboren in een wieg vol kant en een toekomst met een gouden randje.

Op de school van de Zusters van de Heilige Ursula van de Allerheiligste Maagd is ze een intelligente leerlinge.

Naast hun huis ligt het bloemenveld van haar ouders waar de kweeksters elke dag komen werken om chrysanten te kweken. Het was een idee van haar vader dat onmiddellijk bijval vond bij pastoor Bonte. Een godsvruchtig initiatief om de doden te eren en daarvoor behoeftige vrouwen aan het werk te stellen. Haar moeder vind het maar niks.

Wanneer tijdens de zomervakantie Arabella besluit om acht weken mee te helpen met de kweeksters verzet haar moeder zich met alle middelen tegen dat belachelijke idee. 'Wat moet ze in dat rattennest?' Onkruid en ongedierte zijn de gebruikelijke woorden waarmee haar moeder over de kweeksters praat. Arabella hoopt op het veld te vinden wat ze thuis mist: het gevoel erbij te horen, samenhorigheid, lachen en elkaar 'ne keer goe vast pakken'. Arabella had het vaak genoeg gezien vanuit haar slaapkamerraam. Nu wil ze niet meer langs de zijlijn staan.

Haar vader steunt haar volledig. 'Op die manier ga je leren omgaan met dit soort mensen en dat kan alleen maar van pas komen als jij hier later...' Zij is immers de enige opvolger.

Arabella gaat de volgende dag gewoon naar het veld. Maar dat valt tegen. Het is moeilijk om aansluiting te vinden bij de vrouwen. Sommige zijn haar zelfs openlijk vijandig gezind. Haar moeder kan het niet langer aanzien en vertrekt de volgende dag naar haar zus in het Bloemenkasteeltje.

Over de rijke intriges en familiegeheimen ga ik niets verklappen. Het boek leest vlot. Het was alsof ik er zelf bij was en tussen die vrouwen liep. Het hele boek zitten we in het hoofd van Arabella en dat maakt dat ik de intriges helemaal niet had zien aankomen. Net zomin als Arabella.

Na die acht weken heeft Arabella veel geleerd, over het leven, over de liefde. Haar leven is voorgoed veranderd en zal nooit meer hetzelfde zijn. Haar 'thuis' zoals ze het daarvoor kende, bestaat niet meer.

Tegelijk is het boek rijk aan historie, de sociale verhoudingen tussen de verschillende klassen, het sociaal wenselijke, de periode na de eerste wereldoorlog, de aard van gewone werkmensen.

Een rijk boek prachtig neergezet in een unieke tijdperiode.

Ik had nog nooit van deze schrijfster gehoord. Dankzij de onderstaande boekenblog besloot ik dit boek te lezen. Heb er geen moment spijt van gehad!

https://www.hebban.nl/spot/literatuurclub/nieuws/vlaamse-kost-kerkhofblommenstraat-lara-taveirne