Een warme kerst vol onverwachte cadeautjes

Drie jaar na het overlijden van hun moeder is Kerstmis voor de familie De Koning vooral een pijnlijke herinnering geworden. Iedereen heeft zijn eigen manier gevonden om met het gemis om te gaan, en het traditionele samenzijn voelt eerder als een verplichting dan als een feest. Dit jaar pakt vader het anders aan: hij huurt een knusse cottage in een pittoresk Engels dorpje en nodigt de hele familie uit voor een “echte” kerstvakantie, alsof ze in een kerstfilm zijn beland. Er is alleen één probleem: niemand heeft er zin in. Toch kunnen de drie kinderen – Elena, Anouk en Daan – moeilijk weigeren wanneer vader laat doorschemeren dat hij iets belangrijks te vertellen heeft. En dan is er nog oma, die koste wat kost mee wil… zelfs als dat betekent dat haar kinesitherapeute Livia (toevallig ook de ex van Daan) als medisch begeleider moet worden ingeschakeld.

Vannessa Thuyns vertelt dit verhaal vanuit maar liefst zes perspectieven: vader, de drie kinderen, oma én Livia. Dat klinkt misschien veel, maar het werkt wonderbaarlijk goed. Iedereen krijgt zijn eigen stem, zijn eigen verdriet, zijn eigen kleine en grote zorgen. Elena rent zichzelf voorbij in haar koffiehuisje en durft geen relatie meer aan, Anouk probeert de perfecte moeder en echtgenote te zijn terwijl ze nog rouwt, en Daan leeft van dag tot dag, tekent strips wanneer de inspiratie komt en kan zijn ex maar niet loslaten. Thuyns laat zien hoe rouw bij iedereen anders binnenkomt – soms in stilte, soms in chaos – en hoe moeilijk het is om daarover te praten. Juist omdat ze elk personage evenveel ruimte geeft, voelt de familie echt als een familie. Je herkent de dynamiek: het plagen, het onuitgesproken zeer, de liefde die er ondanks alles gewoon is.

Wat ik zo mooi vind, is hoe Thuyns balanceert tussen humor en ontroering. Er zijn scènes die je hardop laten lachen – oma die met een ondeugende glimlach haar “medisch begeleidingsplan” uit de doeken doet, of Daan die in een sneeuwstorm per ongeluk in de verkeerde slaapkamer belandt – en een paar pagina’s later zit je met een brok in je keel omdat iemand eindelijk durft uit te spreken wat al jaren verzwegen wordt. Een zin die me is bijgebleven is wanneer Elena ’s avonds in de cottage voor het raam staat en denkt: “Kerstmis was vroeger het geluid van haar lach in de keuken. Nu is het vooral stilte met een randje.” Zo eenvoudig, zo raak.

Het einde is precies zoals je stiekem hoopt bij een kerstverhaal: warm, hoopvol en een tikje voorspelbaar. Maar de weg ernaartoe zit vol verrassingen. Elke keer dat je denkt te weten hoe het verder gaat, pakt Thuyns je in met een onverwacht gesprek, een oude foto die bovenkomt of een sneeuwbalgevecht dat uitloopt op tranen. Het boek voelt als een adventskalender: elke dag (of elk hoofdstuk) zit er een nieuw cadeautje in, soms grappig, soms ontroerend, maar altijd precies goed.

Kortom: Zoals kerst bedoeld is is een heerlijk kerstverhaal dat precies doet wat een kerstverhaal moet doen: je laten lachen, een paar keer laten snuiten, en je uiteindelijk met een warm en hoopvol gevoel achterlaten. Het is geen vernieuwend literair hoogstandje, maar wel een boek dat je dichtslaat met de gedachte dat familie, zelfs als ze soms helemaal uit elkaar ligt, altijd weer een weg naar elkaar terug kan vinden – zeker met een beetje kerstmagic.