Een historisch boeiend familieverhaal.

Voor altijd op de vlucht - Angelo Schenkers.
Dit boek van Angelo Schenkers bewijst dat een familiegeschiedenis geen saaie opsomming van jaartallen en feitjes hoeft te zijn.
Het opent met een spectaculaire ontsnapping. Daarna gaat het niet lineair, niet chronologisch verder. Je moet als lezer wel bij de les blijven, je krijgt steeds ‘brokjes’ informatie over de personages. Een passage kan eindigen in de vorm van een cliffhanger.
“… Uke vertrekt met haar twee dochterts naar Leeuwarden. Zonder haar man…” (p.38)
De omstandigheden rond 1910 zijn voor de arme bewoners van ons land schrijnend. Als ze zich aanmelden bij het Burgerlijk Armenbestuur in Amsterdam worden deze gezinnen minutieus gescreend.
“… en waar gaat het om? … meestal om hulp in natura…. Een paar broden, wat turf…”(p.45)
Ik benijd de vrouwen van die tijd niet… zwanger, bevallen en bijna direct weer zwanger, bevallen en zo gaat dat door. Uke wel veertien keer! Mijn overgrootmoeder Uke, schrijft Schenkers:
“… ze verandert in een oude vrouw, voordát ze jong heeft kunnen zijn! Amper 32 jaar..”(p.46)
De beschrijvingen van de familieleden zijn zo beeldend dat je opa Akkerman en oma Rika zou herkennen als je ze op straat tegenkomt.
“Mag iets van opa niet… dan ga je naar oma… dan mag het toch. Rika heeft een zwak voor kinderen.”(p.16)
Schenkers heeft mooie herinneringen
Het verhaal switcht heen en weer van de geschiedenis van de grootouders/ overgrootouders naar het verhaal van Schenkers zelf. Hij ging als kind zijnde heel graag logeren bij opa en oma, thuis of op de camping. Opa Akkerman leerde hem vissen. Maar opa Akkerman sterft plotseling. Van oma krijgt de auteur dan een foto van de ouders van opa. Deze foto zet uiteindelijk zijn leven op een ander spoor.
Wie zijn die mensen op de foto, wat een vreemde compositie, zorgen tekenen hun gezichten. Oma vertelt dat het de ouders van opa zijn en dat ze al vroeg met de kinderbescherming in aanraking kwamen. Waarom? Na heel wat zoekwerk komt veel van het verleden uit de ‘mist’ omhoog. Het is niet allemaal even fraai… “moet ik wel doorgaan… steek ik nu mijn hoogopgeleide neus in schrijnende zaken?”
Schenkers vertelt niet alleen het verhaal van zijn voorouders, maar in combinatie daarmee stelt hij zichzelf ook kwetsbaar op, hij vertelt veel over zijn eigen rusteloze leven. Een afgeronde universitaire studie, geen bevredigende baan daarin kunnen vinden, vakantiewerk in het buitenland. Hij hopt van baan naar baan.
Dan beseft hij dat hij onrust voelt, hij voelt zich niet op zijn plek, wat is zijn
‘levens’-opdracht?
“… ik wil mijn tijd besteden aan wat mij dierbaar is… ik ga een historisch betrouwbaar verhaal schrijven…”(p.89)
Deze familiegeschiedenis is verweven met de geschiedenis van de stad Amsterdam en zo nu en dan Leeuwarden en Suriname, met het sociale leven van de mens en de politieke situatie van ons land: zoals de jaren 1914-1918, hoe de regering de inflatie probeerde te beteugelen, de distributiewet met bonkaarten. De volksgaarkeuken werd opgericht met goede bedoelingen, maar met ‘niet-te-vreten’ maaltijden, zoals de echte Amsterdammer dat betitelde! (p.138)
Er kwam hongersnood, de aardappeloproer brak uit.
Opvallend is dat er in deze tijd sprake is van een bepaalde solidariteit, zeker tussen de vrouwen met grote gezinnen.
Ben je door het springen in de tijd en het wisselen van de personages even de draad kwijt over ‘wie is nu wie’ dan staat er achterin het boek een handige stamboom.
Angelo Schenkers weet dat hij na deze naspeuringen en ontdekkingen nooit meer op dezelfde manier naar Amsterdam zal kijken.
Voor de lezer weet hij de omstandigheden filmisch te beschrijven en de personages zo levensecht neer te zetten dat je ze gaat beschouwen als je eigen familie.
Het speurwerk van de schrijver levert een prachtig boek op. En rust! (voor hem) Eerst puzzelen, bijzondere ontdekkingen doen, dan het verwoorden van die vondsten. Het zonder oordeel respect vol beschrijven ervan…
Voor iedereen een interessant en boeiend boek.