Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Dit boek had ook 'De club van onsympathieke personages' kunnen heten

Ik dacht dat ‘Wuthering Heights’ een romantisch boek was. Sterker nog, er was me verteld dat ‘Wuthering Heights’ een romantisch boek is. Het is geen romantisch boek. Als je het wel een romantisch boek vindt, kan je het beste een therapeut bellen en hopen dat er nog iets te redden valt.

Eigenlijk had ik dit vooraf kunnen weten. ‘Wuthering Heights’ is het favoriete boek van Bella, de hoofdpersoon uit één van de slechtst geschreven boekenseries voor jongeren ooit, ‘Twilight’. Maar goed, ik heb geen zin om mijn avond te verpesten, dus ‘Twilight’ blijft verder onbesproken. Het gaat erom dat er een waarschuwing was. Meerdere zelfs. Sinds een paar dagen heb ik een abonnement bij de bibliotheek voor het lenen van ebooks en daar heb je een genre dat ‘pikante romans’ heet. ‘Wuthering Heights’ – ‘Woeste Hoogten’ in het Nederlands – zou daar qua titel perfect tussen passen.

Het boek draait in de eerste instantie om Catherine en Heathcliff, die elkaar sinds hun jeugd kennen en door elkaar geobsedeerd zijn. Ze zijn echter niet voorbestemd om samen gelukkig te worden en Heathcliff zint op wraak, een wraak die meerdere generaties in zijn greep zal houden. Klinkt best interessant, toch? Het is ook nog eens erg goed geschreven. De zinnen zijn lang en muzikaal, de suspense sluipt langs de pagina’s, de personages zijn allemaal uitgewerkt en niet eendimensionaal, en de sfeer is fantastisch neergezet. Het verhaal speelt zich af in twee huizen op de hei, ver weg van de samenleving, en het contrast tussen enerzijds de vrijheid van de hei en anderzijds het benauwde gevoel van afzondering zijn perfect neergezet. Het boek bevat behoorlijk wat geweld. Diverse soorten mishandeling komen aan de orde, de dood doet geen moeite zich te verschuilen, dieren worden gemarteld, kinderen geslagen en vrouwen bedreigd. De kern van deze mishandeling is Heathcliff, eerst als slachtoffer en later als agressor.

Ik vind het walgelijk dat mensen dat personage romantiseren. Wat hij precies doet kan ik in verband met spoilers niet vertellen, maar er is absoluut niets wat zijn gedrag kan goedmaken. Hij is de ergste, meest kwaadaardige schurk van alle literaire schurken die ik ken. Hem op welke manier dan ook romantisch noemen, of hem zelfs neerzetten als antiheld, is in mijn ogen schadelijk.

Hoe komt het dat ik dit boek niet goed vind?
Ik zou het goed willen vinden, echt waar. Ik ben een groot fan van drama, Emily Brontë kon geweldig schrijven, het is dapper dat ze halverwege de negentiende eeuw zo’n boek publiceerde. Mensen zullen vast geschokt zijn geweest door het geweld, door de personages, door het gevloek. Maar het probleem is dat de sfeer voor mij te beklemmend is, als lezer kreeg ik te weinig kans om adem te halen, en alle personages zijn onsympathiek, nee, meer dan dat: ze zijn vampiers die alle levenslust uit de lezer zuigen. Niet echt vampiers hoor, dit is geen spoiler, maar ze zijn in elk geval doodvermoeiend.

Lockwood was mijn favoriete personage. Hij is heerlijk sarcastisch en voegt de broodnodige humor toe. In het eerste hoofdstuk leek hij de hoofdpersoon, maar uiteindelijk blijkt een oude huishoudster dat te zijn, die het verhaal van Heathcliff tegen hem vertelt (en daar doet ze dan een heel boek over). Die huishoudster is zo’n type dat tegen iedereen jankt dat ze zichzelf zo wegcijfert en dat, net als iedereen die dat beweert, ongeveer alles doet behalve zichzelf wegcijferen. Ik geloof dat zij zo ongeveer de enige is die in het verhaal niet wordt mishandeld, maar ik had haar echt een paar keer uit de pagina’s willen trekken om haar te vragen waarom ze in godsnaam sommige dingen deed. Catherine I, de geliefde van Heathcliff, is zo’n vrouw waardoor je bijna gaat begrijpen waarom sommige mannen nare dingen over vrouwen op Twitter plaatsen. Zelfs de honden zijn vals. Naast Lockwood, die we ongeveer negentig procent van het boek niet zien, is Edgar wel een oké personage, maar dat kan ook komen doordat hij ongeveer de enige ouder is in het boek die zijn kind niet mishandelt.

Mede door deze onsympathieke personages en de nare sfeer duurde het boek te lang. De dialogen waren onnodig uitgesponnen (vaak in een dialect dat zelfs in de Nederlandse versie onleesbaar is), sommige beslissingen van de personages waren ronduit dom te noemen, de schok van de mishandelingen is er op een gegeven moment ook wel af en de passiviteit van de meeste personages was eigenlijk ook een vorm van mishandeling, maar dan voor de lezer.

Begrijp me niet verkeerd. ‘Wuthering Heights’ is een uniek verhaal over obsessies en wraakpogingen die complete familie kunnen verwoesten en heel dapper geschreven in de negentiende eeuw, slechts een jaar of dertig na Jane Austen (en echt het tegenovergestelde van alles wat Jane Austen ooit heeft geschreven). Ik begrijp waarom dit boek een klassieker is en het is zo jammer dat Brontë niet lang genoeg leefde om meerdere romans te schrijven, want ik ben benieuwd wat hierna was gekomen. Dit is alleen geen makkelijk boek om te lezen en dan druk ik me nog voorzichtig uit. Het voelt een beetje alsof je probeert te zwemmen in een zee van honing, waar geen golven zijn maar wel stromingen die je naar beneden proberen te trekken. Wanneer je stopt om even uit te rusten, komen er bijen op de honing af die je dwingen te blijven bewegen, ook al ben je zo moe en zijn je armen en benen zo zwaar. De zus van Emily Brontë, Charlotte Brontë, schreef 'Jane Eyre’, een boek met een uiterst sympathieke hoofdpersoon, een fantastisch uitgevoerd ik-perspectief en een verrassend plot – een leeservaring die absoluut niet vergelijkbaar is met die van ‘Wuthering Heights’. Ik heb ‘Jane Eyre’ gerecenseerd op Goodreads (met spoilers) en op Hebban (zonder spoilers). Als je iets wilt lezen waar ‘Brontë’ op de cover staat, doe jezelf alsjeblieft een plezier en ga voor het boek van Charlotte.

3 sterren.
2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marjolijn van de Gender