Een boek vol mooie vondsten

"Een duif en een jongen" start met een rondleiding door een Israëlische gids - Ja'ier Mendelson - die vogelaars rondleidt. Een van de bezoekers die door hem worden rondgeleid, een oude Amerikaan, zegt plots in het Hebreeuws: "En ineens vloog er boven dat hele inferno een duif." De gids en de Amerikaan halen als gevolg daarvan herinneringen op. Ja'ier Mendelson vertelt over zijn leven in de ik-persoon. Daarnaast wordt nog een tweede verhaal verteld en dat is het werkelijke verhaal van een jongen en zijn postduiven. Beide verhalen worden in afwisselende hoofdstukken verteld en groeien langzaam maar zeker naar elkaar toe.

Schrijver Meir Shalev bezit de gave om onderhoudend te vertellen. Hij bouwt vaak lange zinnen en paragrafen en daarom lijkt dit boek veel dikker dan het aantal bladzijden dat het telt. Op één bladzijde staat vaak tweemaal zoveel tekst als in een gemiddeld boek vol dialogen. De lange zinnen zijn ook erg beschrijvend. Shalev beschrijft een situatie of omgeving niet zomaar, maar weidt uit. Hij gaat op zoek naar details die opvallen en slaagt erin anekdoten te verzinnen en ze haast een eigen leven te geven. Zelfs al is wat hij vertelt niet noodzakelijk boeiend, toch houdt de manier waarop hij dat doet je aandacht vast. Door deze manier van schrijven duurt het wel enige hoofdstukken voor duidelijk is wie precies wie is en hoe de verschillende hoofdpersonen binnen elk van de beide verhalen in relatie tot elkaar staan. Sommige details worden door de auteur ook doorheen de rest van het boek meegenomen. Soms zitten er zulke knappe vondsten tussen dat het haast niet anders kan of de schrijver heeft werkelijke gebeurtenissen in zijn fictie gemengd, ook al wordt aan het begin van het boek beweerd dat alles fictie is.
De details die het meest opvallend doorheen het boek worden meegesleept, zijn de kleine woordgrapjes. Hij laat bepaalde personages dingen zeggen die logisch gegroeid zijn, en die logica krijg je ook mee. In dit boek wordt geregeld gespeeld met het geslacht van woorden of dingen. Bijvoorbeeld: "Het zijn bominnen. Vrouwtjesbomen. [...] Bij johannesbroodbomen is het net als bij ons. De mannetjes stinken en de vrouwtjes brengen vruchten voort." Vanaf dan zal Shalev in het boek consequent bominnen gaan gebruiken. Ook de uitdrukking "Met haar allen" (met z'n allen) komt vanaf dat ze geïntroduceerd wordt, enorm vaak voor. In het begin oogt het allemaal wat vreemd, maar na verloop van tijd wordt dit spelen met taal charmant en alsmaar grappiger.

Het boek is in het begin niet altijd even makkelijk te volgen. Wie even wat minder geconcentreerd was tijdens het lezen, heeft al snel een detail gemist dat later belangrijk blijkt. Daarom is het aangeraden de tijd te nemen om het boek met aandacht te lezen. Dit is niet het soort boek dat je in volle ochtendspits op de tram moet lezen. De details en de bijzondere manier van schrijven vergroten de charme van het boek en na verloop van tijd leest het boek alsmaar vlotter.

Opvallend is ook hoe de personages elkaar doorheen heel het boek met een tederheid en beschaafdheid behandelen die niet van deze wereld lijkt. Zelfs echtscheidingen en oorlogen krijgen zo haast iets romantisch.

Naar het einde toe begint het boek wat te vervelen. Eenmaal de ware identiteit van "een jongen" uit de titel van het boek duidelijk is - dan zijn we iets meer dan driekwart ver in het boek - lijkt het vervolg wat overbodig, zoals de eindeloze bouw van het huis van Ja'ier Mendelson. De auteur had op dat punt zijn boek kunnen afronden op een paar bladzijden, maar doet dat niet en daarom wordt het wat zeurderig. Het einde dat de auteur voor de hoofdpersonages bedacht heeft, zal menig lezer ook teleurstellen. Het eindigt allemaal een beetje met een te lang uitgesponnen anticlimax. Dat is jammer want afgezien daarvan is dit een zeer geslaagd werk.