Technisch goed, maar niet mijn boek

Hervé le Tellier (1957) is een Franse auteur en taalkundige. Hij schreef tientallen boeken, maar pas met ‘Anomalie’ bouwt hij ook buiten Frankrijk bekendheid op. Het boek won in 2020 de prestigieuze Prix Concourt, één van de belangrijkste literatire prijzen in Frankrijk.

Le Teillier is voorzitter van de Oulipo-groep, een collectief dat bestaat uit auteurs en wiskundigen die streven naar het maken van literaire werken die aan bepaalde beperkingen of voorwaarden voldoen. In dit boek komt het bijvoorbeeld tot uiting in de eigen stem die ieder van de personages heeft. Het is tevens de bedoeling dat de films en boeken die genoemd worden in de eigen bibliotheek aanwezig zijn. ‘Anomalie’ laat zich best goed lezen, maar je moet er wel geconcenteerd mee aan het werk. Het uitgangspunt van het verhaal is namelijk bizar en onbegrijpelijk.

Het verhaal kort:
Op 24 juni 2021 komt een vliegtuig onderweg van Parijs naar New York komt in gigantische noodweer terecht, maar passagiers en bemanning komen met de schrik vrij en landen op JFK. Dit lijkt geluk. Daar worden ze tot hun grote verbazing, schrik en woede apart gezet en opgesloten in een grote hangaar. Wat ze niet weten is dat hetzelfde vliegtuig – met dezelfde passagiers – op 10 maart 2021 óók al eens is geland. De mensen van die eerste vlucht zijn doorgegaan met hun leven. Geen van beide groepen weet in eerste instantie dat er iets vreemds aan de hand is. Tot ze noodgedwongen kennis zullen maken met elkaar.

Het boek is opgedeeld in drie delen, waarbij het eerste deel start door de lezer kennis te laten maken met de passagiers. De schrijfstijl varieert per hoofdstuk en per deel omdat er afwisselend zo’n elf personen aan het woord zijn; de één is makkelijk te volgen en een ander weet door het wetenschappelijke jargon niet te boeien. Dit maakt dat direct het begin al hangt tussen spanning en verveling. De kijkes in de levens van de passagiers zijn intressant, maar ook langdradig waardoor de lezer ongeduldig kan worden.

Het tweede deel is het minst goed te verteren. Er komen verschillende wetenschappers aan het woord en er worden verschillende theorieën geopperd. De vele technische beschrijvingen en moeilijke woorden maken dat het boek geen ‘ontspanbek’ meer is. Je moet er als lezer echt je aandacht bij houden. Wie wat afweet van natuurkunde weten komt erachter dat sommige theorieën best goed aansluiten bij deze wetten.

In een derde deel wordt teruggekeerd naar de passagiers. Hoe gaan zij om met het feit dat er twee van hen zijn? Wat zijn de gevolgen voor hun dagelijkse leven? Hoe confronterend is dit alles?
Hoewel het idee achter het boek intressant is, valt ‘Anomalie’ best tegen. Het verhaal is niet bijzonder pakkend en veel antwoorden geeft het boek niet. De opbouw is goed en het verhaal is sterk geschreven, maar de inhoud kan mij niet bekoren.

Al met al is ‘Anomalie’, ondanks de kundige shrijftechniek van Le Telleir, niet mijn boek.