Grappig, verrassend en leerrijk weetjesboek.

Wat hebben je tong, je teen en een inktvis met elkaar te maken? In het boek ‘Van tong tot teen’ van Geert-Jan Roebers en Wendy Panders leer je dat en nog veel meer, want dit weetjesboek is allesbehalve standaard, het is grappig, verrassend, kleurrijk en slim.

In hun kleurrijke en informatieve boek voor kinderen vanaf 9 jaar nemen ze de lezer mee op een speelse tocht langs het menselijk lichaam – van, jawel, de tong tot de tenen – en maken onderweg fascinerende zijsprongen naar biologie, geschiedenis, taal, techniek en zelfs het heelal. Het resultaat is geen traditioneel weetjesboek, maar een bruisende en originele ontdekkingsreis waarin elk lichaamsdeel een opstapje wordt naar iets veel groters.

Geert-Jan Roebers opent het boek met een simpel, maar geniaal uitgangspunt: als je de wereld wilt begrijpen, begin dan bij jezelf. Je lijf is het dichtstbijzijnde onderzoeksobject en bovendien altijd beschikbaar. Vanuit die gedachte vertrekt ‘Van tong tot teen’. Elk hoofdstuk zoomt in op een lichaamsdeel, zoals de navel, de knie, het hart, de… en geeft uitleg over waar het zit, wat het doet en hoe het eruitziet. Maar daar stopt het niet. Want de auteur houdt zich niet aan de klassieke grenzen van biologie of anatomie. Hij dwaalt graag af en net dat maakt het boek zo origineel. Vanuit een schijnbaar alledaags lichaamsdeel belandt de lezer plots in de wereld van oude mythen, dierenfeiten, medische misverstanden, ruimtevaart of taalontwikkeling. Neem bijvoorbeeld het hoofdstuk over de tong. Daar leer je uiteraard hoe je tong proeft en beweegt. Maar ook dat een lik van een leeuw niet prettig is wegens heel wat stekels op zijn tong en dat blauwtong bij schapen ook niet oké is.

Roebers slaagt erin om van elk onderwerp een klein avontuur te maken. Hij schrijft zoals een leerkracht die zijn leerlingen niet wil vervelen, maar juist verrassen. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk en zijn kennis is breed – maar nooit betweterig.

Wat ‘Van tong tot teen’ onderscheidt van andere kinderboeken over het lichaam, is de vrijheid die het boek zichzelf gunt. Het is niet bang om zijwegen te nemen. Sterker nog: het is precies die zucht naar afdwalen die het boek zijn karakter geeft. Dat afdwalen is bovendien bijzonder goed getimed. Net wanneer je denkt: “Oké, dit snap ik,” neemt de auteur je bij de hand en zegt: “Wist je trouwens dat…?” Die onverwachte wendingen houden het tempo hoog en de nieuwsgierigheid levend. Elk hoofdstuk is daarmee een soort mini-encyclopedie die begint bij het lijf, maar eindigt in de wereld. De hoofdstukken zijn kort, overzichtelijk en hapklaar. Perfect voor lezers die zelf op ontdekking willen gaan, maar ook prima om samen met een volwassene door te nemen.

De illustraties van Wendy Panders zijn een feest op zich. Haar tekeningen zijn helder en grappig, soms zelfs een beetje absurd, maar altijd duidelijk. Ze maken moeilijke begrippen visueel begrijpelijk en zorgen tegelijk voor een glimlach. Er zitten ook veel kleine grapjes en extra weetjes in de tekeningen verstopt, wat het extra leuk maakt om samen te lezen – of om het boek gewoon op tafel te leggen en door te bladeren.

De vormgeving is trouwens ook van haar hand, en dat merk je: tekst en beeld vloeien mooi samen. Elke pagina nodigt uit om verder te kijken. Kinderen die liever kijken dan lezen zullen zich thuis voelen in dit boek. De tekeningen zijn niet zomaar versiering; ze zijn essentieel onderdeel van het verhaal. De samenwerking tussen tekst en beeld is zo goed dat het boek leest als een lopend gesprek tussen schrijver en tekenaar. De pagina’s voelen fris, speels en toch informatief aan.

Geert-Jan Roebers is bioloog en dat merk je aan zijn liefde voor natuur, dieren en onderzoek. Maar hij schrijft geen droge wetenschap. Zijn stijl is luchtig, humoristisch, soms een tikje eigenwijs maar altijd nieuwsgierig. Hij weet moeilijke dingen eenvoudig uit te leggen. Zijn teksten deden mij denken aan populaire podcasts of YouTube-series waar wetenschap tot leven komt zonder een lesboekgevoel.

‘Van tong tot teen’ is bedoeld voor kinderen vanaf 9 jaar, maar kan ook prima gelezen worden door ouders, grootouders of leerkrachten die samen met kinderen willen ontdekken. Het is een boek dat zowel informatief als onderhoudend is en waarin je telkens iets nieuws vindt, ook bij herlezen. Een heerlijk boek voor iedereen die graag ontdekt, af en toe verdwaalt en ondertussen met plezier leert. Het is wat mij betreft uitermate geschikt voor in de klas, in de schoolbibliotheek of gewoon thuis. Het leent zich goed voor projectwerk rond het lichaam, maar ook voor losse leesmomenten of een snel weetje voor het slapengaan.

Of je nu 9 of 99 bent: dit boek doet precies wat goede non-fictie moet doen. Het maakt je wijzer en nieuwsgieriger tegelijk.

Auteur en illustrator maken van elk lichaamsdeel een verhaal en van elke pagina een avontuur.
Dit is geen boek dat je in één ruk moet uitlezen – maar wel een boek dat je keer op keer wilt openslaan. Omdat je iets nieuws ontdekt. Omdat je moet lachen. Of gewoon, omdat het er gewoon leuk uitziet.

Een absolute aanrader voor thuis, op school of als origineel cadeau, voor kinderen die al veel weten, biedt het nieuwe invalshoeken, voor kinderen die niet graag lezen, is het uitnodigend en toegankelijk, maar voor volwassenen is het gewoon leuk en verrassend.

Meer leuke en interessante recensies zijn te lezen op www.indeboekenkast.com