Lezersrecensie
Ontluisterend beeld van onze sociale gescheidenis
Menno Lanting is spreker, inspirator en auteur en auteur van met name managementboeken. Zijn nieuwe boek komt uit op 16 september en betreft een compleet ander genre, namelijk een non-fictie geschiedenisboek. Bij het ontrafelen van de geschiedenis van zijn overgrootmoeder stuitte Lanting op het fenomeen ‘bestedeling’ en hij besloot daar meer onderzoek naar te doen. In zijn boek neemt Lanting je mee op zijn onderzoeksreis en beschrijft hij de geschiedenis en verschillende aspecten van kinderveilingen in Nederland.
Het vlot geschreven boek bestaat uit vier delen met in totaal 14 hoofdstukken. Na een mooie inleiding over drie generaties van vrouwen voor hem en het kennen van de gescheidenis in het algemeen en je eigen geschiedenis in het bijzonder beschrijft Lanting in deel 1 de geschiedenis van zijn grootmoeder. Ook lees je meer over uitbesteden en kinderveilingen. In deel twee volgt een verdieping op deze fenomenen en behandelt Lanting de formalisering van het systeem als gevolg van aanhoudende kritiek. Het wordt de lezer echter al snel duidelijk dat dit niet het einde van de misstanden betekent. In het derde deel krijgt de lezer inzicht waarom kinderen een de schrijdende situatie komen dat ze worden uitbesteed. Tot slot behandelt Lanting in deel 4 hoe het de bestedelingen in hun verdere leven vergaat.
Het hele boek geeft een goed inzicht in een stukje door velen vergeten sociale geschiedenis en is doorspekt met indrukwekkende en schrijnende voorbeelden aangevuld met ooggetuigenverslagen en soms zelfs een verslag of brief van een bestedeling zelf. Lanting raakt daarbij ook de bredere context en thema’s als armoedebestrijding, leefomstandigheden, jeugdzorg, gevangenissen en inrichtingen, strafrecht en andere wet- en regelgeving. Thema’s die nog steeds actueel zijn en een goed beeld geven van een tijdsgewricht.
Bestedelingen werden aan de laagste bieder werden uitbesteed om arbeid te verrichten. Dit had als doel de kosten van de armenzorg zo laag mogelijk te houden. Deze quote geeft voor mij goed weer waar de schoen wringt:
“Officieel moesten de verzorgers zorgen voor een goede opvoeding, voldoende eten en fatsoenlijke kleding. In de praktijk werden bestedelingen meestal behandeld als goedkope arbeidskrachten. Ze kregen net genoeg eten om te overleven, en nieuwe kleding kwam er nauwelijks. “
Schokkend om te lezen hoe lang het uitbesteden nog is doorgegaan en wat daarin de rol van de overheid, kerken en de Nederlandse bevolking is geweest.
Alhoewel Lanting aan het eind van het boek terecht reflecteert dat de uitdagingen die komen met armoedebestrijding in de kern nog altijd dezelfde zijn, wil niemand terug naar het sociale stelsel van 100 plus jaar geleden. Dit boek onderstreept daarmee het belang van het sociale vangnet dat we met elkaar hebben opgebouwd en het belang daar zuinig op te zijn. Het is een aanmoediging om de lessen uit het verleden daarin mee te nemen.
Met het vlot geschreven geschiedenisboek ‘De bestedeling’ geeft Menno Lanting een brede en ontluisterende blik op de nog redelijk recente sociale geschiedenis en de lessen die we daaruit kunnen trekken in het huidige tijdgewricht waar dezelfde thema’s nog steeds actueel zijn. Een aanrader voor iedereen die een completer beeld wil krijgen van onze geschiedenis.
Het vlot geschreven boek bestaat uit vier delen met in totaal 14 hoofdstukken. Na een mooie inleiding over drie generaties van vrouwen voor hem en het kennen van de gescheidenis in het algemeen en je eigen geschiedenis in het bijzonder beschrijft Lanting in deel 1 de geschiedenis van zijn grootmoeder. Ook lees je meer over uitbesteden en kinderveilingen. In deel twee volgt een verdieping op deze fenomenen en behandelt Lanting de formalisering van het systeem als gevolg van aanhoudende kritiek. Het wordt de lezer echter al snel duidelijk dat dit niet het einde van de misstanden betekent. In het derde deel krijgt de lezer inzicht waarom kinderen een de schrijdende situatie komen dat ze worden uitbesteed. Tot slot behandelt Lanting in deel 4 hoe het de bestedelingen in hun verdere leven vergaat.
Het hele boek geeft een goed inzicht in een stukje door velen vergeten sociale geschiedenis en is doorspekt met indrukwekkende en schrijnende voorbeelden aangevuld met ooggetuigenverslagen en soms zelfs een verslag of brief van een bestedeling zelf. Lanting raakt daarbij ook de bredere context en thema’s als armoedebestrijding, leefomstandigheden, jeugdzorg, gevangenissen en inrichtingen, strafrecht en andere wet- en regelgeving. Thema’s die nog steeds actueel zijn en een goed beeld geven van een tijdsgewricht.
Bestedelingen werden aan de laagste bieder werden uitbesteed om arbeid te verrichten. Dit had als doel de kosten van de armenzorg zo laag mogelijk te houden. Deze quote geeft voor mij goed weer waar de schoen wringt:
“Officieel moesten de verzorgers zorgen voor een goede opvoeding, voldoende eten en fatsoenlijke kleding. In de praktijk werden bestedelingen meestal behandeld als goedkope arbeidskrachten. Ze kregen net genoeg eten om te overleven, en nieuwe kleding kwam er nauwelijks. “
Schokkend om te lezen hoe lang het uitbesteden nog is doorgegaan en wat daarin de rol van de overheid, kerken en de Nederlandse bevolking is geweest.
Alhoewel Lanting aan het eind van het boek terecht reflecteert dat de uitdagingen die komen met armoedebestrijding in de kern nog altijd dezelfde zijn, wil niemand terug naar het sociale stelsel van 100 plus jaar geleden. Dit boek onderstreept daarmee het belang van het sociale vangnet dat we met elkaar hebben opgebouwd en het belang daar zuinig op te zijn. Het is een aanmoediging om de lessen uit het verleden daarin mee te nemen.
Met het vlot geschreven geschiedenisboek ‘De bestedeling’ geeft Menno Lanting een brede en ontluisterende blik op de nog redelijk recente sociale geschiedenis en de lessen die we daaruit kunnen trekken in het huidige tijdgewricht waar dezelfde thema’s nog steeds actueel zijn. Een aanrader voor iedereen die een completer beeld wil krijgen van onze geschiedenis.
2
Reageer op deze recensie
