Als dromen groter zijn dan de tijd waarin je leeft

Titel: Tot aan de sterren
Oorspronkelijke titel : Himmelsstürmerinnen 1- Wir greifen nach den Sternen
Auteur: Sarah Lark
Uitgeverij: Uitgeverij De Fontein
Serie: Deel 1 van de Wereldvrouwen-serie
Publicatiedatum: 27/02/2025
ISBN: 978 90 261 7481 0 (boek)
Aantal bladzijden: 526
Vertaling; uit het Duits door Anne-Marie Vervelde

In “Tot aan de sterren” volgen we Ailis, Donella, Haily en Emily, drie nichtjes van adel en één meisje uit een bediendenfamilie, die ieder hun eigen pad proberen te volgen in een maatschappij vol beperkingen. Ze starten samen aan een nieuw hoofdstuk op een kostschool, een plek die hun horizon verbreedt en hun ambities aanwakkert. Wat begint als een gedeeld avontuur, verandert gaandeweg in afzonderlijke levens die zich over de wereld verspreiden, elk met eigen uitdagingen en keuzes.
Sarah Lark staat bekend om haar historische romans vol sterke vrouwen, internationale setting en meeslepende verhaallijnen. Deze nieuwe reeks Wereldvrouwen sluit daar naadloos op aan, met een feministische ondertoon en veel oog voor maatschappelijke thema’s van toen én nu.
“Tot aan de sterren” werd oorspronkelijk in het Duits geschreven en is voor de Nederlandstalige lezers prachtig vertaald door Anne-Marie Vervelde. Een verhaal over dromen, keuzes en de moed om je eigen weg te gaan, zelfs als de wereld daar nog niet klaar voor is.

Sarah Lark is het pseudoniem van de Duitse auteur Christiane Gohl (geboren in 1958 in Bochum). Ze schrijft vooral historische romans die zich vaak afspelen in Nieuw-Zeeland of andere exotische oorden. Haar liefde voor dat land ontstond tijdens haar werk als reisleidster, toen ze werd gegrepen door de natuur, cultuur en mensen daar.
Lark is niet alleen schrijfster van historische romans, maar ook van jeugdboeken en non-fictie. Voor haar verschillende genres gebruikt ze meerdere pseudoniemen: Sarah Lark voor familieromans en historische verhalen uit het koloniale tijdperk, Ricarda Jordan voor historische romans die zich afspelen in de Middeleeuwen, Christiane Gohl voor paardenboeken en jeugdliteratuur, en Elisabeth Rotenberg voor non-fictie.
Ze woont tegenwoordig in Andalusië, waar ze een boerderij runt met gepensioneerde paarden en haar passie voor dieren combineert met haar liefde voor schrijven. In 2019 begon ze bovendien aan de jeugdreeks Lea and the Horses, waarin haar fascinatie voor paarden duidelijk naar voren komt.
Sarah Lark weet als geen ander meeslepende verhalen te verweven met goed onderbouwde historische contexten. Haar boeken zijn in vele talen vertaald en geliefd bij een breed publiek.

“Tot aan de sterren” speelt zich af in Schotland aan het einde van de 19e eeuw, een periode waarin meisjes nauwelijks ruimte kregen om ambities te koesteren die verder reikten dan het huishouden. Tegen die achtergrond volgen we vier jonge vrouwen die dromen van een ander leven, één dat niet wordt bepaald door tradities of afkomst, maar door hun eigen verlangens.
De nichtjes Ailis, Donella en Haily groeien op binnen een adellijke familie, maar zijn allesbehalve typische jonge dames. Ailis koestert een vurige wens om sterrenkundige te worden, Donella wil de lucht veroveren met een heteluchtballon, en Haily voelt zich geroepen tot het toneel. Hun dromen zijn groot, gedurfd, en in de ogen van hun omgeving ongepast. Toch krijgen ze de kans zich verder te ontwikkelen op een vooruitstrevende meisjesschool.
Emily, dochter van een dienstmeid, lijkt op het eerste gezicht weinig gemeen te hebben met de drie nichtjes. Maar wanneer zij hen mag vergezellen als gezelschapsdame, opent zich voor haar een wereld die tot dan toe onbereikbaar leek. Ondanks haar nederige afkomst en de afwijzing die ze van sommige meisjes ondervindt, soms subtiel of soms venijnig, groeit Emily uit tot een sterke en vastberaden jongedame. De manier waarop zij haar plek opeist, maakt haar tot een van de boeiendste personages van het verhaal.
Hoewel de meisjes vol hoop en idealen aan hun nieuwe hoofdstuk beginnen, blijft het leven hen niet sparen. De sociale grenzen blijken hardnekkig, en al snel worden hun vriendschappen én ambities op de proef gesteld. Dan volgt een ingrijpende gebeurtenis die hen van elkaar scheidt en elk hun eigen weg doet inslaan, letterlijk verspreid over verschillende delen van de wereld.

Wat “Tot aan de sterren” zo bijzonder maakt, is de manier waarop Sarah Lark een breed palet aan maatschappelijke thema’s subtiel maar doeltreffend in het verhaal verweeft. Hoewel het boek zich afspeelt aan het einde van de 19e eeuw, voelt het op veel momenten verrassend actueel aan. De vier meisjes mogen naar een prestigieuze kostschool, een unieke kans voor die tijd, en dromen van carrières in vakgebieden als astronomie, ornithologie en zelfs de luchtvaart. Beroepen die voor vrouwen toen allesbehalve vanzelfsprekend waren. Toch is de maatschappelijke realiteit onontkoombaar: na hun afstuderen werd van meisjes verwacht dat ze zich voegden naar hun traditionele rol als echtgenote en moeder.
Toch gaan deze jonge vrouwen tegen de stroom in. Ze botsen op het rigide klassensysteem, de maatschappelijke druk om zich in de traditionele rollen te schikken, en de uitgesproken ongelijkheid tussen man en vrouw. Koetsen, korsetten en strikte etiquette vormen een scherp contrast met hun vrijheidsdrang. Emily, als dochter van een dienstmeid, ervaart aan den lijve hoe diep sociale ongelijkheid ingebakken zat in die tijd.
Lark schuwt ook zwaardere thema’s niet. Zo kaart ze op ingetogen wijze onderwerpen aan als rassensegregatie in Amerika, de positie van vrouwen, maar ook homoseksualiteit, een van de meisjes ontdekt gaandeweg haar gevoelens voor iemand van hetzelfde geslacht. In een tijd waarin geaardheid allesbehalve bespreekbaar was, is het moedig en vernieuwend dat Lark dit element in het verhaal opneemt.

Wat bij het begin van “Tot aan de sterren” opvalt, is hoe moeilijk het is om de vier hoofdpersonages uit elkaar te houden. Ailis, Donella, Haily en Emily worden vrij snel geïntroduceerd, elk met hun eigen achtergrond en karakter, maar het duurt even voor je als lezer écht een gevoel krijgt bij wie wie is, en hoe hun familierelaties precies in elkaar zitten. De toevoeging van verschillende ouderfiguren maakte het extra verwarrend, en eerlijk? Ik heb op een bepaald moment mijn notitieboekje erbij genomen om de namen en familiebanden even te schetsen. Pas toen begon het verhaal echt op z’n plaats te vallen.
Toch maakt die aanvankelijke verwarring op den duur plaats voor bewondering. Want wat dit boek vooral typeert, is de kracht van de vrouwen die centraal staan. Deze vier meisjes zijn geen slachtoffers van hun tijd, maar dappere, nieuwsgierige en vastberaden jongeren die hun plaats in de wereld opeisen en elk op hun eigen manier. Hun paden lopen ver uiteen, letterlijk en figuurlijk, maar wat hen verbindt is hun onverzettelijke wil om meer te zijn dan wat de samenleving van hen verwacht.
Sarah Lark geeft deze vrouwen een stem, een gezicht en vooral een toekomst, en dat maakt diepe indruk. Ze toont hoe veerkrachtig meisjes kunnen zijn wanneer ze de kans krijgen of die zelf met beide handen grijpen. Niet voor niets draagt deze serie de naam Wereldvrouwen, want dat is precies wat dit boek laat zien: hoe vier jonge vrouwen, elk met hun eigen dromen, twijfels en strubbelingen, uitgroeien tot krachtige persoonlijkheden in een wereld die hen liever klein hield.

Eens ik aan dit boek begon, was het haast onmogelijk om het nog weg te leggen. De meeslepende schrijfstijl van Sarah Lark, de sterke vrouwelijke personages en de gelaagdheid van het verhaal zorgden ervoor dat ik steeds maar door wilde lezen. Meer dan eens betrapte ik mezelf erop dat het plots veel later dan middernacht was… En dat zegt alles. De toegankelijke en meeslepende schrijfstijl van Lark draagt er zonder twijfel toe bij dat dit boek je volledig opslorpt. “Tot aan de sterren” is een prachtig begin van wat veelbelovend een bijzondere serie wordt. Ik heb er intens van genoten en kijk nu al uit naar deel 2 van de Wereldvrouwen-serie.
Ik geef dit boek 5 sterren!