Avontuurlijk reisverhaal met spirituele wijsheden, leerzaam maar ook vol cliches

Voormalig wereldkampioen atletiek en vechtsportinstructeur Dan Millman (1946) is onder meer bekend van zijn boeken “De weg van de vreedzame krijger”, “Het leven waarvoor je geboren bent”, en “De twaalf poorten van de ziel”. De titels maken meteen duidelijk waar zijn interesse ligt. “De verborgen school” is geschreven voor iedereen die wil leven met vrede in zijn hart en in de geest van de krijger”.

Millman vertelt in De Verborgen School over een mysterieuze monteur, Socrates, die hij in zijn studententijd had leren kennen. Socrates had veel inzichten opgedaan bij een vrouwelijke sjamaan in Hawaï en probeerde die lessen aan Millman over te dragen. Socrates had Millman ook over een verborgen school in Azië verteld.

De toekenning van een beurs om diverse vechtsporten te bestuderen en methoden om lichaam en geest in balans te brengen biedt Millman de mogelijkheid op reis te gaan. Hij besluit mensen en plaatsen op te zoeken die Socrates jaren eerder had genoemd.

Bij het inpakken van zijn rugzak stuit Millman op een brief van Socrates. Hij heeft zijn inzichten opgeschreven in een dagboek, maar is dit dagboek in de woestijn kwijtgeraakt. Socrates vraagt Millman in zijn brief om zijn dagboek te gaan zoeken omdat wat Socrates daarin schrijft “een brug kan slaan tussen dood en wedergeboorte”.

Na een tweestrijd met zichzelf besluit Millman op basis van Socrates’ summiere aanwijzingen op zoek te gaan naar de plek waar Socrates zijn dagboek heeft achtergelaten. Na veel omzwervingen vindt Millman op een richel van een hoge rots het dagboek van Socrates. Hij besluit het dagboek te bestuderen, Socrates’ bij hoge koorts opgeschreven woorden in begrijpelijke zinnen samen te vatten, en op zoek te gaan naar de verborgen school.
Na allerlei avonturen vindt hij de verborgen school en blijft daar de hele winter om Tai Chi lessen te nemen en de leerlingen acrobatiek en evenwichtsoefeningen te leren.

In dit deel van het boek wordt het reisverhaal af en toe een spirituele gids, waarin Millman reflecteert op het waarderen van paradoxen, humor, verandering: de dood van het ene, de geboorte van het andere, identiteit en ik-gevoel, wetenschap en geloof, ontwaken en verlichting.

Er zijn meer schrijvers geweest die hun spirituele inzichten hebben verpakt in een reisverslag. Denk aan “De Celestijnse belofte” van James Redfield, “De Pelgrimstocht naar Santiago” van Paulo Coelho, en “De Vijfde Dimensie” van Hans Peter Roel. De gekozen vorm biedt een combinatie van een boeiend verhaal en nieuwe inzichten. Door de ik-vorm lijkt het alsof Millman wat hij schrijft daadwerkelijk zo beleefd heeft, maar ik vermoed dat het grootste deel van het boek pure fictie is.

Als je vooral geïnteresseerd bent in wijsheden vraagt het boek om geduld, te meer daar de door Millman beschreven gebeurtenissen bij vlagen tamelijk ongeloofwaardig zijn en hij veel clichés gebruikt. De wijze mensen die hij tegen komt zijn vrijwel allemaal oud, soms tandeloos, heel vitaal en soepel, zwijgzaam, alleenstaand, en leven een teruggetrokken bestaan. Gebeurtenissen zijn in de beleving van Millman niet zelden toevallig, maar een teken om een bepaalde keuze te maken.

Wat Millman zelf betreft, valt op dat hij zijn jonge dochtertje soms maanden niet spreekt, vanwege de gebrekkige bereikbaarheid vanuit verre oorden. Daar is weinig spiritueels aan. Sommige wijsheden zijn wel waar maar geen eye opener. Bijvoorbeeld: je kunt iemand beter één keer iets uitleggen en hem of haar dan honderd keer laten oefenen, dan andersom. Dat neemt niet weg dat verschillende beschouwingen in het boek je aan het denken zetten en op het spoor kunnen brengen van een andere werkelijkheid dan die we dagelijks als vanzelfsprekend en als enige werkelijkheid beschouwen.