De Vriese en Durnez - Gruwelijk en spannend - én Vlaamse top

Dit is het derde boek in de reeks "De Vriese & Durnez" en er zit een rode draad doorheen de reeks, namelijk de haat-liefde verhouding tussen beide inspekteurs.
Dit boek begint met de ontvoering van een kind en daarmee start een onderzoek, een speurtocht naar de dader en een race tegen de klok om verdere ontvoeringen te voorkomen.
Er zijn drie partijen die elk afwisselend op de voorgrond treden en stap-voor-stap informatie verstrekken en zo geleidelijk het onderzoek naar de ontknoping toe laten werken.
Op de achtergrond speelt het thema van de verstrengeling tussen misdaad, politiek en gerecht wat staat voor geld, macht en corruptie. Daar dit in België de harde dagelijkse realiteit vormt is het plot in dat opzicht dan ook erg geloofwaardig.

In dit deel ligt de nadruk op haat tussen De Vriese & Durnez, omdat beide er eigenlijk van overtuigd zijn dat de vader van Marjolein de vader van Nathan vermoord heeft. Dat zorgt natuurlijk voor vuurwerk als ze gedwongen worden om samen te werken.
Aan de onderzoekerskant worden ze bijgestaan door hoofdinspekteur Peter Saelens en zijn rechterhand Imran Demirel. Ondanks alle onderlinge spanningen trachten zij zich te concentreren op het gezamelijke doel.
De ontvoerder annex folteraar van de kinderen blijft een grijze figuur die wel eigen hoofdstukjes krijgt waarin zijn/haar gedachtenwereld en daden in detail worden weergegeven. Dat geeft de lezer puzzelstukjes die in het overzicht van de speurders ontbreken.
De ouders van de kinderen/slachtoffers/criminelen vormen een diverse groep waarvan pas langzaam de samenhang duidelijk wordt. Zij worden via hun kinderen getroffen maar al snel zal blijken dat zij zelf helemaal niet zuiver op de graat zijn, het in wezen zelf uitgelokt hebben.
Alle partijen proberen zoveel mogelijk feiten achter en/of geheim te houden zodat de lezer een veel beter overzicht heeft dan de betrokkenen. Het is de verdienste van de schrijver dat ook de lezer niet sneller vordert in het begrijpen wat er gebeurt en ontdekken van de identiteit van de dader dan de speurders.

Het verhaal loopt grotendeels chronologisch hoewel bepaald feitenmateriaal uitstapjes naar het verleden - soms tot 20 jaar terug, noodzakelijk maken om ze te begrijpen en te kaderen.

Het perspektief wisselt steeds tussen de drie groepen, hoewel de schrijver duidelijk een voorkeur heeft voor de belevenissen en ideeën van Marjolein.

Het is een relatief dik boek en de schrijver slaagt erin om de hele tijd de aandacht vast te houden door de opbouw die hij gebruikt. Het onderzoek vordert in kleine stapjes, elk spoor brengt enkele nieuwe feiten aan het licht wat vaak ook een plotwending betekent en de aanzet vormt voor een volgende stap. Telkens lijkt het spoor dood te lopen en komt een volgende verdachte in beeld.

Helemaal op het einde komt er nog een klein extra in verband met de vaders van De Vriese & Durnez zodat er een opening komt naar een volgend boek in de reeks.

De achtergrond van de feiten zelf is jammer genoeg niet origineel, de plot gelukkig wel. België blinkt uit door corruptie, poltiediensten die mekaar tegenwerken en misdadigers die beschermd worden. Ook op het gebied van kinderontvoeringen heeft het land een erg slechte (wereld)faam.
De insteek van Suske en Wiske, het feit dat er 3 partijen tegenover mekaar staan en dat er binnen de blokken speurders en slachtoffers/criminelen een massa onderlinge spanningen bestaan zorgt dat het echt wel uniek is.

Elk spoor dat de speurders volgen lijkt dood te lopen maar levert wel nieuwe informatie op - dat is dan een plotwending die naar een nieuw (zij)spoor leidt. En dat gaat zo door waarbij er ogenschijnlijk in een cirkeltje wordt rondgedraaid, totdat op een bepaald moment alle verdachten en hun onderlinge verhoudingen duidelijk in beeld zijn gebracht.
Vanaf dan wordt de plot duidelijk en rechtlijnig, al zal ook bij de arrestatie van de ontvoerder (de wolf) de schrijver toch weer voor een onverwachte plotwending zorgen. En meteen een insteek leveren voor het onderzoek dat Marjolein op de achtergrond voert naar degenen die verantwoordelijk zijn voor het zwartmaken en uiteindelijk de dood van haar vader.
De zijlijn waarbij de broertjes zelf een kind en zijn vader vermoorden komt ook onverwacht, al maakt de auteur al snel duidelijk dat hoewel alles met mekaar verbonden is, dit moet gezien worden als collateral damage en de eigenlijke verhaallijn niet beïnvloedt.

De schrijver legt veel nadruk op de persoonlijkheden, gedachten en gevoelens van de betrokkenen. Uiteraard het meeste op de twee protagonisten van de reeks, maar ook bij de andere karakters die in het boek een belangrijke rol spelen.
De karakters zijn goed uitgewerkt, soms complex, en geven algemeen een goede indruk om de daden van de betrokken personen te begrijpen. Met grote uitzondering van de wolf, dat blijft een verrassing waar Van Den Eynde ook een geloofwaardige reden voor aangeeft.

De schrijver geeft van bij het begin de karakters al een grote diepgang, wat bij de meesten weinig of geen ruimte laat voor evolutie in de loop van het onderzoek.
Als we naar de loop van de geschiedenis kijken met voor sommige een oorsprong in het verleden van 20 jaar her, dan zie je wel veranderingen in de persoonlijkheid.
Wat ook danig evolueert is de relatie en interactie tussen de karakters, zowel bij de federale poltie als bij de criminelen.
De schrijver maakt vaak gebruik van de persoonlijkheden die hij heeft opgebouwd en laat ze op een natuurlijke manier met mekaar botsen. Psychologisch knap gedaan.

Het speelt in België, voor het grootste deel in Wallonië, het franstalige gedeelte. Dit is nodig omdat daar grote en verlaten bosgebieden met weinig bebouwing zijn. Ook de nadruk of het taalprobleem nederlands/frans is typisch Belgisch. De voortdurende herhalingen ttz vertalingen van de nederlandse en franse tekst lijkt me vooral bedoeld voor Nederlanders terwijl het voor Vlamingen een beetje stoort.
Al is er misschien een andere bedoeling: in de strips van Suske en Wiske gebruikte Willy Vandersteen destijds ook deze techniek om aan kinderen een gevoel van authenticiteit mee te geven, en ze toch niet met een taalprobleem op te zadelen, gezien de leeftijd van de doelgroep.
Corrupte magistraten, georganiseerde misdaad, NGO's die in het buitenland allerlei smerige praktijken uithalen onder het mom van hulpverlening, ... het is van deze tijd.
Van Den Eynde doet zeker zijn best om de sfeer van de federale poltie en de wisselwerking met parket en magistratuur te vatten, misschien iets te veel. Akkoord dat het geen academici zijn maar om ze nu in elke 5 regels te laten vloeken lijkt toch ietwat overdreven. Ook het taalgebruik ten opzichte van gevoelens die opgeroepen worden is een beetje melodramatisch, wat soms de nadruk van de vreselijke feiten zelf afleidt.
Het gebruik van mobiele telefoon is gewoon, alle problemen met verbinding zijn misschien een beetje overdreven maar komen desondanks in de Waalse bossen zeker nog veelvuldig voor.

Dit boek is spannend van begin tot einde, wat geen verwondering mag wekken gezien het thema. Welk normaal mens leeft niet mee wanneer het over de ontvoering en mishandeling van kinderen gaat?
Het presenteren van een resem betrokkenen aan de kant van de ouders/criminelen via telkens een ander zijspoor met eigen plot, spanning en ontknoping houdt er ook zeker de vaart in en de spanning blijvend op een hoog niveau.
Door de doorlopende spanning leest het boek als een trein.

De ultrakorte hoofdstukjes en de vele perspektiefwisselingen dragen bij aan de vaart in het verhaal. Het feit dat Van Den Eynde tv-scenarist en regisseur is zal hier niet vreemd aan zijn.
Het taalgebruik is gericht naar de lezer zoals die zich het niveau bij speurders en criminelen voorstelt - wat het geloofwaardig doet overkomen. En vlot leesbaar maakt. Nochtans praten deze groepen, zeker onderling, toch een ietwat andere taal. Vermoedelijk laat de schrijver dat over aan de akteurs die hij visuliseert in de rol van zijn karakters.
Want het is beeldend geschreven en onmiddellijk verfilmbaar.
Beschrijvingen van natuur of achtergronden worden beperkt tot het hoogst noodzakelijke.

Super.
Ik mocht in 2023 De Engelenmoord (deel 1 uit de reeks) ook beoordelen en die scoorde bij mij ook heel hoog.
Trots en blij dat we in het Vlaamse thrillerlandschap met Bjorn Van Den Eynde en Toni Coppers toch minstens 2 toppers hebben met een niet-aflatende productie van spannende thrillers van hoog niveau.