Chronisch ziek zijn is geen verhaal. Het is een zure toestand.

Deze uitspraak zet de trend van het verhaal dat Hanna Bervoets brengt. Daardoor ontstond er al vanaf het begin wrijving tussen mij en het boek want ik vind dat onzin. Je moet het aanvaarden en zo goed mogelijk verder gaan. Steun van gelijkgezinden, familie, vrienden of patiëntenverening is bij momenten leuk maar ook verstikkend. Wat me wel stoort is dat mensen die niet vertrouwd zijn met je ziekte je als een paria behandelen en links laten liggen omwille van die ziekte. Dat kwetst en daar heb ik me met veel moeite leren overheen zetten.
Wat bewondering afdwingt is dat Bervoerts het aangedurfd heeft om over dit taboe en ongeliefd onderwerp een boek te schrijven en chronische ziekte daarmee even bespreekbaar te maken.

Het leven van de zieken (Clay en Marla) is het hoofdthema. Vooral hoe de zieke Clay zich meer en meer in zichzelf opsluit en op zichzelf concentreert (egoïstisch en asociaal) en zo in een enge wereld beland (beide betekenissen van eng). Marla daarentegen aanvaart de ziekte, leert er mee leven en zoekt hulp in routine en alternatieve therapiën zonder genezeing na te streven, enkel verlichting van de pijn. Zij draagt makkelijke kleren omdat dat beter aanvoelt, Clay niet omwille van wat "men" er van zal denken/zeggen. Marla wil verder, Clay wil terug naar het verleden.

Clay is een zielig hoopje mens wiens wereld onder zijn voeten werd uitgemaaid. Hij probeert letterlijk alles om aan de ene kant de
gevolgen van zijn ziekte te verdoezelen/negeren en aan de andere kant de vroegere situatie toen hij nog gezond was te herstellen.
Als dat niet blijkt te lukken laat hij zich meer en meer gaan in zelfmedelijden. Begrijpelijk, maar verloedering en vluchten in alcohol zijn dan gevaarlijke en valse nooduitgangen.

Het boek is opgedeeld in heel korte hoofdstukjes. De alternatie - per hoofdstuk - tussen realisme en surrealisme helpt ook om het ondanks het zware onderwerp leesbaar te houden. Hoewel er veel erg interessante medische en sociale informatie wordt gegeven in de realistische stukken, blijft het allemaal erg afstandelijk. De surrealistische stukken daarentegen zijn steeds een verademing die flink contrasteert met de rest. Mede doordat er veel meer dialogen inzitten en het tempo zowel in zinsbouw als in verhaallijn (aktie) veel hoger ligt. De parallelle (koorts)droomwereld komt paradoxaal genoeg realistischer over. Het verhaal in beide werelden evolueert naast mekaar waar de raakpunten het verloop van het verhaal in de andere wereld verduidelijken.

De hoofdstukken met een zwarte ster (deze wereld) zijn geschreven in het jij-perspectief. Dit stoot af omdat de schrijfster zo probeert om de lezer in de rol van Clay te duwen, en daar is die veel te onsympathiek voor.
Hoewel de parallelle wereld - geschreven vanuit het ik-persepctief - veel meer noopt tot nadenken over de betekenis van de symbolen lezen deze hoofdstukken (met witte ster) toch veel vlotter. Clay blijft dom en egocentrisch maar er gebeurt veel meer. Hier sta je als lezer als toeschouwer te kijken en dan stoort dat veel minder.

Het feit dat het verhaal niet chronologisch verteld wordt en dan nog eens afwisslend verdeeld is tussen twee werkelijkheden, de
realiteit en een soort koortsdroom, zorgt voor heel wat puzzelwerk. Uiteindelijk komt het neer op een verhaal over een persoon die
slecht nieuws krijgt over zijn gezondeheid en daar in eerste instantie niet kan mee omgaan. Hij slaat wild om zich heen en kwetst
daarbij vooral anderen, sluit zich af van de wereld en laat zich meer en meer gaan. Op het einde komt hij dan toch met zichzelf in
het reine en krijgt een boodschap van hoop.

Wat ik er zelf van vind wordt mooi samengevat in dit citaat:
‘Niemand houdt van een zieke. Ook niet een andere zieke‘, schreef de onvergetelijke schaakmeester Jan-Hein Donner in een
verzamelboekje van zijn columns (Slecht nieuws voor iedereen, Bert Bakker, 1987), en Donner sprak met kennis van zaken.

Het boek raakte me door de vele herkenbare situaties maar nog meer doordat ik de hoofdpersoon een schop onder zijn kont wou geven.