Lijfelijk wegvluchten houd je evengoed geestelijk gevangen

De van oorsprong journalist Olivier Guez waagt zich aan een roman over een van de meest gehate personen uit de geschiedenis van de 20ste eeuw: Nazidokter Jozef Mengele nadat hij gevlucht is uit Duitsland, vanuit het perspectief van Mengele.
Het eerste wat ik mij hierover afvroeg was: Zou hij proberen Mengele een menselijke kant te geven? Is dat sowieso mogelijk gezien de gruweldaden die de geschiedenis ons enkel over deze man heeft geleerd? Valt hier een roman over te schrijven?

Het antwoord op deze vragen is: Ja, het is Guez inderdaad gelukt een vlot te lezen roman te schrijven over de (on)menselijke Mengele. Menselijker is Mengele voor mij persoonlijk niet geworden. De persoon die Guez neerzette in het boek maakte mijn afschuw voor Mengele enkel groter maar het heeft goed kunnen zijn dat de vol overtuigde Nazi’s er inderdaad zo een denkwijze en ideologie erop nahouden, hoe onbegrijpelijk dit voor de gewone man ook kan overkomen.

De roman is overduidelijk meer fictie als biografie ook al is de overdaad aan historische informatie meer aanwezig dan een werkelijke verhaal zoals je gewoonlijk gewend bent ineen roman. Toch was dit niet storend in het boek, het maakte dat je als lezer meer met afstand de vlucht van Mengele tot zijn dood kon volgen. Guez laat mij na aflopen van het boek nog wel achter met de volgende vragen: Zou deze vlucht voor Mengele het achteraf nou echt waard geweest zijn? Als hij het over kon doen zou hij dan zo een leven geleid willen hebben?