Bijzonder mooi verhaal, overgoten met een wiskundig sausje

Eens in de zoveel tijd kom je een boek tegen dat zo ontzettend mooi is dat je niet weet hoe aan de recensie te beginnen. Een boek waarvan je niet begrijpt dat je er nooit eerder over had gehoord. ‘Oom Petros en het vermoeden van Goldbach’ is zo’n boek, 187 pagina’s waarop geen woord te veel staat en die je na een paar uur stil achterlaten.

Het neefje van oom Petros heeft de middelbare leeftijd bereikt, wanneer hij zijn verhaal doet. Als kleine jongen kon hij maar niet begrijpen waarom zijn oom door de familie als mislukkeling bestempeld werd. Op slinkse weg ontdekt hij dat zijn oom vroeger wiskundeprofessor aan de universiteit van München was. Hoe moet hij dus de laatdunkende, afwijzende houding van de familie verklaren?

Het duurt jaren, maar uiteindelijk vertelt oom Petros zijn levensverhaal. Zijn ultieme doel was het bewijzen van ‘het vermoeden van Goldbach’. Naast de Riemannhypothese (bewijs nog steeds niet gevonden) en de laatste stelling van Fermat (in de jaren ‘90 opgelost) was dit één van de drie bekendste en moeilijkste wiskundige problemen van die tijd. Het vermoeden van Goldbach luidt als volgt : Ieder even getal groter dan 2 kan geschreven worden als de som van twee priemgetallen. Een bijzonder simpele uitspraak, die tot op de dag van vandaag niet bewezen kon worden. Een belangrijke rol in het verhaal is weggelegd voor de onvolledigheidsstelling van Kurt Gödel, uitleg hierbij zou echter tot spoilers leiden.

Waarom maakt dit boek zo’n grote indruk, moet je gek van wiskunde zijn om dit verhaal naar waarde te kunnen schatten? Zeer waarschijnlijk niet, de wiskunde speelt weliswaar een belangrijke rol, maar alle wiskundige begrippen en stellingen die langskomen worden op eenvoudige wijze uitgelegd. Priemgetallen blijven tot de verbeelding spreken, het verhaal van oom Petros is er mee doorspekt. En is het bijvoorbeeld niet fascinerend te beseffen dat 2 tot de macht 99 de helft is van 2 tot de macht 100?

(quote) Een wiskundige wordt geboren, niet gemaakt.
(quote) Wiskunde is als een boom met sterke wortels (de axioma’s), een stevige stam (harde bewijzen) en steeds groeiende takken waaraan bloeiende bloemen bloeien (de stellingen).

Apostolos Doxiadis groeide op in Athene, studeerde wiskunde in New York en Parijs. Zijn internationale doorbraak als schrijver beleefde hij in 2000 met de roman ‘Oom Petros en het vermoeden van Goldbach’. Ook zijn graphic novel ‘Logicomix’ uit 2009, over de historische zoektocht naar de fundamenten van de logica, werd een wereldwijde bestseller.