Reis door de tijd

Dit boek is een aanrader voor mensen die van roadtrips houden, van geschiedenis of van menswetenschappen. In dit boek loopt van Herman Vuijsje van Santiago de Compostela naar Amsterdam; de omgekeerde pelgrimroute. Het leukste aan dit boek vind ik het taalgebruik van Vuijsje als hij zijn observaties verbindt aan zijn gedachten. Hij beschrijft bijvoorbeeld het verschil in kruisje slaan en verbindt dat met “de franse slag” of beschrijft de “vooruitgangspessimist”. Vaak heb ik dit om soort omschrijvingen moeten lachen.

Citaat: De tijd heeft hier, in samenwerking met beeldenstormers en zure regen, de scherpe kantjes van het middeleeuws dualistisch wereldbeeld afgesleten. De good guys en bad guys, afgebeeld in het veertiende-eeuws reliëf van het kerkportaal, hebben dezelfde vage contouren gekregen.

Het boek (uitgave 2018) begint met een nieuwe, actuele inleiding, waarin Vuijsje de link legt met de ontwikkeling van de pelgrimsroute tot 2017. Hij noemt het “voortschrijdend inzicht”. Deze inleiding laat zijn gedachten zien, die ook na het lopen van de route met de tijd zijn meegegaan en meer relativeren.
Tijdens zijn omgekeerde pelgrimsroute komt hij op de heilig plekken, beschrijft hij de bouwwerken, kunstwerken, zoekt hun religieuze betekenis en beschrijft het landschap als ware het een oud schilderij. Daarnaast beschrijft hij zijn ontmoetingen met bijzondere mensen. Tegemoetkomende pelgrims die onderweg zijn met elk hun eigen missie, tegenwoordig niet meer religieus maar wel spiritueel of om tot een nieuw inzicht of andere stap in hun leven te komen. Ontmoetingen met bewoners, die ofwel de pelgrimroute nieuw leven in willen blazen ofwel de pelgrimreizigers gastvrij onthalen. Allemaal mensen die iets van gedachten meegeven aan Vuijsje, terwijl Vuijsje meer probeert te begrijpen van hun motieven en van de religieuze betekenis die door de tijd heen aan deze pelgrimroute werd verbonden. De zoektocht naar het vagevuur, naar de hemel, naar kwijting van schuld. Hij beschrijft ook de verschillen door de streken en route heen, de verschillende geschiedkundige en religieuze wetenswaardigheden. Deze laatsten waren voor mij wat taaier om te lezen. Desondanks biedt dit boek een kleurrijke en boeiende reis in het hoofd van Vuijsje.