Misdaad en oorlog

Op de kaft prijkt een moeilijk kijkende legeraanvoerder die op zijn hurken zit om zijn bataljon aan te voeren naar het strijdgewoel. Achter hem vliegt een grote legerhelikopter, met een openstaande laadklep, uit het beeld. Deze kaft wekt de indruk dat we met de zoveelste oorlogsthriller in het Midden-Oosten van doen hebben; een thema waarvan veel auteurs zo dankbaar gebruik maken, dat er net iets teveel van deze boeken op de markt komen. De eerste vijftig/zestig bladzijden doen dan ook vermoeden dat het weer raak is, met z’n eindeloze beschrijvingen van militair materieel en de diverse strijdtechnieken. Maar deze passages zijn pas de introductie tot de ware kern van het boek en dat is er een die we niet zo vaak terugzien in het genre van de oorlogsthriller.
Andy McNab leidt ons namelijk, via protagonist Nick Stone, door de levendige zwarte markt die ontstaan is in het Kabul na de Amerikaanse invasie. Van heinde en verre verzamelen de Russische maffiosi, de corrupte Amerikanen en naar winst hunkerende Arabieren zich in het oorlogsgebied om hun hoogst illegale waren te verkopen aan de hoogste bieder. Van vrouwen tot wapens, alles wat het daglicht niet kan verdragen is er in voorraad. In dit intrigerende web van misdaden lijkt de oorlog die zich buiten afspeelt slechts een irritante bijkomstigheid. Te midden van deze chaos moet Stone op zoek naar een journalist die verdwenen is tijdens zijn huidige werk als lijfwacht in militaire gebieden. Daarin wordt hij aangestuurd door een agressieve agent van de Amerikaanse geheime dienst, die er belang bij heeft dat de journalist weer boven water komt.
De grootste kracht van Kruisvuur is de manier waarop het verhaal overtuigend realistisch geschreven is. Met gedetailleerde precisie beschrijft auteur McNab de sfeer van de exotische locaties alsof we er zelf bij mogen zijn. In een bepaalde passage waagt Nick Stone het om een ommetje te maken door de straten van Kabul, om vervolgens uit de handen te moeten blijven van een bende opgefokte moslimextremisten. Zijn redding zit hem niet in het fysiek moeten bevechten van de schurken, maar vooral in het maken van slimme keuzes om de situatie naar zijn hand te zetten. De acties van Nick Stone zijn dan ook uiterst overtuigend als die van een als commando getrainde soldaat. Slechts zeer zelden zal hij zich moeten wagen in een direct vuurgevecht, meestal zijn bluf, of sluipen of wegvluchten de enige reeele opties. In enkele passages wordt Stone letterlijk weerloos gemaakt wanneer hij in handen valt van de tegenstander en zodoende te maken krijgt met wrede martelingen. Er rest hem dan niets anders dan toe te zien hoe hij vernederd en bespot wordt. Deze fragmenten maken de held nog menselijker in zijn onvermogen om zich overal uit te kunnen knokken. De duistere toon maakt deze roman overigens een spannende aangelegenheid voor zowel de liefhebber van oorlogsthrillers als voor de liefhebber van misdaadromans.