De ondergang

Joseph Roth beschrijft in deze roman vol haarfijne portretten, het onbehagen en de teloorgang van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie.
Parallel aan de ondergang van het rijk wordt het lot van de familie Trotta verteld, een geslacht van ambtenaren en hoge militairen dat ergens in de provincie leeft. De eigenlijke hoofdpersoon is de jongste Trotta, de officier Carl Joseph, die niet tegen het harde leven is opgewassen en meteen bij het uitbreken van de wereldoorlog op een onbenullige manier sterft. Zijn vader overlijdt twee jaar later, bijna gelijktijdig met de oude keizer.

De romanpersonages zitten vast in een keurslijf van rituelen en formalisme, geharnast door opvoeding en maatschappijregels. Dat is bij momenten deze roman zelf ook. Schijnbaar welwillend en vol nostalgie, maar in wezen ook messcherp bewust van het inzicht dat de dubbelmonarchie uit elkaar zou vallen.

Radetzkymars is een schitterend boek met prachtig beschreven scènes zoals de dood van de oude bediende Jacques, de oude keizer Franz Joseph en de vriendschap tussen de dokter en het districtshoofd. Ik kan deze roman iedereen aanbevelen.