Aangrijpend

In 'de jongen op de berg' maakt de lezer kennis met Pierrot, later Pieter. Zijn vader is Duits en zijn moeder is Frans. Nadat beide overlijden, en het gezin van zijn beste vriend hem niet langer kan opvangen, wordt hij naar een weeshuis gebracht. Daar ondervindt hij al snel dat zijn tante hem graag wil laten overbrengen naar Oostenrijk. Al had hij nooit kunnen bedenken welke wending zijn leven nadien zou nemen.

De reacties van dit boek waren zeer uiteenlopend, en ik begrijp ook waarom. Ons collectief geheugen vindt het namelijk moeilijk om zulke gedachten te aanvaarden. Het is een gek idee om in het hoofd van een Duitser te kruipen. Langs de andere kant is het ook mooi om jezelf eens zo'n boek te laten lezen. Het gaat je een geheel andere blik geven op de Tweede Wereldoorlog.
Veel Holocaust boeken doen het goed omdat ze aangrijpend zijn, maar ik vond dit boek evenzeer aangrijpend. Pieter is een personage dat niet enkel de Duitse jeugd weergeeft, maar ook heel veel Duitse inwoners. Evenals inwoners die we later de collaborateurs gaan noemen. Nu, ik denk dat zelfs zij die niet collaboreerde wat weg hebben van Pieter.
Het is een uniek gegeven, en ook correct weergeven. Pieter representeert een heel grote groep mensen. Ook andere personages weerspiegelen de types die in de oorlog leefden: een Jood, een verzetsman, een meeloper, en ga zo maar door. Het boek zit vol met metaforen en de diepere betekenis moet door de lezer ontdekt worden.
Op historisch vlak: de verblijfplaats, omgeving, gebeurtenissen in de oorlog en andere details; klopte. Over een jongen die er verbleef is echter niets terug te vinden. De personages en hun verhalen zijn fictief, maar wel in een correcte historische setting geplaatst.

Waar ik bij dit boek wel tegenaan liep, was het feit dat er een soort patroon te herkennen valt bij de auteur. Ik heb het boek 'de jongen in de gestreepte pyjama' niet gelezen, maar de film wel gezien. Het is duidelijk dat de auteur hetzelfde idee telkens recycleert tot wat nieuws. Het concept is hetzelfde: een Duitser die bevriend is/geraakt met een Jood. Die zichzelf daarna in de nesten werkt om dramatisch te eindigen.
Hoewel Pieters lot iets minder drastisch is als dat van het jongetje in 'e jongen in de gestreepte pyjama', komt ook hij in de problemen om willen van zijn keuzes. Ook de personages kon ik op de een of andere manier terugkoppelen aan de personages uit de film.
Dit maakte het voor mij een beetje dubbel. Ik weet dat een volgend boek van deze auteur niet als origineel zal aanschouwen. Je merkt ook in het boek vaak herhalingen op. Zaken die tientallen keren gezegd worden, en wat naar mijn idee niet noodzakelijk was. Het lag er soms iets te dik op.
Dit beïnvloedde naar mijn gevoel ook de schrijfstijl, en niet ten goede. Op technisch vlak miste ik over het algemeen wel bepaalde sterkte. Flashbacks waren bijna peulenschillen. De spanningsboog was vaak te mild. Kleine details die toch net de belangrijke punten niet voldoende accentueerde.

Ik raad het boek zeker aan als je geïnteresseerd bent in de 'brainwash' van het nazisme. Het boek is een betrouwbare weerspiegeling, vlot te lezen en ook zeker heel aangenaam qua verhaalopbouw.