Wie dit leest is verkocht

Nu de doden herdacht zijn en de overlevenden de vrijheid gevierd hebben is het weer tijd voor het gewone leven. De vakantie is voorbij en die heeft het weekend in haar vaart meegenomen. Nu is het weer tijd voor werk, school, sport en lezen.

Kind onder kannibalen van Charles Bukowski is de roman over zijn jeugd, over het gezin waarin hij opgroeit en het gezin waaruit hij verjaagd. De kannibalen zijn de volwassenen, meer specifiek zijn ouders: zijn vader die hem voortdurend kleineert, afkraakt en hardhandig afranselt en zijn moeder die de vrede tussen de twee extremen niet kan bewaren.

Hij heeft een zware jeugd, maakt geen vrienden, hoort nergens bij, wil alles alleen uitzoeken, lijdt onder zijn lelijkheid, maar ontdekt zijn fysieke kracht en zijn moed en zijn liefde voor drank en tekst. Hij is nergens bang voor en doet alles zonder zich om de consequenties te bekommeren. De originele titel is Ham on rye, Ham op rogge, wat iets zegt over de armoede van zijn jeugd, die ook een belangrijke, frustrerende rol speelt. Zijn vader reageert al zijn eigen onvrede af op de zoon die daar ongevoelig voor is. Op zekere dag daagt hij zijn vader uit hem nog verder af te ranselen, maar zover komt het niet. Hij weet dan dat het de laatste keer is.

Op het laatst wacht zijn moeder hem bij thuiskomst op omdat ze niet wil dat zijn vader hem ziet. Die heeft zijn verhalen gevonden en is razend. Iemand die verhalen schrijft mag niet onder zijn dak wonen. Al zijn bezittingen liggen op straat. Hij raapt zijn verhalen, wat kleren en zijn typmachine op en gaat een kamer zoeken, bitter en vervuld van wraak.

Hij gaat steeds meer drinken en ontdekt dat dat en het schrijven het enige is wat hem helpt, rust geeft en sterkt. Hij houdt zich in leven door baantjes en gokken. Hij drinkt en vecht veel en je vraagt je wel eens af waarom dit heftige boek zo goed is. Het is misschien de radicaliteit, de vaart en de moed, de kracht die eruit spreekt. Hij knielt nooit voor het burgerdom en zelfs wanneer hij zijn schrijverschap ontdekt als bron van inkomsten vindt hij dat maar niks: ‘Het was belachelijk om ergens naartoe te gaan en betaald te worden voor het voorlezen van poëzie. Het stond me tegen en ik kon me er nooit overheen zetten hoe dwaas het scheen.’

De drank, de kracht van eerlijkheid, het verzet tegen onrecht, de weerzin en de overtuiging nergens bij te horen, hoe kan zoiets leiden tot een groot schrijverschap als dat van Bukowski? Wie het weet zal hem lezen. Wie hem leest is verkocht.

Ate Vegter, 6 mei 2019

De ogen van mijn moeder:
www.atevegter.wordpress.com/203