Lezersrecensie
opruiend maatschappij kritisch boek
Concept M speelt zich af rond 2020. Nederland land wordt geregeerd door de slechts 1 partij. Het land kampt met een maatschappelijk probleem; Kleurloosheid. Vanaf de jaren ’80 werden er kinderen geboren die kleurloos bleken te zijn. Ze hebben een grauwwitte huid, diepzwarte ogen en wit haar. Naast hun kleur is hun lichamelijk gezondheid zwak. Hun botten zijn broos en breken snel, hun uithoudingsvermogen is extreem laag. Een kwartier fietsen is een uitzonderlijke prestatie voor iemand met kleurloosheid. In de eerste periode stierven de baby’s snel. Inmiddels zijn er medicijnen die het leven van een Kleurloze rekken tot ongeveer 50 jaar. Dat is natuurlijk mooi, maar brengt ook enorme kosten met zich mee; de medicatie, aangepaste woningen, banen etc..
Een groeiende groep mensen is bezorgd over de kosten die kleurloosheid met zich meebrengt en is het zat dat de steeds kleiner wordende groep gezonde Nederlanders dit moeten betalen.
Hoofdpersoon van het boek is Hava. Ze is kleurloos. Haar moeder is een fanatieke voorvechtster van gelijke rechten en emancipatie voor kleurlozen. Als Hava begin 20 is, raakt ze op de universiteit bevriend met een aantal mensen die een radicale oplossing willen voor het probleem van Kleurloosheid; het moet worden uitgeroeid (bijvoorbeeld door gedwongen geboortebeperking van Kleurlozen en het stoppen met verstrekken van medicatie). Haar vrienden voorspellen dat kleurlozen binnen een paar jaar in de meerderheid zijn – het einde van de Westerse wereld. Hava begint te twijfelen aan haar eigen bestaansrecht en besluit dat het tijd is voor actie.
De eerste helft van het boek gaat naast Hava’s verhaal vooral over Kleurloosheid en Hava’s standpunten daarover. Het liet een vreselijk vieze smaak in mijn mond achter. Individualiteit boven saamhorigheid. Het is voor mij onmogelijk de vergelijking van kleurlozen niet door te trekken naar bijvoorbeeld de vluchtelingenproblematiek, maar meer nog naar de groeiende zorgkosten de vergrijzing en stijgende kosten van jeugdhulp en wmo. Mensen die door de maatschappij maar als gedeeltelijk ‘nuttig’ worden beschouwd en vooral als een ‘kostenpost’ worden gezien. Dit boek gaat met deze standpunten in tegen alles wat ik lief heb, waar ik in geloof en waar ik voor sta. Het heeft me een bijzonder ongemakkelijk en onplezierig gevoel gegeven.
De tweede helft van het boek focust volledig op Hava. Welk drastisch besluit neemt Hava in een poging om de Nederland te redden van de Kleurlozen? Hoe reageert haar omgeving daarop? Wat brengt het Hava uiteindelijk? En wat heeft de politiek ermee te maken?
Het verhaal wordt slim opgebouwd en houdt je als lezer nieuwsgierig naar wat Hava nu precies van plan is en hoe dat afloopt. Romeijn spring heen en weer tussen Hava in het heden, onderweg naar Nijmegen voor haar drastische besluit, en hoe Hava de anderen in de voorgaande jaren heeft leren kennen en zich gevormd heeft tot wie ze nu is. Romeijn heeft een vlotte schrijfstijl waardoor ze de lezer geboeid houdt.
Doordat Romeijn zich volledig op Hava richt, blijven de andere personages wat oppervlakkig. Ook blijven veel ‘draadjes’ los. Dingen die Hava doet / onderzoekt en waar uiteindelijk helemaal niets mee gedaan wordt (bijvoorbeeld de politica Liefkind). Ook de Psychologische insteek rondom de motieven van Hava om ‘tegen zichzelf’ te zijn, hadden beter uitgewerkt kunnen worden. Daarnaast lijken sommige dingen mij onrealistisch; ‘terroristen’ die persconferenties kunnen geven, jongeren die hun naam veranderen zonder dat dit gedoe oplevert, de brochure waarmee het boek begint.
Het boek wordt neergezet als Sciencefiction. Politiek heeft echter een belangrijke rol in het boek en het boek kan wellicht beter Maatschappij Kritisch genoemd worden. De ziekte Kleurloosheid is natuurlijk sciencefiction, maar kan – zoals ik eerder al aangaf – vertaald worden naar diverse hedendaagse maatschappelijke problemen / uitdagingen.
Spanning: 2,
Plot: 2,
Leesplezier: 2,
Schrijfstijl: 4,
Originaliteit: 3,
Psychologie: 2
‘Concept M’ is een goed geschreven, hier en daar wat versimpeld debuut. Het eerste deel van het boek heeft me diep geraakt en bijna walging laten voelen, wat me niet vaak overkomt. Het komt opruiend op me over. Daarom geef ik Concept M 2 sterren.
Ik heb het boek voor de Hebban Debuutprijs lezersjury beoordeeld met een 4.
Een groeiende groep mensen is bezorgd over de kosten die kleurloosheid met zich meebrengt en is het zat dat de steeds kleiner wordende groep gezonde Nederlanders dit moeten betalen.
Hoofdpersoon van het boek is Hava. Ze is kleurloos. Haar moeder is een fanatieke voorvechtster van gelijke rechten en emancipatie voor kleurlozen. Als Hava begin 20 is, raakt ze op de universiteit bevriend met een aantal mensen die een radicale oplossing willen voor het probleem van Kleurloosheid; het moet worden uitgeroeid (bijvoorbeeld door gedwongen geboortebeperking van Kleurlozen en het stoppen met verstrekken van medicatie). Haar vrienden voorspellen dat kleurlozen binnen een paar jaar in de meerderheid zijn – het einde van de Westerse wereld. Hava begint te twijfelen aan haar eigen bestaansrecht en besluit dat het tijd is voor actie.
De eerste helft van het boek gaat naast Hava’s verhaal vooral over Kleurloosheid en Hava’s standpunten daarover. Het liet een vreselijk vieze smaak in mijn mond achter. Individualiteit boven saamhorigheid. Het is voor mij onmogelijk de vergelijking van kleurlozen niet door te trekken naar bijvoorbeeld de vluchtelingenproblematiek, maar meer nog naar de groeiende zorgkosten de vergrijzing en stijgende kosten van jeugdhulp en wmo. Mensen die door de maatschappij maar als gedeeltelijk ‘nuttig’ worden beschouwd en vooral als een ‘kostenpost’ worden gezien. Dit boek gaat met deze standpunten in tegen alles wat ik lief heb, waar ik in geloof en waar ik voor sta. Het heeft me een bijzonder ongemakkelijk en onplezierig gevoel gegeven.
De tweede helft van het boek focust volledig op Hava. Welk drastisch besluit neemt Hava in een poging om de Nederland te redden van de Kleurlozen? Hoe reageert haar omgeving daarop? Wat brengt het Hava uiteindelijk? En wat heeft de politiek ermee te maken?
Het verhaal wordt slim opgebouwd en houdt je als lezer nieuwsgierig naar wat Hava nu precies van plan is en hoe dat afloopt. Romeijn spring heen en weer tussen Hava in het heden, onderweg naar Nijmegen voor haar drastische besluit, en hoe Hava de anderen in de voorgaande jaren heeft leren kennen en zich gevormd heeft tot wie ze nu is. Romeijn heeft een vlotte schrijfstijl waardoor ze de lezer geboeid houdt.
Doordat Romeijn zich volledig op Hava richt, blijven de andere personages wat oppervlakkig. Ook blijven veel ‘draadjes’ los. Dingen die Hava doet / onderzoekt en waar uiteindelijk helemaal niets mee gedaan wordt (bijvoorbeeld de politica Liefkind). Ook de Psychologische insteek rondom de motieven van Hava om ‘tegen zichzelf’ te zijn, hadden beter uitgewerkt kunnen worden. Daarnaast lijken sommige dingen mij onrealistisch; ‘terroristen’ die persconferenties kunnen geven, jongeren die hun naam veranderen zonder dat dit gedoe oplevert, de brochure waarmee het boek begint.
Het boek wordt neergezet als Sciencefiction. Politiek heeft echter een belangrijke rol in het boek en het boek kan wellicht beter Maatschappij Kritisch genoemd worden. De ziekte Kleurloosheid is natuurlijk sciencefiction, maar kan – zoals ik eerder al aangaf – vertaald worden naar diverse hedendaagse maatschappelijke problemen / uitdagingen.
Spanning: 2,
Plot: 2,
Leesplezier: 2,
Schrijfstijl: 4,
Originaliteit: 3,
Psychologie: 2
‘Concept M’ is een goed geschreven, hier en daar wat versimpeld debuut. Het eerste deel van het boek heeft me diep geraakt en bijna walging laten voelen, wat me niet vaak overkomt. Het komt opruiend op me over. Daarom geef ik Concept M 2 sterren.
Ik heb het boek voor de Hebban Debuutprijs lezersjury beoordeeld met een 4.
2
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Bonnie
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
