Kritiek op de hedendaagse maatschappij vanuit een SF-perspectief

Qualityland is het meest geavanceerde land ter wereld. Bijna alle futuristische technische snufjes die je kan bedenken kan je hier wel terugvinden. Zo goed als alle auto’s zijn vervangen door zelfrijdende auto’s, drones leveren je pakketjes nog voordat je er bewust aan hebt gedacht dat je iets willen vertellen en androids schrijven gepersonaliseerde boeken die perfect bij je passen. Wat zou je nog meer kunnen wensen? Maar schijn bedriegt, Qualityland is niet zo perfect als het lijkt. Nadat Peter een artikel ontvangt dat hij absoluut niet wilt, begint hij zijn zoektocht om te ontdekken hoe het systeem in elkaar zit en probeert hij het artikel te retourneren (wat moeilijker is dan het lijkt).

Op het eerste gezicht zou je denken dat Qualityland een soort SF-utopie is, waarin niemand iets te kort heeft en we zijn geëvolueerd naar een perfect werkende maatschappij met een perfecte economie. Niets is minder waar. Net zoals onze hedendaagse maatschappij zitten er fouten in Qualityland en Kling gebruikt deze fouten om kritiek te geven op onze huidige maatschappij. Hedendaagse problemen worden uitvergroot, kwesties waar we vandaag de dag mee zitten worden verder uitgewerkt en het boek zit vol met de vraag: “Wat als onze maatschappij zou evolueren op dezelfde manier als die in Qualityland?” Deze “wat als”- vragen zetten je door het hele verhaal heen aan het denken, soms bewust en soms zelfs onbewust.

Het hele boek zit vol maatschappijkritiek, maar Kling heeft deze zo in het verhaal en in de omgeving verwerkt dat het niet storend is en hij zijn mening niet aan je opdringt. Hij roept alleen kwesties op zodat je er zelf over gaat nadenken. Zo is bijvoorbeeld de kwestie of men AI kan vertrouwen door het hele verhaal verweven zonder dat het de andere elementen in het verhaal aan de kant. Alle kritiek en alle plotelementen lijken elkaar te complimenteren. De manier waarop Kling zijn kritieken beschrijft dragen ook bij aan het feit dat ze niet te sterk aan je opgedrongen worden. Kling heeft humor en ironie duidelijk goed onder de knie en weet deze op de juiste momenten in te zetten. Dit zorgt voor een erg grappig verhaal met een serieuzere ondertoon.

Het enige element in het boek dat wat verbleekt naast al de rest is het plot zelf. Ik werd niet meteen aangezet om verder te lezen omdat het plot op zich niet bijzonder spannend is. Soms neemt de opbouw van de wereld en het tonen hoe de maatschappij in elkaar zit wat de overhand. Normaal gezien zou ik me hier wat aan storen, maar Kling heeft zo’n intrigerende wereld opgebouwd dat een sterk plot geen vereiste was.
Aangezien een zwak plot het enige was wat ik aan te merken had op het boek, ook al stoorde ik me niet zo heel erg aan, geef ik het boek 4 sterren. Qualityland is een interessant maatschappijkritisch boek dat ook de minder in kritiek geïnteresseerde lezer zal kunnen bekoren. Na het lezen van dit boek ben ik zeker van plan zijn andere boeken ook te lezen, aangezien ik zijn humor/kritiek combinatie wel kan appreciëren.