Het ontdekken van je tweede thuis

Darius de Grote is Niet Oké vertelt het verhaal van Darius Kellner, een middelbare scholier van Amerikaans-Iraanse afkomst die met een depressie kampt, zich te dik voelt en geen enkele connectie voelt met het Iran waar zijn moeder vandaan komt. Dan ineens wordt er plotseling besloten om naar Iran te vertrekken, omdat zijn opa een tumor heeft en niet lang meer zal leven. Tijdens deze reis in Iran leert Darius steeds meer over de cultuur van zijn familie, maar ook over zichzelf.

Darius de Grote is Niet Oké is een boek dat gaat over het kennismaken met een onbekende en bekende cultuur. Door Darius' ogen heen zien we een wereld die voor hem redelijk onbekend is gebleven: Iran. Je merkt dat hij een soort dualiteit in zich heeft. Hoewel hij zich in Amerika Iraans voelt, is dit in Iran niet het geval. Deze dualiteit duidt op een soort cultuur-clash, wat door het perspectief van het hoofdpersonage vaak erg voelbaar wordt. Dit was bij dit verhaal ook weer het geval. Je merkt dat Darius worstelt met zijn identiteit. Zijn zusje spreekt Iraans. Hij niet. Darius begrijpt de Iraanse gebruiken niet echt, net als zijn vader. En zo zijn er talloze dingen waar Darius mee worstelt. Maar gaandeweg leert hij steeds meer over de Iraanse cultuur door interactie met zijn familie en door naar verschillende plekken in het land af te reizen.

De setting van het verhaal is daarom erg bijzonder en maakt het verhaal echt af. De plekken die Khorram beschrijft kun je echt voor je zien, ondanks dat je nog nooit in Iran bent geweest. Maar ook de gerechten kun je bijna proeven, de geuren kun je bijna ruiken, en de verschillen tussen de mensen kun je bijna voor je zien. Zo leerde je eigenlijk als lezer door het boek Iran een beetje kennen. De schrijfstijl was daarom ook fijn, maar soms een beetje erg simpel. Soms leek het boek eerder op een jeugdroman dan een YA-roman. In principe is dit niet erg, maar dan zou het boek in een ander genre geplaatst moeten worden.

De relaties tussen Darius en de andere personages vormen dit verhaal. De vriendschap die opbloeit tussen Sohrab en Darius is vooral heel erg lief om over te lezen. Sohrab laat Darius zien dat het niet erg is om een buitenbeentje te zijn. Maar ook de relatie die Darius vormt met zijn oma en opa zijn bijzonder. Darius vindt het moeilijk om zijn opa te begrijpen, maar zijn oma is meteen een baken van liefde. Interessant is dat de gemakkelijkste relaties voor Darius degene zijn met vrouwelijke familieleden. Maar de interessantste relatie was verreweg die van Darius met zijn vader. Je merkt dat ze elkaar niet begrijpen, maar dat ze wel moeite voor elkaar willen doen. Stephen Kellner - zijn vader - is eigenlijk alles wat Darius níét is.

Het interessante is dat Darius lijkt te willen zeggen dat het enige dat hen bindt hun depressie en Star Trek is. De depressie van Darius, en die van zijn vader, wordt goed beschreven. Vooral het idee dat er 'niets' is gebeurd wat aanleiding zou hebben gegeven tot de depressie van Darius, is goed beschreven. Veel mensen worstelen met dit idee; alsof ze zich hiervoor schamen. Het idee van 'een depressie zonder reden' is daarom een punt wat deze roman zo ontzettend sterk maakt. Een moment wat daar mee resoneerde, was toen de vader van Darius vertelde waarom hij stopte met Darius verhalen te vertellen.

Al met al is Darius de Grote is Niet Oké een interessant verhaal met veel lagen. Het behandelt veel moeilijke thema's als depressie, identiteit en cultuurverschillen, terwijl het toch een soort vriendelijke sfeer behoudt... alsof je aan het leren bent over een andere wereld die je nog niet hebt ontdekt. Naast de schrijfstijl was er niets op te merken aan dit verhaal. Vandaar dat ik Darius de Grote is Niet Oké 4 sterren geef.