Ontworteling van de natuur maar ook van de realiteit

Dierencoach Janine Keijser heeft enkele boeken geschreven, waarvan Ontworteling dit jaar verscheen. Ontworteling is een ecothriller en ontving lovende recensies en beoordelingen. Ook het sterk relevante thema trekt aan: het klimatologisch verbeteren van de wereld, waarbij wereldverbeteraar Lara in opdracht van een stichting naar de Amazone reist om de inheemse bevolking te helpen en onderzoek te doen.

Eenmaal het boek in handen doet het iets onprofessioneel aan. De bladzijdes zijn dik, layout wat ouderwets en de rug is zo stug dat het boek lastig goed open te houden is. Op de cover zijn meerdere elementen van het verhaal verwerkt, conceptueel sterk. Jammer hierbij is dat de jaguar op de cover geeloranje ogen heeft, terwijl in het verhaal de felgroene ogen van het dier zo benadrukt worden. Ook de persoon in een knalrode moderne jas die met handen in de zakken toekijkt lijkt wat misplaatst, al zou het ook symbolisch bedoeld kunnen zijn.

Gedurende de eerste helft van het verhaal is er veel onduidelijkheid wat er steeds precies gaande is. Lara vertrekt naar Brazilië met vrij veel onduidelijkheid over haar opdrachtgever en de opdracht zelf. Aldaar komt ze direct tussen mensen en in velerlei situaties terecht die veel argwaan wekken maar vooral onduidelijk zijn. In de flaptekst wordt dit aangemerkt als een kat en muisspel, echter er is teveel onduidelijkheid om hier echt in mee te kunnen gaan als lezer. De ene keer wordt Lara door de ene persoon vastgegrepen, dan weer door een ander, achter elkaar door. Ze ontkomt steeds miraculeus uit de moeilijkste situaties, waarbij de voorspelbaarheid en onwerkelijkheid teleurstelt. Elke keer als ze nuttige informatie lijkt te krijgen valt haar telefoon net vooraf uit. Ook heeft ze allerlei ervaringen waarbij niet duidelijk is of ze dat droomt, echt meemaakt of op een andere manier iets meemaakt. Door deze combinatie is het moeilijk om echt betrokken te zijn bij het verhaal.
“Ik liet de bossen achter me en stelde mijn zicht scherp op de twee vrouwen langs de kant van de weg. De zwarte dame met de sari staarde in de vlammen van hun kampvuur. Ik boog naar haar toe. Aan de manier waarop ze verschrikt terugdeinsde, kon ik merken dat ze iets gewaar was geworden. Ik keek met haar mee in de dansende oranje tongen.”

Vanaf de tweede helft worden bepaalde zaken iets verduidelijkt, waardoor er eindelijk enige spanning kan ontstaan. Het wordt duidelijker wie Lara wel en niet kan vertrouwen, waarbij ze een speciale band opbouwt met 2 mannen die beide een vaderrol lijken te vervullen, bij sterk gemis van haar eigen vader. Middels spirituele ceremonies bij de inheemse bevolking en doordat ze in de ogen wordt gekeken door een jaguar met felgroene ogen vindt Lara bijzondere krachten en capaciteiten. Voor een nuchtere lezer is het moeilijk mee te gaan in de raadselachtige gebeurtenissen, wat optelt bij eerder genoemde onwerkelijkheden.

Het probleem dat Keijser aankaart, grofweg de ontbossing en vernieling in de Amazone waar ook Nederlandse bedrijven aan bijdragen, is absoluut van belang. Het zou goed zijn als hiervan het maatschappelijke bewustzijn groeit. Keijser doet aan het einde ook een voorstel door bijvoorbeeld een bewuste keuze te maken met welke bank je zaken doet. Wel blijft ook dit relatief inconcreet geformuleerd. Dit lijkt een goedbedoelde maar onvolledig gebruikte kans om mensen tot gerichte actie aan te zetten.
“ ‘Ik zit al bij een echt duurzame bank.’ Jacky pakt een groene pas uit haar portemonnee.”

Ondanks het zeer relevante thema maakten de onduidelijkheden, onwerkelijkheden en voorspelbaarheid het verhaal helaas teleurstellend.