Een diamanten familie, gehard door de oorlog: een verhaal dat blijft na schitteren

Steeds opnieuw werd mijn belangstelling gewekt door zowel de titel als de cover van dit boek van Alex Boogers, "Wij zijn van diamant". Een titel die interesse wekt, blijft hangen en gedurende het verhaal meermaals voorbij komt en veelvuldig betekenis krijgt. Ook de cover, met meerdere lagen kunst, spreekt tot de verbeelding en is ontworpen door zoon Caja Boogers: mooi familiewerk bij deze familiekroniek.

Het verhaal begint in Seattle, waar de 21-jarige, filosofisch ingestelde William naartoe is gegaan voor een persoonlijke odyssee. Zijn broer Markus is hem achterna gereisd maar is dood gevonden onder een waterval. Het eerste deel beschrijft hoe William contact heeft met de plaatselijke politie, zijn broer identificeert en zich voorbereid om samen met het lijk van zijn broer terug naar Nederland te vliegen. Ondanks dat het perspectief bij William ligt en hij veel nadenkt en filosofeert is het hier moeilijk te plaatsen hoe hij omgaat met de dood van zijn broer. De gedachten van William lijken gericht op allerlei andere zaken, randzaken, wat lastig te rijmen is met het recente verlies van zijn broer. Bij vertrek uit zijn hotel ontvangt hij iets dat Markus daar voor hem achterliet: een dagboek van opa Jacob, een familievriend.

Op het vliegveld leest William dit dagboek; dit vormt het middendeel van het boek, als zijnde raamvertelling. Dit deel doet verslag vanaf de jeugd van de joodse opa Jacob, opgroeiende tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarvan de harde realiteit goed naar voren komt. Dit overgrote deel neemt echter 45 (van de totaal 75) hoofdstukken in beslag, proportioneel vrij veel, zeker als je niet verwacht dat het verhaal zo prominent over de Tweede Wereldoorlog gaat. In het dagboek staat beschreven waar en met wie opa Jacob de oorlogstijd doorbracht. Ook wordt duidelijk wat zijn relatie is tot de familie van Markus en William en tot hunzelf, na een vrij complexe familiegeschiedenis. In het afsluitende deel is William weer in het heden en worden de puzzelstukjes mooi in elkaar gezet.

De opbouw met de raamvertelling en het plot zijn origineel, en het verhaal bestaat uit prachtige zinnen vol beschouwing en symboliek.

“Waarom kon ze zich niet vasthouden aan zijn woorden, en aan het idee dat hoe er ook op ons wordt ingebeukt, het ons alleen maar scherper maakt, alsof we geslepen worden als de sterkste diamant die zo schittert dat het iedereen verblindt.”

Anderzijds bracht de beschouwende schrijfstijl soms ook wat afstandelijkheid met zich mee, en werd het geregeld wat langdradig. Vooral het middendeel dat zich afspeelt in de Tweede Wereldoorlog leek disproportioneel, overmatig. Dat is wel het deel waarin de gehele familiegeschiedenis aan bod komt maar desondanks had het geheel meer in verhouding en meer tot de kern kunnen komen. Dit zaaide wat twijfel bij het beoordelen, maar onverwacht bleef het verhaal ook na het lezen nog nazinderen; de inhoud en plot overtroffen de ongemakken in vertelstructuur en -stijl, daarom 4 sterren.