Verhaal met een moraal

Nadat de gehele wereld twaalf minuten lang in totale duisternis heeft verkeerd, duikt vanuit het niets de charismatische Joe op in een streng beveiligd scholencomplex in het Nieuw-Zeelandse Christchurch. Dat hij nu juist daar verschijnt heeft een reden. Docente Sophie heeft voorspellende dromen gehad waar Joe een rol in speelde en de moeder van Hugo, een van de leerlingen, maakt deel uit van een groep van twaalf die probeert de wereld een betere plaats te maken voor iedereen.

Al snel wordt Joe een wereldwijd fenomeen: hij is sexy, spreekt alle talen, geneest mensen, heeft een afwijkend DNA en onvindbaar verleden. Hij zegt dat hij de zoon van God is en dat hij op de aarde is teruggekeerd om de mensheid te redden. Lukt het hem om wereldwijd alle neuzen dezelfde kant op te krijgen en alle wereldleiders en geestelijke leiders op één lijn te krijgen?

Met Zeg maar Joe heeft Martin van Es met behulp van ghostwriter Andrew Crofts een eigentijds en modern Bijbelverhaal geschreven, waarin het getal twaalf een terugkerend gegeven is. Hiermee wordt de link gelegd naar Jezus en de twaalf apostelen uit het oude Bijbelverhaal. In de huidige tijd krijgen de twaalf genieën die proberen oplossingen te bedenken om de wereld te redden, de rol van de hedendaagse apostelen. Ze bedenken samen met Joe twaalf nieuwe geboden die de oude tien geboden van Mozes vervangen. Verder is de wereld twaalf minuten in duisternis gehuld, zijn er twaalf geestelijk leiders en twaalf politieke leiders van wereldmachten.

Het onderwerp is interessant, maar de uitwerking te gemakkelijk. Dat de hele wereldbevolking bijna klakkeloos en binnen no time achter Joe gaat aanlopen is verre van realistisch. Het lijkt of alleen de leiders, politiek en geestelijk, hun vraagtekens zetten bij Joe’s bewering dat hij de zoon van God is. Ze worden neergezet als de kwade geniën die alle oplossingen om de mensheid te redden tegenwerken. Grappig is dat je wel direct Trump herkent als de Amerikaanse president die zich gedraagt als een olifant in de porseleinkast met zijn lompe gedrag. Ook Poetin komt herkenbaar naar voren in het verhaal.

De spanningsopbouw laat jammer genoeg nogal wat te wensen over. Martin van Es gebruikt Zeg maar Joe vooral om zijn ‘The Joe Project’ onder de aandacht te brengen en zijn ideeën om een betere wereld te creëren vorm te geven. Via het boek laat hij weten wat de mensheid radicaal anders moet doen om dat te realiseren. Helaas slaagt hij er maar gedeeltelijk in om dit te verwerken in een verhaal dat van begin tot eind blijft boeien. De spanningsopbouw is onevenwichtig. Er wordt regelmatig toegewerkt naar een climax, die vervolgens niet waargemaakt wordt en doodbloedt. Een voorbeeld is de verhaallijn van de huurmoordenaar, maar ook die van de farmaceutische industrie die op slinkse wijze DNA van Joe te pakken krijgt. Een ander voorbeeld is de rol van Sophie, die in het begin groot en veelomvattend is als vriendin van Joe, maar die op het eind geen enkele rol van betekenis meer speelt. Het einde van het verhaal is abrupt en laat veel open eindjes. Natuurlijk is de problematiek zodanig dat dit niet in een klap opgelost kan worden maar sommige verhaallijnen hadden wat mij betreft wel iets beter afgesloten mogen worden.

Waar het verhaal wel voor zorgt, is dat je nog eens extra nadenkt over het feit dat dingen moeten veranderen om onze planeet leefbaar te houden en welke acties je daarvoor zelf kunt ondernemen. De moraal van het verhaal? Verander de wereld en begin bij jezelf! Amen.