Meesterlijke herinterpretatie van de geschiedenis van Cromwell

Af en toe komt er zo’n boek voorbij dat àlles heeft: het ontsluit een tot dan toe onbekende wereld voor je, de hoofdpersoon heeft een randje, de relaties tussen de personages ontwikkelen zich als schaakpartijen, er zit een enorme hoop humor in en het bevat een enorme rijkdom aan motieven en sfeer. Heb je geluk, dan komt er een vervolg op dat boek. Heb je nog meer geluk, dan wordt het een trilogie. Wolf Hall van Hilary Mantel is zo’n boek. Bij herlezing, nu zeven jaar later, blijft het boek weer recht overeind staan.

Hilary Mantel is een briljante auteur, die met haar herinterpretatie van de geschiedenis van Thomas Cromwell aan het hof van Henry VIII tot tweemaal toe de Booker Prize won, en niet voor niets. Meteen met haar eerste scène sleept ze je aan je haren het boek in. Ze slaagt erin de notoire bullebak Cromwell (want ja, geschiedenis wordt in eerste instantie geschreven door de overwinnaars) als persoon van vlees en bloed neer te zetten, sympathiek in zijn zorgzaamheid voor familie, vrouwen en armen, opportunistisch om carrière te maken, listig strateeg en vooral voorzien van een fijn gevoel voor humor. Met Mantel kruipen we in de huid van Cromwell, we kijken door zijn ogen en in zijn ziel.

Dit kan alleen door heel veel research, een oorspronkelijke en moedige geest, tomeloze werkdrift en een eindeloos schrijftalent. Hilary Mantel heeft een krachttoer volbracht. Het toeval wil dat ook een bekend historicus zich gelijktijdig in Cromwell en zijn tijd heeft verdiept, en voor een groot deel haar conclusies onderschrijft.

Hoe brengt een eenvoudige smidszoon het tot belangrijkste raadgever van de wispelturige en verwende vorst Henry VIII? Hoe houdt een aanhanger van de vroege protestantse denkbeelden zich staande aan een oorspronkelijk katholiek hof? Hoe overleeft een man die al vroeg volwassen moest worden en in een jaar tijd zijn geliefde vrouw en twee dochters ten grave moet dragen? Hard werken, weten wanneer je moet zwijgen, en mogelijk maken wat de koning maar wil.

Het is een moedige keuze van de jonge uitgeverij Meridiaan om de eerste twee delen van de trilogie opnieuw uit te brengen bij de gelegenheid van de verschijning van deel drie! De prachtige foto op de omslag, van de hand van Tessa Posthuma de Boer, verdient extra vermelding.

Het lezen van dit boek is even wennen als je niet veel kennis van de Engelse geschiedenis hebt, en ook de schrijfstijl van Mantel kent duidelijke keuzes. Het is geen boek voor iedereen. De bijgeleverde stambomen en lijst van personages zijn geen overbodige luxe. Je moet je er even in willen en kunnen verdiepen, maar de beloning is groot. Mantel schildert met woorden, en niets ontgaat haar. De atmosfeer van een vroege zomerdag, de rijkdom aan kleuren, edelstenen en niet te vergeten stoffen, de verstolen blikken aan het hof, de minachtende blikken van de hoge adel en de vertrouwelijke opwellingen van een hofdame. Meesterlijk! Op naar deel twee.