Wij zijn de tijden.

Wij zijn de tijden - de ondertitel van het boek - doet filosofisch aan. In het einde van het voorwoord licht de auteur gelijk al een tipje van de sluier op. Hij haalt Augustinus aan, die gezegd heeft: het verleden bestaat niet want dat is al geweest, de toekomst ook niet want die is er nog niet, er is dus alleen maar een heden, het nu. Wij zijn de tijden.

De meesten van u zullen Augustinus van naam wel kennen, en misschien zelfs in staat zijn om enkele citaten van hem ten beste te geven. Ook is het verhaal van de biddende moeder van Augustinus een prachtige geschiedenis die vaak, terecht, wordt herhaald. ‘Een kind van zoveel gebeden kan niet verloren gaan’. Vrij vertaald, maar daarom niet minder mooi.

Maar verder? christenen scharen hem makkelijk in het rijtje met kerkvaders zoals Zwingli, Luther en Calvijn. De gemiddelde filosoof ziet dat toch heel anders. Die plaatst hem eerder in een andere rij, namelijk in die van beroemde filosofen uit de oudheid: Socrates, Plato, Aristoteles. Ook indrukwekkende namen, maar toch met een heel andere invalshoek. Het boek van Alderliesten wil eigenlijk een synthese zijn van twee invalshoeken. Het christelijke gedachtegoed van Augustinus, maar dan gecombineerd met een praktische filosofische invulling voor nu.

Zoals aangegeven, Augustinus kijkt erg naar het heden, naar het nu. ‘Wij zijn de tijden.’ Dit komt ook naar voren in dit boek. De auteur beoogt praktische handvatten te geven voor het leven van alledag. Het boek is opgedeeld in 52 compacte hoofdstukken. Elk hoofdstuk heeft zijn eigen thema, en trapt af met een citaat uit een boek van Augustinus. Dat wordt vervolgens uitgewerkt, en eindigt met een praktisch voorbeeld uit de realiteit. Deze voorbeelden sluiten vaak aan, maar soms komen ze ook vrij onverwachts uit de lucht vallen.

De Bisschop van Milaan had grote invloed om de wending van Augustinus naar het christendom. ‘Het christendom’ betekende toen overigens nog letterlijk de ‘Katholieke Kerk’. Het protestantse gedachtegoed en de huidige Rooms-Katholieke kerk komen allebei voort uit het gedachtegoed van Augustinus. Wat meer aandacht voor wat ons bindt, zou goed zijn. Dit boek zou daarvoor een mooi discussiestuk kunnen zijn.

In de periode dat Augustinus (354-430) leefde kreeg de christelijke leer in grote mate vorm als een voortzetting van de antieke filosofische debatten. Toch hadden de christenen destijds grote kritiek op de ‘pretentie’ van de heidenen, die ervan uitgaat dat de mens zelf, alleen steunend op de kracht van de rede, de gelukzaligheid kan bereiken. Het interessante is, dat Augustinus ook nogal leunt op de rede. Dat blijkt ook wel uit de diverse thema’s die de auteur aansnijdt. Van Timemanagement tot relatiebeheer, Augustinus heeft overal wel een mening over.

Het boek heeft verschillende invalshoeken. Sommige hoofdstukken hebben een sterk christelijk levensbeschouwelijke inslag, sommige juist een meer filosofische. Het is daarmee een boek dat zowel op een Bijbelkring als op een filosofische gesprekskring gebruikt kan worden. Het stemt tot nadenken, of het nu over de besteding van eventuele vrije tijd gaat, of het vormgeven van je persoonlijke principes. Het boek helpt om na te denken over een morele onderbouwing voor ons handelen, of deze nu christelijk of filosofisch is. Het liefst natuurlijk een combinatie van beiden. Tenslotte was Augustinus een christelijke filosoof.

Het boek bevat naast een korte duidelijke biografie van Augustinus, een uitgebreid notenapparaat voor eventuele verdere verdieping.