Lezersrecensie
Stormachtige verhalen
De Waddeneilanden spreken tot de verbeelding: je bent weg van het vasteland, omringd door de natuur, de rust, de schoonheid, de vrijheid. Maar het kan er ook spoken. De meest recente storm die er overheen denderde was Ciara in 2020. Als je dan op het strand bent en windstoten van 130 km per uur te verduren krijgt voelt dat wel even anders dan een zomerzonnetje: de natuur bedreigt je, je wordt gezandstraald, weggeblazen. Elly Godijn was in februari 2020 op haar jaarlijkse schrijfretraite – “Op Vlieland vind ik mijzelf terug”- met een aantal schrijfvriendinnen op Vlieland toen Ciara op ‘bezoek’ kwam. Het inspireerde haar tot een verhaal met zinnen als: “Als dreigende monsters komen hoge golven richting de kustlijn” en “de wind is veranderd in een ondoordringbare wand”. In haar verhaal gaan de vriendinnen in de zucht naar avontuur te ver het strand op, aarzelen om terug te keren en dreigt de wandeling in een drama te eindigen als een van hen kwijtraakt.
Als je dan ook uitgever bent dan is de volgende stap makkelijk te zetten: daag auteurs uit om een stormachtig verhaal over Vlieland te schrijven. Het levert tien korte verhalen op van tien auteurs, gebundeld in De storm van 2020 – Verhalen van Vlieland. Ieder verhaal begint met een intro waarin de auteur schrijft over herinneringen aan het eiland of laat weten dat een bezoekje op ‘het wensenlijstje’ staat. Vervolgens breekt de storm los. Niet iedere ‘windvlaag’ is even sterk, maar het schrijfplezier spat van de pagina’s af.
Iedere auteur kiest voor een andere insteek voor een verhaal, dat maakt de bundel afwisselend: teruggrijpen op de geschiedenis, verbinden van heden en verleden, markante plekken op het eiland zoals de Vuurtoren, de veerboot, café ’t Posthuys en niet te vergeten de Vliehors Expres een plek geven.
Frans van der Eem combineert in het fantasierijke, verrassende openingsverhaal ‘Zoeklicht’ een historisch element, de Grote Storm uit 1703, met het heden. De zesjarige Fenna wil de zeedraak zien waarover haar op zee omgekomen vader zo vaak vertelde. Als het stormt zou de zeedraak afkomen op het licht van de vuurtoren. Ze hoopt dat de zeedraak haar vader terugbrengt. De hoofdpersoon van het verhaal gaat ‘optreden’ bij een voorleesavond. Het gaat stormen en onderweg op de fiets ziet als een fantoom Fenna. Het houdt hem de hele tijd bezig. Het verhaal eindigt voor hem op een plezierige wijze. Door twee verhaallijnen met elkaar te verbinden ontstaat dynamiek in het verhaal. De zeedraak is bij Ankie Wijbenga een ‘Waternimf geworden,’ die tijdens een stormwandeling op het strand uit de zee oprijst en wandelaars op het strand meeneemt op een wat opsommerige Vlieland-experience.
In twee verhalen komen we de Wanda-sage tegen, die gaat over het ontstaan van Vlieland en teruggaat tot 1237. De monniken van het Ludinga klooster willen tot ongenoegen van Wanda, een vaart graven tussen Eierland en Vlieland. Wanda zet haar zoon Worp aan tot moord op de opzichter-monnik Bouwe. Maar dan blijkt Bouwe haar verloren zoon te zijn die ooit op een ijsschots in een storm weggedreven is van het eiland. Het gevolg van de broedermoord: de zee zal nu vrij door Vlieland stromen. Liesbeth Jochemsen heeft met deze sage in het achterhoofd een geslaagde mini-thriller geschreven, die tot het einde blijft boeien. Je wordt meteen het verhaal ingezogen met de prachtige openingszin: “Zijn keel is van oor tot oor opengesneden, als in een lugubere grijns.” Anita Kok heeft de sage als uitgangspunt genomen in het verhaal ‘Samen Sterk’ waarin een fysieke en mentale storm centraal staan. Wanda en Bert de Monnik zijn een stel dat op de Monnikskap op Vlieland verblijft. Wanda denkt terug aan hun huwelijksreis naar Vlieland. Maar waar is die liefde nu? Het stormt in hun relatie, maar “dit weekend moet ze het hem vertellen.” Het blijkt dat Bert haar om heel andere redenen mee naar Vlieland heeft genomen. Het leidt tot een onverwachte ontknoping .
Debora Degreef werd geïnspireerd door ‘het bevallingsverbod’ op Vlieland. Sinds 2011 mogen vrouwen niet bevallen op het eiland, omdat ze binnen 45 minuten in een ziekenhuis moeten kunnen zijn. Lotte is hoogzwanger en verblijft met haar man in een vakantiehuis op Vlieland. Het gaat stormen en dan kondigt zich de boreling aan. Wat nu? Storm op Vlieland blijkt het mooiste dat hen ooit overkomen is.
Het strand kan heerlijk zijn om uit te waaien, even de zorgen van je af te zetten. Dat gebeurt in ‘Stormvloed’ van Nelle Langendoen waarin het hoofdpersonage iets vervelends moet verwerken. Op het strand valt ze van haar paard valt en breekt haar onderbeen. Waar komen die dichtregels in het zand vandaan?
Lucy Neetens ontroert met een prachtig verhaal over Sonja. Zij wil in haar eentje naar Vlieland om daar op het strand een groot trauma uit haar verleden te verwerken. Dat lukt. “Een vogel komt pikken op het strand en als hij wegvliegt breekt een zonnestraaltje door.” Ook Martin de Brouwer heeft het in ‘Haarscheurtjes’ over heftige gevoelens. Hij verbindt twee verhaallijnen met elkaar. In de eerste gaat Eline bij wijze van verrassing met Marco naar het strand, een plek waar Eline eigenlijk niet heen wil. In de tweede verhaallijn wordt de oorzaak duidelijk: een verschrikkelijke gebeurtenis uit het verleden.
Het is het hoogtepunt van de bundel is van de hand van Annemarie Snels (van wie onlangs de veelgeprezen thriller Waterval verscheen). De stormachtige natuur en een stormachtige liefde spelen een rol in de ‘Stilte na de storm’. Snels werkt mooi met tegenstellingen: “Hemelsblauw en inktzwart wisselen elkaar af.” Dat is niet allen in de natuur zo, maar ook in de gevoelens van Tess: angst en geluk. Er zitten mooie taalvondsten in dit verhaal. Zo worden een kampvuur en een relatie samengebracht in deze zin: “Alleen het zwartgeblakerde gras geeft ons vurig onderonsje prijs.” Als ze haar (kampeer)vriend gaat zoeken schrijft ze: “De smalle asfaltstrook, omsloten door heen en weer zwiepende boomtoppen en tallen, maakt het perfecte plaatje voor een rouwkaart.”
Als je op Vlieland bent: lees deze verhalen dan! Maar je kunt ze ook op een andere plek lezen, hoor.
Beoordeling: 3,5 sterren.
Als je dan ook uitgever bent dan is de volgende stap makkelijk te zetten: daag auteurs uit om een stormachtig verhaal over Vlieland te schrijven. Het levert tien korte verhalen op van tien auteurs, gebundeld in De storm van 2020 – Verhalen van Vlieland. Ieder verhaal begint met een intro waarin de auteur schrijft over herinneringen aan het eiland of laat weten dat een bezoekje op ‘het wensenlijstje’ staat. Vervolgens breekt de storm los. Niet iedere ‘windvlaag’ is even sterk, maar het schrijfplezier spat van de pagina’s af.
Iedere auteur kiest voor een andere insteek voor een verhaal, dat maakt de bundel afwisselend: teruggrijpen op de geschiedenis, verbinden van heden en verleden, markante plekken op het eiland zoals de Vuurtoren, de veerboot, café ’t Posthuys en niet te vergeten de Vliehors Expres een plek geven.
Frans van der Eem combineert in het fantasierijke, verrassende openingsverhaal ‘Zoeklicht’ een historisch element, de Grote Storm uit 1703, met het heden. De zesjarige Fenna wil de zeedraak zien waarover haar op zee omgekomen vader zo vaak vertelde. Als het stormt zou de zeedraak afkomen op het licht van de vuurtoren. Ze hoopt dat de zeedraak haar vader terugbrengt. De hoofdpersoon van het verhaal gaat ‘optreden’ bij een voorleesavond. Het gaat stormen en onderweg op de fiets ziet als een fantoom Fenna. Het houdt hem de hele tijd bezig. Het verhaal eindigt voor hem op een plezierige wijze. Door twee verhaallijnen met elkaar te verbinden ontstaat dynamiek in het verhaal. De zeedraak is bij Ankie Wijbenga een ‘Waternimf geworden,’ die tijdens een stormwandeling op het strand uit de zee oprijst en wandelaars op het strand meeneemt op een wat opsommerige Vlieland-experience.
In twee verhalen komen we de Wanda-sage tegen, die gaat over het ontstaan van Vlieland en teruggaat tot 1237. De monniken van het Ludinga klooster willen tot ongenoegen van Wanda, een vaart graven tussen Eierland en Vlieland. Wanda zet haar zoon Worp aan tot moord op de opzichter-monnik Bouwe. Maar dan blijkt Bouwe haar verloren zoon te zijn die ooit op een ijsschots in een storm weggedreven is van het eiland. Het gevolg van de broedermoord: de zee zal nu vrij door Vlieland stromen. Liesbeth Jochemsen heeft met deze sage in het achterhoofd een geslaagde mini-thriller geschreven, die tot het einde blijft boeien. Je wordt meteen het verhaal ingezogen met de prachtige openingszin: “Zijn keel is van oor tot oor opengesneden, als in een lugubere grijns.” Anita Kok heeft de sage als uitgangspunt genomen in het verhaal ‘Samen Sterk’ waarin een fysieke en mentale storm centraal staan. Wanda en Bert de Monnik zijn een stel dat op de Monnikskap op Vlieland verblijft. Wanda denkt terug aan hun huwelijksreis naar Vlieland. Maar waar is die liefde nu? Het stormt in hun relatie, maar “dit weekend moet ze het hem vertellen.” Het blijkt dat Bert haar om heel andere redenen mee naar Vlieland heeft genomen. Het leidt tot een onverwachte ontknoping .
Debora Degreef werd geïnspireerd door ‘het bevallingsverbod’ op Vlieland. Sinds 2011 mogen vrouwen niet bevallen op het eiland, omdat ze binnen 45 minuten in een ziekenhuis moeten kunnen zijn. Lotte is hoogzwanger en verblijft met haar man in een vakantiehuis op Vlieland. Het gaat stormen en dan kondigt zich de boreling aan. Wat nu? Storm op Vlieland blijkt het mooiste dat hen ooit overkomen is.
Het strand kan heerlijk zijn om uit te waaien, even de zorgen van je af te zetten. Dat gebeurt in ‘Stormvloed’ van Nelle Langendoen waarin het hoofdpersonage iets vervelends moet verwerken. Op het strand valt ze van haar paard valt en breekt haar onderbeen. Waar komen die dichtregels in het zand vandaan?
Lucy Neetens ontroert met een prachtig verhaal over Sonja. Zij wil in haar eentje naar Vlieland om daar op het strand een groot trauma uit haar verleden te verwerken. Dat lukt. “Een vogel komt pikken op het strand en als hij wegvliegt breekt een zonnestraaltje door.” Ook Martin de Brouwer heeft het in ‘Haarscheurtjes’ over heftige gevoelens. Hij verbindt twee verhaallijnen met elkaar. In de eerste gaat Eline bij wijze van verrassing met Marco naar het strand, een plek waar Eline eigenlijk niet heen wil. In de tweede verhaallijn wordt de oorzaak duidelijk: een verschrikkelijke gebeurtenis uit het verleden.
Het is het hoogtepunt van de bundel is van de hand van Annemarie Snels (van wie onlangs de veelgeprezen thriller Waterval verscheen). De stormachtige natuur en een stormachtige liefde spelen een rol in de ‘Stilte na de storm’. Snels werkt mooi met tegenstellingen: “Hemelsblauw en inktzwart wisselen elkaar af.” Dat is niet allen in de natuur zo, maar ook in de gevoelens van Tess: angst en geluk. Er zitten mooie taalvondsten in dit verhaal. Zo worden een kampvuur en een relatie samengebracht in deze zin: “Alleen het zwartgeblakerde gras geeft ons vurig onderonsje prijs.” Als ze haar (kampeer)vriend gaat zoeken schrijft ze: “De smalle asfaltstrook, omsloten door heen en weer zwiepende boomtoppen en tallen, maakt het perfecte plaatje voor een rouwkaart.”
Als je op Vlieland bent: lees deze verhalen dan! Maar je kunt ze ook op een andere plek lezen, hoor.
Beoordeling: 3,5 sterren.
1
5
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
