Ze kwamen ons halen

Op verzoek van Nationaal Monument Kamp Amersfoort schreef Martine Letterie opnieuw een boek over WOII. Natuurlijk kon zij dat niet afwijzen, want veel lezers weten dat haar familiegeschiedenis ook met Kamp Amersfoort is verbonden. Martine’s grootvader werd als een van eerste verzetsstrijders in Amersfoort geïnterneerd en al snel van daaruit naar Concentratiekamp Neuengamme gedeporteerd waar hij begin 1942 werd vermoord.

“Ze kwamen ons halen” is het verhaal van de familie Rijper uit Amersfoort. Vader Sjouke was als emeritus-predikant een bekende en geziene persoonlijkheid in Amersfoort. We lezen het verhaal vanuit het perspectief van verschillende kinderen, Johan, Henk, Theo en één enkele keer Mien. Zij maken ons deelgenoot van wat er in het laatste oorlogsjaar met hen gebeurde.

Vanaf 17 september 1944 maken we kennis met de drie jongsten in het gezin. Ze zien wat de oorlog met hun stad doet, ze vermoeden dat hun oudere broers verzetswerk doen en ze worden óók meegenomen naar Kamp Amersfoort wanneer ze op 16 november verraden worden. Omdat Henk en Theo nog te jong zijn om in het kamp te blijven worden zij al snel vrijgelaten, waarna begin 1945 ook moeder en hun zussen worden vrijgelaten. Maar Johan is bijna 18 jaar en blijft geïnterneerd. Door zijn ogen en oren maken we ook kennis met de kampbeul Joseph Kotalla.

Dit boek is geschikt voor lezers vanaf 10/11 jaar. Net als in haar andere boeken over WOII zorgt Martine ook nu voor veiligheid en hoop. De agressie van de landwachten en van de kampbeul worden wel aangestipt, maar niet expliciet beschreven en de executie van vader Sjouke blijft buiten beeld. Voor Johan is er gelukkig wel een beschermer in de persoon van de kampdokter. Ook het rotsvaste geloof van vader en moeder Rijper biedt de kinderen én de jonge lezer voortdurend houvast.

Voor sommige volwassen lezers zijn de boeken van Martine wat veel een geschiedenisles. En dat klopt. Maar ze zijn dan ook geschreven voor jonge lezers. In ál haar boeken kunnen zij -vanuit allerlei perspectieven- veel leren over het leven in een van de meest duistere periodes van de recente geschiedenis. “Ze kwamen ons halen” is weer een toegankelijk verhaal van een van onze belangrijkste historische kinderboekenschrijvers.