Mevrouw

Met ‘Mevrouw’ publiceerde Lempereur twéé verhalen in één. Om te beginnen een zeer persoonlijk verhaal over haar eigen transitie van man naar vrouw. Eigenlijk is dat eerste een autobiografisch verhaal, een pijnlijk verhaal waarin veel jonge transgenders zich zullen herkennen. Het is een verhaal over zelfontdekking en over zelfacceptatie. Maar ook over de strijd om die acceptatie bij anderen te bewerkstellingen. Daniël weet al heel vroeg dat ze een meisje is: Daan. Ze verzet zich tegen de vooroordelen in haar Zeeuwse thuissituatie, loopt vast op school en ziet al snel de nodige jeugdinstellingen en begeleiders die in die tijd geen idee hebben hoe ze jongeren als Daan kunnen helpen. Ze vertrekt naar Amsterdam en leert daar gelukkig Sam kennen, de man die haar -uiteindelijk- door dik en dun steunt. Samen gaan ze het transitietraject in, zoals dat in de vroege jaren ’90 door de VU in Amsterdam al werd aangeboden. Overigens is ‘transitie’ een woord dat Lampereur verafschuwt. Zij heeft het consequent over ‘reparatie’, want ze was natuurlijk altijd al een meisje! Dit persoonlijke verhaal komt zeer oprecht over. Het sluit aan bij veel verhalen die ik de afgelopen 20 jaar hoorde en las rondom dit onderwerp.

Maar deze roman van Lempereur heeft ook een historisch perspectief. Zo lezen we ook het verhaal van de transitie van Dolly, een hartsvriendin van Daan. Dolly reisde af naar Marokko om daar een schimmige operatie te ondergaan. Die verliep niet helemaal goed waardoor ze te maken kreeg met vervelende complicaties. We lezen hoe Dolly daarna in de prostitutie verzeild raakte, hoe relaties veelal niet bestand bleken tegen de vooroordelen van de buitenwereld en hoeveel moeite het kost om een normaal leven op te bouwen met hormonenpillen en antidepressiva.

Toch weet Daan na haar reparatie met vallen en opstaan een eigen leven als onderzoeksjournalist op te bouwen. Ze krijgt na 33 jaar een nieuwe naam van haar ouders, Valérie, dat staat voor ‘dapper en moedig’. En dát is ze! Wat wij als lezer denken over de manier waarop zij haar eigen idealen probeert te verwezenlijken is van minder belang. Valérie Lempereur schrijft boeiend en overtuigend. Ze heeft de (lange) tijdlijnen mooi verweven tot een verhaal dat nooit verveelt en dat verrassend actueel is. Bovendien zijn er een boel (biografische) gegevens na te pluizen. We lezen over Theo Hiddema, Max Moszkowicz, Peter R. de Vries en Charles Groenhuizen. Over tijdschriften en kranten, maar vooral over de weg naar je eigen zelf.