Grand Hotel. Groots boek.

Wat een ongelooflijk groots boek. Onmiddellijk bij mijn favorieten geplaats; het lijkt me onwaarschijnlijk dat ik dit jaar nog iets beter zal lezen.

Wondermooi geschreven à la Pfeijffer.
'Zo moet ik schrijven, dacht ik, in de geest van dit machtsvertoon, deze gulheid en dit plezier in het avontuur. Ik moet de klassiek vormen en zucht naar monumentale perfectie niet mijden uit angst om niet modern te lijken, maar de moed hebben om de tijd waarin ik leef te vatten in marmeren zinnen, bronzen woorden en beelden van goud, zilver en jade, en met de beste middelen en materialen uit het verleden een gedenkteken op te richten voor het nu. Groots moet het zijn, en overdadig, een overweldigende orgie van fantasie met de technische perfectie van de commercieelste kitsch. Ik moet verbluffen . Dat is mijn taak'

De kou is 'een kou die oud aandoet' in de omgeving van Grand Hotel Europa.
Authenticiteit is een constructie.
Vliegen is een vorm van teletransporteren. (p316)
De middag is 'het duizelende uur na het middaguur waarop mensen worden uitgelachten door krekels.' (p351)
Nevel is 'lucht als een verwassen bedsprei.'

Over verlies en verdriet dat verwerkt wordt door een boek te schrijver; 'een gebed op papier'. (p73)
Over 'De wereldwijde religie van het neoliberalisme, die egoïsme als een deugd beschouwt en altruïsme als een zwakte' (p34)

Toerisme wordt helemaal uitgekleed en het juiste jasje aangedaan, om in uniform te marcheren met de andere kwalen van de huidige maatschappij: het neoliberalisme, consumentisme.
' Volgens de nieuwe, wereldwijde, cynische religie van het neoliberalisme is het niet alleen het enige zaligmakende doel om zo veel mogelijk geld te verdienen en uit te geven in een permanente, perverse hoogmis voor het consumentisme, maar geldt het bovendien als deugd om dat doel na te streven met zo min mogelijk consideratie voor de medemens. Respect voor anderen past niet bij de winnaarsmentaliteit die wij bewonderen en onderwijzen aan onze kinderen. Egoïsme is een voorwaarde voor succes.' (p 163)

'Waar het om te doen is, is niet het kunstwerk zelf, maar om de sensatie van de nabijheid, bij voorkeur bezegeld met een foto of een selfie. Het bezoeken van de Mona Lisa in het Louvre levert geen diep inzicht op, geen esthetisch genot of plezier, geen ontroering, maar alleen ergernis vanwege" de andere toeristen. De foto die je van het schilderij maakt, zul je nooit meer bekijken. Ook daarom was het niet te doen. Het enige wat we willen is de illusie om ons het beroemde kunstwerk kortstondig toe te eigenen met onze aanwezigheid. Dan kunnen we het afvinken van ons lijstje. Dan kunnen we zeggen dat we het hebben gezien.' (p113)

'Nergens in Europa ben je dichter bij Afrika dan op Malta, maar op Malta is Afrika verder weg dan waar ook in Europa. Dat is het mysterie van Malta. (...)
Zwarte mensen in het straatbeeld zou toeristen maar afschrikken. De regering van het eiland heeft overduidelijk ingezet op gastvrijheid voor witte buitenlanders met koopkracht, en gastvrijheid voor zwarte buitenlanders zonder bezittingen valt daar moeilijk mee te combineren.' (p172)

'Het eiland, dat voor de helft lijkt te bestaan uit een kerkhof, leeft, voor zover het leeft, in het verleden. Het enige wat het nog kan verkopen, is zijn rijke historie.' (p172)

'Mensen die zich erop laten voorstaan dat ze graag veel en ver reizen, zijn hedonistische escapisten. Ze zijn op de vlucht voor zichzelf, hoewel ze altijd zullen zegen dat reizen hen met henzelf confronteert. En hoewel ze altijd zullen beweren dat ze dankzij hun reizen met interessante medemensen in contact komen, is hun vlucht op henzelf betrokken en egoïstisch. Ze vinden hun eigen sensatie van vrijheid belangrijker dan leven in verbondenheid met hun naasten in hun omgeving. De verslavende prikkel om zich ontheemd te weten stellen zij boven verantwoordelijkheid voor de plek waar ze geworteld zijn.' (p232)

'De inname van Rome door de barbaren heeft minder schade aangericht dan de kortgebroekte horden die ons thans overspoelen. We zijn getuige van de laatste en definitieve barbaarse invasie van Italië.' (p437)

En de rol van de sociale media hierin.
'Wie zich bewust is van zijn plicht om zich te laten kennen als navolgenswaardig mens die alle mogelijkheden die het leven biedt met gulzige gretigheid omarmt, kan niet meer aankomen met wandelen in de Harz of kamperen in de Dordogne. De sociale media, waarop we elke dag verplicht ons geweldige leven vormgeven en uitventen, hebben de druk om te presteren met je vakantie alleen maar vergroot. Je wilt niet achterblijven bij al die andere geweldige levens op je tijdlijn en voordat je het weet, ben je in een wedloop beland om steeds exotischer decors te vinden voor je selfies.' (p189)

De 'veelomvattende kwestie' van de vluchtelingenproblematiek 'die toch heel simpel is'.
' Eén vluchteling is een broeder, maar honderdduizenden vluchtelingen vormen een bedreiging. (-) Door hun verhalen te vertellen kunt u van de aantallen weer mensen maken.' (p227)

Dit en nog veel meer: over tijd, identiteit, verhalen vertellen, en de liefde voor Europa.
Meer wil ik hier niet noteren; het boek vraagt om zelf gelezen te worden. 'Mensen hebben het nodig om zich te vergapen en te verwonderen en om zich te laten meeslepen in een avontuurlijk verhaal.'

(de pagina-aanduiding is deze van het boek met de prachtige cover van Stephan VanFleteren)

(op mijn to-do lijstje ipv de wereld rond te reizen: de poëziebundel Ydyllen toch nog maar eens ter hand nemen voor herlezeing want die zinnen, die zinnen ....)