Verborgenheden aan het licht gebracht

“De bewaring” is de debuutroman van Yael van der Wouden (1987). Yael is Joods en afkomstig uit Tel Aviv, ze woont nu in Nederland. Ze schrijft essays en korte verhalen en ze geeft les in creative writing en comparative literature.

De bewaring is het verhaal van de bijna dertigjarige Isabel die in het landhuis van haar overleden moeder op het platteland van Overijssel woont. Haar broers, Louis en Hendrik, zijn al vroeg het huis uitgegaan en naar de stad getrokken. Isabel bleef alleen achter en ze leidt een eenzaam en sober bestaan. Ze gaat zo nu en dan met haar broers uit eten en ze gaat af en toe op bezoek bij een vroegere vriendin van haar moeder. Tuinieren vindt ze leuk en voor de huishouding heeft ze een hulp.
De woning, incluis de inboedel, is nog precies als toen ze er met haar moeder en broers in de oorlog is komen wonen. Het huis is van oom Karel en bij diens overlijden gaat het naar Isabel’s oudste broer Louis zodra die er aan toe is om een gezin te stichten. Isabel past als het ware op het huis en op alle spullen die van haar moeder zijn geweest, ze heeft alles ‘in bewaring ‘. Maar waar moet Isabel naar toe als de tijd komt dat Louis het huis op zal eisen?
Als Eva, de vriendin van Louis, tijdelijk bij haar komt logeren, zeer tegen Isabels zin in, veranderd haar leven drastisch.

Isabel beleeft niet veel plezier in het leven en de zwaarmoedigheid grijpt ook de lezer naar de keel. “Wat wisten mensen die het over blijdschap hadden van wat het betekende om elke nacht weer te dromen van vliegtuigen die gierend overvlogen en van geklop op deuren en ramen, en vervolgens wakker te worden met een hand om je keel - je eigen hand, om je eigen keel.”

De alwetende verteller verteld het verhaal. Het is 1961 en het heden wordt afgewisseld met fragmenten uit vroegere tijden, voornamelijk de oorlogstijd. Het is een verhaal over familie, liefde, verdriet, eenzaamheid. Door het beschrijven van het kleurloze sobere bestaan van Isabel doet het verhaal oubollig aan en zit er weinig spanning in. Al lezende kun je al inschatten wat er gaat komen.
De schrijfstijl is vlot met veelal korte zinnen. “‘Wist je,’ zei ze. ‘Wist je dat je als kind nachtmerries had? Aan de lopende band. Je was zo bang. Elke nacht weer. Ik hield je dan altijd vast. Jij moest huilen en ik hield je vast.”

De emoties zoals woede, verdriet, angst, zijn zo beschreven dat ze als het ware voelbaar zijn. “Terug in haar kamer smeet Isabel de deur dicht. Ze keek woedend om zich heen, haar blouse zat te krap, haar rok te strak om haar huid. Ze liep naar haar kledingkast en graaide erin en pakte een wit hemd en propte het in haar mond tot er niets meer in paste. Ze klemde haar kiezen stijf op elkaar. De spanning op haar kaakgewricht, haar prikkende ogen. Ze ging op het voeteneind van het bed zitten en ademde door haar neus.”

De bewaring is vertaalt vanuit het Engels door Funnah Palmer en Roos van de Wardt. Uitgegeven door uitgeverij Chaos. De oorspronkelijke titel is The Safekeep.