Bijzondere invalshoek

“10 minuten en 38 seconden” is een roman van Elif Shafak. Shafak, in 1971 geboren in Frankrijk, is van Turkse afkomst en schrijft zowel in het Turks als in het Engels. Deze roman is uit het Engels vertaald door Manon Smits.

Een alwetende verteller vertelt het verhaal van Leila. Leila is geboren in 1947 en groeit op in een dorp in Turkije, de familie is belangrijk en de regels zijn streng en op het geloof gericht. Oude tradities en waarden staan hoog in het vaandel en moeten te allen tijde worden gerespecteerd. De familie is belangrijk en alles moet worden gedaan om schandalen te voorkomen. Hiervoor moeten vaak de vrouwen het ontgelden. Vrouwen zijn in deze cultuur onderdanig aan de man en moeten zich aan de man onderwerpen. Een man mag zelfs wel vier vrouwen hebben. Leila wil zich niet aan deze levenswijze onderwerpen. De regels worden steeds strenger nagevolgd. In haar zoektocht naar vrijheid belandt Leila in Istanbul en bouwt daar haar eigen leven op, een veel bewogen leven.

We komen alles te weten over Leila’s leven in de 10 minuten en 38 seconden dat het brein van Tequila Leila, zoals ze in Istanbul bekend is geworden, nog actief is nadat ze is vermoord en in een vuilnis container is gedumpt. Hoewel ze dood is gaan haar gedachten nog verder. Ze verwonderd zich over deze situatie en ervaart dat “de grens tussen het rijk der levenden en het rijk der doden net zo poreus is als zandsteen”. Het is een zeer opmerkelijke situatie. Ze ziet nog wat er rondom haar gebeurd, ze heeft nog hoop dat ze gevonden wordt het liefst door haar dierbare vrienden. Haar leven komt aan haar voorbij, de eerste minuut maakt ze haar geboorte weer mee. En zo komt er elke minuut een herinnering naar boven. Een belangrijk item in Leila’s terugblikken zijn de vrienden die ze ontmoet, haar beste vrienden. Ze heeft er vijf. Ieder van hen heeft een triest verhaal en een speciale reden om een goede vriend(in) van Leila te zijn. Samen vormen ze een vriendengroep, en hebben een hechte band, één die zelfs sterker is dan hun familiebanden.

Bijzonder is dat het verhaal vertelt wordt vanuit het perspectief van de dode Leila, zeer origineel. Het is geen vrolijk boek er zijn veel tragische gebeurtenissen, die als zeer schokkend worden ervaren. Verderop in het verhaal komen er nog komische scènes in voor en lijkt het of er een slapstick afgedraaid wordt en in de laatste hoofdstukken loopt de spanning op.