Lezersrecensie
C'est le ton qui fait la musique
Dit was een bijzonder boek. Het speelt tijdens een pianoconcours in Yoshigae, een klein kustplaatsje vlakbij Tokio. Het plot is in feite heel simpel. Je volgt 3 pianisten, met een bijrol voor nog een handvol, tijdens het concours. Alle rondes worden beschreven. Dit zou tot een heel saai boek kunnen leiden, maar dat is het zeker niet.
De 3 hoofdkarakters die je volgt, Masaru, Aya en Jin, maken alle drie een prachtige ontwikkeling door die alle ruimte krijgt in de tekst. Bovendien lees je steeds het perspectief van diverse mensen, waardoor je een multidimensionaal beeld krijgt. Door al die perspectieven was het in het begin wel lastig om de rode draad te volgen. Er werden veel personages geïntroduceerd en in het begin zit er weinig zwaarteverschil qua positie in het plot. Het is daardoor moeilijk te vatten wat belangrijk is.
Zodra dit duidelijk is, zo'n beetje na het eerste kwart, ga je steeds meer meeleven met de personages. Je leest over hun uitvoeringen op het concours, maar vooral ook hun gedachten en gevoel bij de muziek. Alle drie, en de mensen die naar hen luisteren, hebben hun eigen realisaties over muziek, het doel van muziek (in het algemeen en in hun leven) en hun positie in de wereld. Dat gaf veel diepgang. Tegelijkertijd maakte dat dat ik het boek minstens aan het eind van iedere ronde bewust dichtsloeg en even afstand nam. De 12 dagen concours die de personages hun karakterontwikkeling geeft, heb ik niet helemaal gekopieerd, maar ik heb het boek wel tussendoor bewust aan de kant gelegd om tijd te hebben voor mijn eigen realisaties in dit thema en mee te gaan in de omslag die de personages voelen. Die kost ook bij een lezer wat tijd.
Wat erg veel toegevoegde waarde gaf, was de lijst van genoemde werken achterin het boek (LET OP! Op het blad links van deze lijst staat de uitslag van het concours. Dat is een vrij enorme spoiler, dus kijk uit met de pagina van de lijst openslaan). Ik heb de nummers voor ik aan het boek begon in een spotifylijst gezet (https://open.spotify.com/playlist/0MaYB9xLrH3hsEqsCbG6Q3?si=dd004271aaca4a0d), waardoor ik mee kon luisteren met het verhaal. Dat bracht me in de sfeer en wanneer een stuk genoemd werd, probeerde ik steeds dat specifieke stuk op te zoeken. Het boek bespreekt namelijk ook uitgebreid interpretatie en beleving van de stukken en dat kon ik beter voor me zien als ik zelf dezelfde muziek ook beleefde. Zo had ik door de playlist net de opening van het stuk 'schilderijententoonstelling' van Moessorgski aan toen ik de finale opensloeg en dat viel echt perfect samen.
Toch was de beschreven beleving soms bijna ongeloofwaardig. Mensen die geen contact met elkaar hadden en toch precies hetzelfde voor zich zagen. Ergens geloof ik dat we dat onbewust op elkaar kunnen afstemmen, maar het is moeilijk te geloven als je van buiten die bubbel een blik naar binnen werpt.
Tot slot, ik vond de schrijfstijl prachtig. Toen ik het boek voor het eerst opensloeg, zag ik dat dit boek in het Nederlands heeft kunnen uitkomen door een vertaling te maken van de Engelse vertaling van het Japanse origineel. Dit had ik nog nooit eerder gezien, en ik was huiverig dat er te veel van de essentie van de Japanse woordkeuze en nuances verloren zou gaan. Ook nu achteraf is dat uiteraard niet te zeggen (in elk geval niet voor mij als persoon zonder enige ervaring met Japans), maar de woorden die er nu staan, vind ik goed gekozen en regelmatig echt poëtisch. De grote zoektocht naar hun identiteit als muzikant loopt gelijk met een zoektocht naar de essentie van muziek.
"De wereld barst van de muziek. [...] Moet ik er echt nog iets aan toe voegen?" P33
"Snel, dacht ze, ik moet gaan zitten en de muziek bevrijden. Ze stelde zich altijd voor dat het allemaal in die zwarte kist zit en dan moest ze de neiging onderdrukken om zich op de toetsen te werpen." P36
"Waar hebben jullie het over? Vogels kunnen ook geen noten lezen, maar die blijven wel gewoon fluiten." P53 (citaat van Melina Mercouri uit de film Never on sunday)
"Waarom nemen we de muziek niet vaker mee naar buiten? Waarom sluiten we het op in prachtige omhulsels: conservatoria, concertzalen...?"
"Het is niet makkelijk, Jin, om muziek naar buiten te brengen. Door de noten mee te nemen naar een prettige plek heb je nog geen muziek.
Ik ga je voor en breng je muziek naar buiten. Jij bent mijn afscheidscadeau aan de wereld."
"Allereerst, muziek is overal, wij leggen haar vast in noten. En voeren dan uit. We zijn geen scheppers, hooguit vertalers." (De man die het stuk uit de 2e ronde componeerde Hishinuma, p211).
"'We zijn dus profeten,' zei Nathaniel.
Ja, een hemels wezen vertrouwt ons zijn stem toe en wij geven die door. In de aanwezigheid van muziek zijn een beroemde componist en een amateurmuzikant elkaars gelijken, beiden zijn profeten."
"De partituur uitwissen. Wat kon dat betekenen? Wilde hij, daar op het podium, het wezen van de muziek blootleggen?" P262
"Ik probeer over de hele wereld verspreide muziekfragmenten te verzamelen en in me te laten kristalliseren. Die muziek vult me, stroomt door me heen en daarna geef ik haar terug aan de wereld als míjn muziek. Die muziek breng ik niet voort. Ik ben het doorgeefluik waardoor muziek weer terúgkeert naar de wereld." P418
"Muziek is het hoogste wat de mensheid kon voortbrengen, dacht hij. Mensen konden slecht en weerzinwekkend zijn, maar in het smeriger moeras van de mensheid - nee, juist vanwege dat chaotische moeras - kwam de prachtige lotusbloem van de muziek tot bloei." P427
"Er zit iets in. Tot nu toe heeft de muziek me altijd wat gegeven. We dachten allemaal dat dat het doel van muziek was. We hebben nooit iets teruggegeven. We hebben haar alleen in ontvangst genomen, zonder een enkel woord van dank. Het lijkt me hoog tijd om iets terug te doen. [...] We moeten onze dank uiten. Voor deze wereld vol muziek." P432
De 3 hoofdkarakters die je volgt, Masaru, Aya en Jin, maken alle drie een prachtige ontwikkeling door die alle ruimte krijgt in de tekst. Bovendien lees je steeds het perspectief van diverse mensen, waardoor je een multidimensionaal beeld krijgt. Door al die perspectieven was het in het begin wel lastig om de rode draad te volgen. Er werden veel personages geïntroduceerd en in het begin zit er weinig zwaarteverschil qua positie in het plot. Het is daardoor moeilijk te vatten wat belangrijk is.
Zodra dit duidelijk is, zo'n beetje na het eerste kwart, ga je steeds meer meeleven met de personages. Je leest over hun uitvoeringen op het concours, maar vooral ook hun gedachten en gevoel bij de muziek. Alle drie, en de mensen die naar hen luisteren, hebben hun eigen realisaties over muziek, het doel van muziek (in het algemeen en in hun leven) en hun positie in de wereld. Dat gaf veel diepgang. Tegelijkertijd maakte dat dat ik het boek minstens aan het eind van iedere ronde bewust dichtsloeg en even afstand nam. De 12 dagen concours die de personages hun karakterontwikkeling geeft, heb ik niet helemaal gekopieerd, maar ik heb het boek wel tussendoor bewust aan de kant gelegd om tijd te hebben voor mijn eigen realisaties in dit thema en mee te gaan in de omslag die de personages voelen. Die kost ook bij een lezer wat tijd.
Wat erg veel toegevoegde waarde gaf, was de lijst van genoemde werken achterin het boek (LET OP! Op het blad links van deze lijst staat de uitslag van het concours. Dat is een vrij enorme spoiler, dus kijk uit met de pagina van de lijst openslaan). Ik heb de nummers voor ik aan het boek begon in een spotifylijst gezet (https://open.spotify.com/playlist/0MaYB9xLrH3hsEqsCbG6Q3?si=dd004271aaca4a0d), waardoor ik mee kon luisteren met het verhaal. Dat bracht me in de sfeer en wanneer een stuk genoemd werd, probeerde ik steeds dat specifieke stuk op te zoeken. Het boek bespreekt namelijk ook uitgebreid interpretatie en beleving van de stukken en dat kon ik beter voor me zien als ik zelf dezelfde muziek ook beleefde. Zo had ik door de playlist net de opening van het stuk 'schilderijententoonstelling' van Moessorgski aan toen ik de finale opensloeg en dat viel echt perfect samen.
Toch was de beschreven beleving soms bijna ongeloofwaardig. Mensen die geen contact met elkaar hadden en toch precies hetzelfde voor zich zagen. Ergens geloof ik dat we dat onbewust op elkaar kunnen afstemmen, maar het is moeilijk te geloven als je van buiten die bubbel een blik naar binnen werpt.
Tot slot, ik vond de schrijfstijl prachtig. Toen ik het boek voor het eerst opensloeg, zag ik dat dit boek in het Nederlands heeft kunnen uitkomen door een vertaling te maken van de Engelse vertaling van het Japanse origineel. Dit had ik nog nooit eerder gezien, en ik was huiverig dat er te veel van de essentie van de Japanse woordkeuze en nuances verloren zou gaan. Ook nu achteraf is dat uiteraard niet te zeggen (in elk geval niet voor mij als persoon zonder enige ervaring met Japans), maar de woorden die er nu staan, vind ik goed gekozen en regelmatig echt poëtisch. De grote zoektocht naar hun identiteit als muzikant loopt gelijk met een zoektocht naar de essentie van muziek.
"De wereld barst van de muziek. [...] Moet ik er echt nog iets aan toe voegen?" P33
"Snel, dacht ze, ik moet gaan zitten en de muziek bevrijden. Ze stelde zich altijd voor dat het allemaal in die zwarte kist zit en dan moest ze de neiging onderdrukken om zich op de toetsen te werpen." P36
"Waar hebben jullie het over? Vogels kunnen ook geen noten lezen, maar die blijven wel gewoon fluiten." P53 (citaat van Melina Mercouri uit de film Never on sunday)
"Waarom nemen we de muziek niet vaker mee naar buiten? Waarom sluiten we het op in prachtige omhulsels: conservatoria, concertzalen...?"
"Het is niet makkelijk, Jin, om muziek naar buiten te brengen. Door de noten mee te nemen naar een prettige plek heb je nog geen muziek.
Ik ga je voor en breng je muziek naar buiten. Jij bent mijn afscheidscadeau aan de wereld."
"Allereerst, muziek is overal, wij leggen haar vast in noten. En voeren dan uit. We zijn geen scheppers, hooguit vertalers." (De man die het stuk uit de 2e ronde componeerde Hishinuma, p211).
"'We zijn dus profeten,' zei Nathaniel.
Ja, een hemels wezen vertrouwt ons zijn stem toe en wij geven die door. In de aanwezigheid van muziek zijn een beroemde componist en een amateurmuzikant elkaars gelijken, beiden zijn profeten."
"De partituur uitwissen. Wat kon dat betekenen? Wilde hij, daar op het podium, het wezen van de muziek blootleggen?" P262
"Ik probeer over de hele wereld verspreide muziekfragmenten te verzamelen en in me te laten kristalliseren. Die muziek vult me, stroomt door me heen en daarna geef ik haar terug aan de wereld als míjn muziek. Die muziek breng ik niet voort. Ik ben het doorgeefluik waardoor muziek weer terúgkeert naar de wereld." P418
"Muziek is het hoogste wat de mensheid kon voortbrengen, dacht hij. Mensen konden slecht en weerzinwekkend zijn, maar in het smeriger moeras van de mensheid - nee, juist vanwege dat chaotische moeras - kwam de prachtige lotusbloem van de muziek tot bloei." P427
"Er zit iets in. Tot nu toe heeft de muziek me altijd wat gegeven. We dachten allemaal dat dat het doel van muziek was. We hebben nooit iets teruggegeven. We hebben haar alleen in ontvangst genomen, zonder een enkel woord van dank. Het lijkt me hoog tijd om iets terug te doen. [...] We moeten onze dank uiten. Voor deze wereld vol muziek." P432
1
Reageer op deze recensie
