Meer dan 6,5 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Schuld en schaamte: over daders en slachtoffers

Pirayaani 21 juni 2025
De roman De voorlezer is een moreel ingewikkeld en politiek incorrect verhaal waarin Bernhard Schlink de lezer confronteert met vragen over schuld en schaamte, over daderschap en slachtofferschap. Mag je over iemand oordelen als je hem niet begrijpt? En kun je nog wel oordelen als je iemand helemaal begrijpt? Leidt begrip tot vergeving? Wordt niet ieder mens aangezet tot gedragingen door zijn omgeving? En neemt je schuld af naarmate je onder een sterke beïnvloeding stond van een ander? Kan een dader, net als diens slachtoffer, door de misdaad zijn getraumatiseerd? Wat had jij gedaan als je in de schoenen van de dader stond? Wordt met boetedoening de schuld ingelost?

De eenenvijftigjarige Duitser Michael Berg vertelt zijn herinneringen aan keerpunten in zijn leven en zijn innerlijke strijd met zijn gevoelens. Michael is op vijftienjarige leeftijd misbruikt door de zesendertigjarige Hanna Schmitz. Zijn geheime relatie met haar bestond uit geregeld baden, vrijen en voorlezen. De relatie kwam abrupt ten einde toen Hanna plotseling verdween. Jaren later studeerde Michael rechten en kwam Hanna bij toeval weer tegen in de rechtbank, waar zij was aangeklaagd voor gruwelijke misdaden. Tijdens de rechtsgang worstelde Michael met zijn gevoelens voor Hanna enerzijds en zijn moreel besef anderzijds. Michael en Hanna waren allebei in situaties gebracht die zij niet gewild hadden en voelden zich schuldig over wat zij in die situaties hebben gedaan en nagelaten. Gevoelens van schuld en schaamte werpen een schaduw over de rest van hun levens.

In De voorlezer verweeft Schlink op een bijzondere manier persoonlijke en collectieve trauma’s. Hij onderzoekt de scheidslijn tussen dader en slachtoffer en nodigt uit tot nadenken waar we de grens trekken bij het tonen van begrip en vergeving.

Schlink heeft een schijnbaar eenvoudig verhaal geschreven dat vergt dat de lezer verder kijkt dan het plot om de twee hoofdpersonages daadwerkelijk te begrijpen. Hij confronteert de lezer ook met onwrikbare ideeën in de maatschappij over daders en slachtoffers en zet de lezer aan na te denken of het oordelen over een misdaad niet te gemakkelijk is zonder de dader volledig te begrijpen en met alle kennis achteraf. Schlink stelt de lezer morele vragen zonder al te gemakkelijke antwoorden te geven.

De vertaling van Gerda Meijerink is vlekkeloos.

Op mijn blog vind je een uitgebreidere recensie van deze roman.
1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Pirayaani

Gesponsord

Een sinister geheim bedreigt de bekendste Amerikaanse presidentsverkiezingen. De erfgenamen van A.C. Porter is de zesde winnaar van de Hebban Thrillerprijs

In een wrak voor de Texelse kust wordt een waardevolle trouwjurk gevonden. Het is aan archeologe Emilie om het verhaal achter de jurk te ontrafelen. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.

Mirjam van Biemen was acht jaar oud toen haar moeder een einde aan haar leven maakte in een psychiatrische inrichting. Twintig jaar later gaat Mirjam op zoek naar antwoorden. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.