Marmot en Laseroog; een dystopische roman over het mislukte menszijn

Persoonlijk ben ik nogal huiverig als een auteur buitengewoon veel lof krijgt toegezwaaid. Dat geldt namelijk ook voor Yorick Goldewijk, onderscheiden met de Gouden Griffel voor 'Films die ergens draaien'. Datzelfde had ik met boeken van Guus Kuijer, een geweldige auteur overigens, maar niet al zijn boeken waren van hetzelfde hoge niveau. Dat is niet gek, want met mijn lievelingsband (en dat al meer dan 50 jaar) heb ik hetzelfde. Niet elke plaat/cd haalt het hoogste niveau.
Het nieuwste boek van Goldewijk zit vernuftig in elkaar. Het is in drie delen opgesplitst. De taal wordt in veel recensies genoemd. Die vind ik dik in orde, maar zo jubelend als sommigen zijn, ben ik niet. Er staan mooie zinnen in. Dat is beslist waar.

Het is een dystopische roman met een zwart mensbeeld. De mensen maken er grosso modo een puinhoop van. Er klinken geluiden van een oorlog tussen de zuiderlingen en de noorderlingen. Op een dag zijn de mensen verandert in dieren. De moeder van Abel is een hert en de vader een hond. Abel denkt dat de noordelingen hier schuld aan hebben. Dan ontdekt hij Kat, dat is de enige overgebleven mens van de noorderlingen.
Gezamenlijk gaan ze op reis om te4 ontdekken wat er aan de hand is. Dat gaat niet zonder slag of stoot, want ze hebben geregeld onmin. Onder andere over de verwoeste stad Strusse.
Op de achtergrond komt in sommige fragmenten - heel kort - Ella aan het woord. Zij achtervolgt de twee overgebleven mensen. Aan het eind van deel 2 wordt duidelijk wie zij is. Althans, dat mag je zelf invullen, maar er is een verwijzing.
Het derde deel als bezoekers van een andere planeet verschijnen, wordt het verhaal afgerond. Nee,daar wordt je niet blij van. De mensheid wordt niet positief afgeschilderd.
Het noemen van Taylor Swift en een enkele mislukte grap (Ray Ban -erg flauwe woordspeling die over de hoofden van de meeste lezers heengaat) ten spijt. De dialogen hadden wat ingekort kunnen worden. Het is wel erg veel 'marmot'.

Alles afwegende heb ik een ingenieus in elkaar zittend verhaal gelezen. Is dat nu het beste boek uit 2025? Tja, daar kun je een leuke discussie over voeren. Ik heb het boek besteld voor onze school. Ik mocht dat nog doen van mijn oud-collega's. Dit is een echte leesuitdaging voor de bovenbouwleerlingen. Ik ben benieuwd of zij dit boek kunnen doorgronden en er leesplezier aan ontlenen. Het hoeven niet allemaal eenvoudige novelles te zijn, nietwaar?
Leeftijd: ongeveer 13 jaar en ouder.

4,5 ster. Daar heb ik er vier van aangevinkt, want ik heb dit jaar al boeken gelezen waar ik vijf sterren voor over had en die van mij dan de volgende Gouden Griffel mogen winnen.