Asymmetrie als heilige maat (Lisa Halliday, Asymmetrie)

Asymmetrie draait om het verschil tussen de manier waarop wij onszelf zien, en de diametraal andere manier waarop anderen ons zien. Die asymmetrie is geen besluit, maar is al verankerd in de taal; als het Nederlands bijvoorbeeld een verschil kent tussen de begrippen historie en geschiedenis, en de Franse taal alleen een woord voor historie heeft, dan ontstaat een asymmetrie tussen een Nederlander en een Fransman ten aanzien van de zeggingskracht van het verleden. Die asymmetrie kan ook verankerd zijn in de wereld om ons heen; goede voornemens – bijvoorbeeld meer romans lezen voor het slapen gaan - zijn alleen zinvol bij de stabiliteit van verwachtingen over de elektriciteitsvoorziening.
In de roman passeren ontelbare asymmetrieën de revue, maar trof mij de asymmetrie die beide hoofdpersonen van de asymmetrische delen van het boek ervaring, namelijk de asymmetrie tussen zichzelf en zichzelf. Het is niet alleen zo dat de ander jou nooit kan zien en begrijpen, maar ook dat jij jezelf nooit goed en wel ziet en begrijpt. Dat ligt alleen al aan de feilbaarheid van ons geheugen, die de zelf-ervaring diminueert. Terwijl de vrouwelijke hoofdpersoon uit het eerste verhaal moeite heeft met deze ervaring, vindt de mannelijke hoofdpersonen uit het tweede verhaal dat een welkom perspectief. Hij lijdt aan metafysische claustrofobie om je gehele leven een en dezelfde persoon te moeten blijven, en verkent een exceptioneel bestaan als mogelijkheid de asymmetrie gestand te doen door “exceptioneel genereus, verstandig, humaan gedrag” (256). Exceptionaliteit is het antidotum tegen de doodswil van het post-humanisme, voor wie de symmetrie de heilige maat is (https://vincentblok.wordpress.com/)