True crime met thrillersaus

'Dwaallichten en vallende sterren' is Klaas Jan Dijkema's debuutthriller. Om het maar meteen te benoemen: het boek leest als true crime, waar een verhaaltje omheen is gebouwd, een thrillersausje. Het true-crime-aspect wordt benadrukt door de coverfoto met daarop het Eemshotel, gewoon echt. Interessant om te lezen, met name voor wie meer van het werkelijke politiewerk wil weten dan wat in de gemiddelde thriller aangeboden wordt. Dijkema beschrijft gedetailleerd, haast stap voor stap, hoe een onderzoek wordt opgestart, wat daar voor komt kijken en wie er allemaal mee te maken hebben. Hoofdpersonage Lucien de Lange werkt niet alleen, al zou hij dat - eigenwijs als hij is - misschien liever doen, maar is een van de radertjes in het geheel dat een moordonderzoek omvat. Dat varieert van overleg met de officier van justitie tot een goede verstandhouding met de receptioniste op het bureau, elk heeft zijn taak, elk heeft zijn competenties. Leerzaam voor de lezers - en wellicht voor collega-auteurs die soms maar een slag lijken te slaan naar de gang van zaken bij politie en openbaar ministerie. Zoals gezegd gaat Dijkema gedetailleerd te werk, zijn vakkennis spat van de pagina's, echter de administratieve kant van een lopend onderzoek blijft enigszins onderbelicht.

Net zo precies als over het onderzoek is Dijkema in het verhaal dat daaraan ten grondslag ligt. Het verhaal van een moordenaar, we noemen hem maar even X, dat in cursief gedrukte letters de saus rond de onderzoekswerkzaamheden vormt. X zou best wat uitvoeriger gekarakteriseerd mogen worden, zijn beweegredenen blijven aan de vage kant. In de proloog vermoordt X een Tsjechische vrouw, het is 1999. Het misdrijf wordt niet opgelost, het zit altijd in De Langes achterhoofd. In 2003 wordt Manon vermoord en niet veel later volgt nog een moord. Verschillende verdachten worden onder de loep genomen, maar het onderzoek gaat niet van een leien dakje en het duurt lang voordat de echte moordenaar opstaat.

Valkuil voor Kajé Dijkema is het te precies, als in een politieverslag, vast willen leggen van de gebeurtenissen. Hij vertelt te veel, er blijft niets ter invulling over aan de fantasie van de lezer. Op het emotionele vlak kan het sterker, geen van de personages roept warme gevoelens of betrokkenheid op. Alsof je over een moord leest in een willekeurige krant, aangevuld met achtergrondinfo, afstandelijk. Pas tegen het eind van het verhaal, bij de actie op het slik, gaan Lucien, diens vrouw Ewa en X meer 'leven'.
Daar waar Dijkema 'Dwaallichten en vallende sterren' op wil leuken slaat hij een beetje door. Op een gegeven moment weet je wel dat hij rijdt in een 'Golfje' of 'dienstgolfje' en voor de overige collega's moet zijn opvallend goede relatie met collega Jelly Maes wel mateloos irritant zijn (of worden, in een volgend boek).
Spijtig, dat er nogal wat foutjes in de tekst staan. Hier is een schone taak weggelegd voor de uitgever: verassing, beantwoorde, hij verspreid, tig keren woorden los geschreven die aan elkaar moeten (er van, er toe, er van uit), het scalpel die, en zelfs een opmerking over taal- en schrijffouten zonder afbreekstreepje achter taal ... Op pagina 70 wordt melding gemaakt van een collega die die middag afwezig is, op pagina 76 treft Lucien de betreffende collega diezelfde middag aan op de teamkamer ... Beetje slordig.

Al met al een zeer aardig boek, maar ik denk dat het beter kan en ook dat Kajé Dijkema het beter kan. De auteur heeft een lange politiecarrière achter de rug, zit boordevol verhalen en bewijst met 'Dwaallichten en vallende sterren' dat hij kan schrijven. Iets beter doseren, iets meer emotie, iets minder vertellen c.q. voorkauwen aan de lezer, dan vliegt het aantal (vallende) sterren omhoog. Ik ben in elk geval van de partij bij Lucien de Lange #2!

[plot 3, spanning 2, leesplezier 4, schrijfstijl 3, originaliteit 2, psychologie 2]