Coming of age in een notendop

Anne van Veen is vooral bekend als actrice en kleinkunstenaar. Ze heeft onder andere in de muzikale komedie Jan, Jans en de kinderen, gebaseerd op de stripreeks van Jan Kruis, gespeeld. De autobiografische roman Wie ik aan het zijn was over haar relatie met Jappe Claes, Vlaams acteur en ex-docent aan de Amsterdamse Theaterschool, is haar debuut als schrijfster.

In Wie ik aan het zijn was is Alma Fischer achttien jaar als ze auditie doet om op de Amsterdamse Toneelacademie te worden toegelaten. Een maand daarna krijgt ze bericht dat ze is aangenomen. Een van de docenten, de vijftiger Peer Daels, heeft al snel meer dan gewone belangstelling voor haar. Die belangstelling blijkt wederzijds en het duurt niet lang voor ze affaire krijgen. Alma raakt steeds meer in de ban van Peer, die overigens getrouwd is en een zoontje heeft. Als Peer voelt dat hij niet meer zichzelf kan zijn, niet vrij kan zijn, maakt hij een eind aan de relatie. Aanvankelijk is Alma ontdaan, maar omdat haar leven steeds meer in de knoop komt te zitten, kan ze er uiteindelijk ook vrede mee hebben dat Peer zich niet meer direct in haar leven bevindt. Ze gaat weer haar eigen weg en dat lijkt haar wel te bevallen.

Een van de eerste dingen die opvalt aan het boek is de coverfoto. Aanvankelijk twijfel je of het een jongen of meisje is, maar al snel is duidelijk dat dit Anne van Veen zelf is. Nog voordat je maar één letter gelezen hebt, lijkt dit een aanwijzing te zijn dat het boek autobiografisch is. Tijdens het lezen merk je hier steeds meer van en weet je eigenlijk wel zeker dat het zo is.

Wie ik aan het zijn was is een realistisch geschreven roman die een klein kijkje geeft in het leven van een jonge en onervaren studente aan de Theaterschool. Het is soms wel wat onduidelijk wanneer het verhaal zich precies afspeelt. Je krijgt de indruk in het heden, maar gedurende het verhaal merk je, en aan het eind van het boek is dat heel sterk, dat het in feite een terugblik is.

Van Veen's schrijfstijl is prettig. Door de korte en heldere zinnen leest het boek erg vlot en situaties en dialogen komen realistisch over. Een aantal van de door Van Veen gebruikte zinnen is stilistisch mooi ('wat je voelt is slechts een echo van het voorval') en daardoor heeft het boek ook literaire kenmerken. Naast de serieuze ondertoon, is het verhaal af en toe ook wel luchtig, humoristisch en verrassend. Dat laatste geldt zeker voor de ontknoping.

Over de titel Wie ik aan het zijn was moet je vooraf wel even nadenken. Want wat wordt er precies mee bedoeld? Na het lezen van deze boeiende coming of age-roman heb je een antwoord op de aan jezelf gestelde vraag. En besef je tevens dat de titel niet alleen over Anne/Alma gaat, maar dat het in feite voor heel veel mensen opgaat.