Lest best

Maria Rijk is de auteursnaam van Marian Oskam-Rijk. Blauwdruk  is haar tweede thriller, de eerste is getiteld Dieptepunt  en verschenen in 2012. Rijk is van vele markten thuis, variërend van moederschap tot moorddiners en van multimedia tot projectmanagement. Haar derde thriller is in de maak.

Een sms'je met de tekst "Ik ben naar mijn vader toe" doet moeder Ellen schrikken. De bijna 14-jarige Katja weet immers niet wie haar vader is, want Ellen heeft haar dat nooit verteld. Waar is Katja naartoe, wie heeft haar wijzer gemaakt dan ze zou moeten zijn? Ellen is als de dood dat Katja haar biologische vader ontmoet. Deze vader is een gevaarlijk sujet, Ellen wil haar dochter tegen hem beschermen. Komt ze er tijdig achter waar Katja is?

Van een ‘literaire thriller’ mag je een in passende, stijlvolle bewoordingen gegoten spannend verhaal verwachten. Dat is bij Blauwdruk  niet het geval. Maria Rijk is een prima schrijfster, maar haar teksten zijn – los van de vele korte zinnen – meer van poëtische aard dan geschikt voor een thriller. Kleuren en materialen wervelen je op vrijwel elke pagina tegemoet, daar waar de thrillerlezer liever ter zake doende beschrijvingen ziet.
“Het was twee uur in de middag en hij staarde naar de nieuwe parketvloer die hij net had gelegd. Het lag precies zoals hij wenste, morgen zou hij het hout laten glimmen van de was, nu waren zijn armen zwaar en was zijn nek stijf. Hij liep naar zijn balkon en staarde naar het grasveld onder zich. Zijn handpalmen kleurden grijs door het stof op de balkonleuning. Hij probeerde ze schoon te blazen maar het lukte niet.”
Zulke fragmenten voegen niets aan het verhaal toe. Zou je ze echter allemaal uit het boek schrappen, dan zou er bedroevend weinig overblijven van wat in beginsel spannend had kunnen worden. De bestanddelen weggelopen dochter, ongeruste moeder, slechte vader lenen zich daarvoor, maar het komt er niet uit. Niet duidelijk wordt waarom Katja er stiekem tussenuit knijpt, gezien haar goede band met Ellen. Evenmin wordt verklaard waarom Ellen er zo zeker van is dat Katja gevaar loopt; na dertien jaren van geen contact is niet aannemelijk dat de vader haar nu opeens iets zal aandoen. Ellens vader speelt een dubieuze rol. Het toeval helpt een handje. De huidige partner van Ellens ex, Bart, blaast een deuntje mee in een aparte verhaallijn, die er met de haren bijgesleept lijkt. Blauwdruk  kabbelt tweehonderdeenendertig pagina’s voort, met slechts hier en daar een spanningsopleving en met een Ellen in de hoofdrol die vrijwel uitsluitend met en voor zichzelf bezig is. De overige personages worden nauwelijks uitgediept, onderlinge relaties blijven oppervlakkig.
De clou is verrassend, maar weinig geloofwaardig. Wie doet nou zoiets en waarom?

Was het hele boek maar zo goed als hoofdstuk 33, dat zou beslist tot een hogere waardering geleid hebben. De laatste regels luiden spanning(en) in, nu wordt het pas echt interessant, maar het is uit, dit is het. Hier had Blauwdruk  écht moeten beginnen, met al het voorgaande – met weglating van het overbodige – als inleiding of als terugblik. Nu blijft de lezer onbevredigd achter met de ‘en toen?’-vraag.