Een kat in het nauw maakt gevaarlijke sprongen

Jean-Paul Dullers schreef eerder ‘Een vlucht vooruit’ en ‘Hondenleven’. Met ‘De zaak Tom’ is ook zijn eerste misdaadroman een feit.
De mooie donkere cover doet vermoeden dat ‘De zaak Tom’ zal handelen over een duistere misdaad; de hooibalen, het decor ademen onmiddellijk een landelijke setting. En eerlijk, telkens ik de cover bekijk, meen ik de geur van hooi te kunnen ruiken. Heel suggestief!
En inderdaad, in een paardenbox in manege Kattevenia, wordt een jongen met Down, Tom Verbelen, op sterven na dood aangetroffen. Kwaad opzet, zo blijkt. Waarom werd hij het slachtoffer van zo’n brutale daad en wie is de dader?
Met ‘De zaak Tom’ onderscheidt Jean-Paul Dullers zich op twee manieren: hij zet Limburg, en in het bijzonder Genk, op de thrillerkaart en hij introduceert een nieuw speurdersduo. Een frikandel XXL van de Romeo’s, weervrouw Sabine, de vermelding van de Aquino-clan, ja de lezer is in Vlaanderen. Dirk Coppens en Koen Vercauteren willen hun start niet missen en hebben het vaste voornemen om ‘De zaak Tom’ zo snel als mogelijk op te helderen.
Dat het personage waar alles mee begint, een jongen met het Downsyndroom is, geeft het verhaal al een bijzondere insteek. Dat Tom niet helemaal beantwoordt aan het algemene beeld van vriendelijkheid dat doorgaans mensen met Down kenmerkt, laat vermoeden dat Jean-Paul Dullers graag zelf invulling geeft aan zijn karakters en niet verder gaat op clichés.
Het staat buiten kijf dat Jean-Paul Dullers ervan houdt om zijn personages uitvoerig te beschrijven. Het duo heeft na ‘De zaak Tom’ nagenoeg geen geheimen meer voor de lezer. Hun kwaliteiten, hun kleine kantjes, hun gelijkenissen en verschillen, … De personages staan er! Het hele boek draait eigenlijk om hen; het verhaal deemstert hierdoor naar de achtergrond. Het haalt de vaart toch wel uit het verhaal. Ik heb zo het vermoeden dat de auteur met dit eerste boek van de reeks vooral de karakters van zijn hoofdpersonages heeft willen schetsen en dat hij vanaf deel twee helemaal zal focussen op hun onderzoeksdaden.
Ik ben ook een aantal keren geschrokken, ja zelfs geschokt geweest, door de manier waarop over Tom wordt gesproken: ‘die domme jongeman’, ‘die mongool’. Ook de denigrerende, vrouwonvriendelijke en clichématige manier waarop over vrouwen wordt gesproken, stuitten me tegen de borst. Zoveel platitudes! Na de eerste schok, heb ik ze op het conto van de personages geschreven. Het lijkt me sterk en ongeloofwaardig dat Jean-Paul Dullers zelf op die manier over mensen met Down en over vrouwen zou kunnen of durven denken. Toch? In dat opzicht heeft Jean-Paul Dullers zich niet laten afschrikken door de reacties van de lezers die er zeker gaan komen. Ah ja, hij heeft zelf helemaal niks gezegd! Ik geef toe dat ik er wel aan moest wennen.
Het plot is eenvoudig. De dader heel vroeg gekend. De auteur gaat vanaf dan voor het motief achter de misdaad.
Het boek laat zich gemakkelijk lezen. Niks geen moeilijke woorden. Wel veel uitdrukkingen die toelaten dat je als lezer de zinnen zelf kan afmaken. Daarnaast waren er toch ook heel wat passages die door de zinsbouw of door de woordkeuze ietwat archaïsch, houterig en gekunsteld overkwamen. Veel herhalingen ook, en uitweidingen. Het had zeker met minder gekund. Misschien een aandachtspuntje om mee te nemen wanneer er geschreven wordt aan deel 2 van de Coppens & Vercauteren-reeks?
Met Dirk Coppens en Koen Vercauteren is Vlaanderen een speurdersduo rijker. Benieuwd hoe ze van zich zullen laten spreken in het tweede boek van de reeks!