De pruim als inzet van een schaakspel

Na lang wachten is er eindelijk een nieuwe roman van Dimitri Verhulst. Een kleine roman, eerder een novelle. Toch is dit kleinood weer helemaal een Verhulst. Vanaf de eerste bladzijde, sterker nog vanaf de eerste zinnen, proef je zijn fijne, vileine en spitsvondige schrijfstijl. Elke zin is een plaatje, een aforisme, een genot om te lezen. Elke passage bevat met humor gelardeerde treurnis. Is er een andere auteur die deze twee kenmerken zo mooi hand in hand kan laten gaan?

Het verhaal gaat over de eenzame Mattis die zich erbij neergelegd heeft dat hij, na het overlijden van zijn hond, alleen zal overblijven. Tot zijn verbazing komt hij toch nog iemand tegen die interessant genoeg is om zijn best voor te doen. Als een schaakgrootmeester gaat hij aan de slag. Alleen Verhulst kan een personage als Mattis, met al zijn eigenaardigheden, bedenken en het iets van sympathie meegeven. Het verhaal lijkt flinterdun maar het verbergt thema’s zoals eenzaamheid, verlies en rouw. Het zit pittiger in elkaar dan de eerste lezing doet vermoeden.

In titelloze hoofdstukken en gebruikmakend van witregels, ontvouwt Verhulst de strategie van de protagonist. Een strategie die tegen de borst zou stuiten als het niet beschreven was door deze auteur die er voor zorgt dat je toch weer een beetje meeleeft met dit personage. Het verhaal an sich is niet het sterkste dat we ooit van hem gelezen hebben (Menno ter Braak zou dit niet kunnen waarderen) maar met de fenomenale schrijfstijl pakt hij de lezer in en weet hij te raken. Als de lezer op zoek durft te gaan naar de onderliggende thema’s zal deze novelle als een heerlijke Verhulst ervaren worden.