Pracht van een misdaadverhaal

Bennie Griessel, wie kent hem niet? Rechercheur bij 'De Valken' in Kaapstad, partner in crime van Vaughn Cupido en alcoholist. In 2007 in het leven geroepen door de Zuid-Afrikaan Deon Meyer (1958), sinds jaren een van de allergrootsten in de misdaadliteratuur. Aan een carrière als romanschrijver begon hij pas na zijn dertigste serieus te denken. Hij publiceerde eerst verhalen in Zuid-Afrikaanse tijdschriften en zou in 1994 zijn eerste roman uitbrengen. Zijn grote doorbraak in Nederland en Vlaanderen kwam er met het tweede Griessel-boek 13 uur, dat in 2012 door VN werd uitgeroepen tot Thriller van het Jaar. Donkerdrif is het zevende deel in de reeks en werd in het Nederlands vertaald door Martine Vosmaer en Karina van Santen.

De gebeurtenissen uit Prooi, boek nummer zes, krijgen een staartje: Griessel en Vaughn worden geschorst en een tijdje verbannen naar Stellenbosch (het had erger gekund). Het zorgt ervoor dat ze de moord op adjudant-officier Milo April niet kunnen onderzoeken, en dat terwijl die mogelijk verband houdt met malafide toestanden binnen de regering – iets waar de speurders graag hun tanden in hadden gezet. In plaats daarvan moeten ze de verdwijning van student Callie De Bruin onderzoeken, een op het eerste gezicht banale zaak. Er blijkt echter meer aan de hand te zijn, veel meer.

Tegelijkertijd maakt de lezer kennis met Sandra Steenberg, makelaar van beroep. Zij wordt door de schatrijke meesteroplichter Jasper Boonstra gecontacteerd wanneer die in het grootste geheim zijn wijngoed Donkerdrif van de hand wil doen. Sandra en haar gezin hebben enorme schulden, dus de duizelingwekkende provisie bij een geslaagde verkoop is meer dan welkom. De transactie blijkt echter meer voeten in de aarde te hebben dan aanvankelijk gedacht.

Het boek telt 73 hoofdstukken, al lijkt die indeling vrij willekeurig te zijn; er wordt constant gewisseld van perspectief. Zoals het een verhalenverteller van Meyers kaliber betaamt, weet de auteur de beide verhaallijnen op onnavolgbare wijze samen te brengen. De weg ernaartoe is prachtig. Niet alleen voelt de lezer zich deel van de gebeurtenissen en leeft die mee met de verschillende personages, ook de sfeer in Stellenbosch en de relaties tussen mensen worden uiterst boeiend beschreven. Meyer doet dat in een zeer aangename schrijfstijl, waarbij veel ruimte is voor dialogen en een Afrikaans woord hier en daar. Samen met de ijzersterke plot zorgt dat ervoor dat Donkerdrif de lezer op geen enkel moment loslaat.

Naast Griessel en Vaughn zijn nog een aantal oude bekenden van de partij. Wat te denken van Alexa en Desiree, de partners van het speurdersduo? Want hoe meeslepend de zaak van de verdwenen student en de aanstaande verkoop van Donkerdrif ook zijn, er is altijd tijd voor een privéleven. Ook ex-baas Mbali Kalena duikt weer even op. Grappig hoe een aantal van de personages in meer of mindere mate met hun gewicht sukkelen, het maakt hen heel menselijk. Vanzelfsprekend krijgen ook enkele slechte personages een rol in het verhaal, levensecht en steeds geloofwaardig.

Zoals altijd speelt de politiek een aanzienlijke rol in het nieuwste boek van Meyer. Ontelbare keren wordt verwezen naar de corruptie in het land. Zowel de regering als het politieapparaat krijgen regelmatig een veeg uit de pan, niets of niemand wordt gespaard. Het lijkt wel alsof maatschappijkritische thema’s een noodzakelijk iets zijn wanneer de Zuid-Afrikaan schrijft. Hij doet daarbij onvermijdelijk denken aan Zweedse auteurs zoals Henning Mankell en het duo Sjöwall en Wahlöö.

Donkerdrif, de zevende Bennie Griessel, is een pracht van een misdaadverhaal. Twee verhaallijnen die op meesterlijke wijze samenkomen, twee rechercheurs die opnieuw bewijzen hoe sterk ze samen zijn.