Lezersrecensie
Recensie Ademschommel
Tijdens de Tweede Wereldoorlog schaarde Roemenië zich aan de Duitse kant. Na de bevrijding door de Russen werd de plaatselijke dictator geëxecuteerd, waarna de Duitstalige minderheid werd veroordeeld tot dwangarbeid. Daartoe werd iedereen van 17 tot 45 jaar afgevoerd naar Russische kampen om daar mee te werken aan de Russische wederopbouw. Ook de moeder van Herta Müller bracht een vijftal jaren in een dergelijk kamp door. Vanaf 2001 probeerde Herta Müller middels gesprekken met voormalige gedeporteerden de verzwegen waarheid rond de toenmalige gebeurtenissen te achterhalen.
In ‘Ademschommel’ doet Müller verslag van wat er toen is voorgevallen. In het boek wordt het kampleven op een poëtische, bijna hallucinerende manier beschreven. De hoofdpersoon/verteller cirkelt voortdurend rond de essentie van het kampleven, een essentie die eigenlijk uitsluitend bestaat uit de dwangmatige neiging tot overleven. Hierin staat de honger centraal. Müller personifieert de honger zelfs en noemt hem ‘de hongerengel’, een ongrijpbaar wezen dat voortdurend dreigend aanwezig is. Personificaties komen trouwens vaker voor in dit boek. Zo is de titel een omschrijving voor de ademhaling die bij een ieder in de borst huist. Na vijf jaar wordt de vrijlating bijna terughoudend beschreven. Waar je uitzinnige vreugde zou verwachten, daar domineren de littekens van het kampleven.
Het belang van dit boek is dat een belangrijke periode uit het verleden aan de vergetelheid wordt onttrokken. Natuurlijk bestaan er meer boeken waarin het leven in een deportatiekamp wordt beschreven – ik denk aan bijv. ‘Een dag van Ivan Denisovitsj’ van Solzjenitsyn – maar de manier waarop Müller vormgeeft aan dit verhaal is erg indringend, juist doordat ze door haar woordkeus afstand lijkt te nemen van de concrete verschrikkingen. Een belangrijk boek dat veel lezers verdient.
Een kleine opmerking tot slot.
Müller heeft ervoor gekozen om een man als verteller te op te voeren. Pas op het laatst lukte het me los te komen van het beeld dat zich in mijn hoofd nestelde: het beeld van een vrouw. Müller heeft veel gehad aan de informatie van de ex-gedeporteerde Oskar Pastior. Het contact ging zover dat ze had besloten dit boek samen met hem te schrijven, iets wat niet doorging door de plotselinge dood van Pastior. Heeft Müller een man als hoofdpersoon opgevoerd als hommage aan hem?
In ‘Ademschommel’ doet Müller verslag van wat er toen is voorgevallen. In het boek wordt het kampleven op een poëtische, bijna hallucinerende manier beschreven. De hoofdpersoon/verteller cirkelt voortdurend rond de essentie van het kampleven, een essentie die eigenlijk uitsluitend bestaat uit de dwangmatige neiging tot overleven. Hierin staat de honger centraal. Müller personifieert de honger zelfs en noemt hem ‘de hongerengel’, een ongrijpbaar wezen dat voortdurend dreigend aanwezig is. Personificaties komen trouwens vaker voor in dit boek. Zo is de titel een omschrijving voor de ademhaling die bij een ieder in de borst huist. Na vijf jaar wordt de vrijlating bijna terughoudend beschreven. Waar je uitzinnige vreugde zou verwachten, daar domineren de littekens van het kampleven.
Het belang van dit boek is dat een belangrijke periode uit het verleden aan de vergetelheid wordt onttrokken. Natuurlijk bestaan er meer boeken waarin het leven in een deportatiekamp wordt beschreven – ik denk aan bijv. ‘Een dag van Ivan Denisovitsj’ van Solzjenitsyn – maar de manier waarop Müller vormgeeft aan dit verhaal is erg indringend, juist doordat ze door haar woordkeus afstand lijkt te nemen van de concrete verschrikkingen. Een belangrijk boek dat veel lezers verdient.
Een kleine opmerking tot slot.
Müller heeft ervoor gekozen om een man als verteller te op te voeren. Pas op het laatst lukte het me los te komen van het beeld dat zich in mijn hoofd nestelde: het beeld van een vrouw. Müller heeft veel gehad aan de informatie van de ex-gedeporteerde Oskar Pastior. Het contact ging zover dat ze had besloten dit boek samen met hem te schrijven, iets wat niet doorging door de plotselinge dood van Pastior. Heeft Müller een man als hoofdpersoon opgevoerd als hommage aan hem?
1
Reageer op deze recensie
Gesponsord
Terwijl Emmy probeert de raadsels op te lossen die door twee verdwenen tienermeisjes zijn achtergelaten, realiseert ze zich dat ze hen nooit écht heeft gekend. Elke tiener heeft geheimen, maar wie zou ervoor willen moorden?
Twee zussen groeien op in de meedogenloos snel veranderende miljoenenstad Singapore met de hoge verwachtingen van hun moeder. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Een sinister geheim bedreigt de bekendste Amerikaanse presidentsverkiezingen. De erfgenamen van A.C. Porter is de zesde winnaar van de Hebban Thrillerprijs.
