Allesbehalve saai

Tijdens het lezen van dit boek moest ik vaak aan de schilderijen van Otto Dix denken, net iets voordat Canetti zijn meesterwerk schreef schilderde Dix de wantoestanden in de samenleving; geschonden veteranen uit WOI, hoeren, veel vreemde afstotelijke vrouwen. Gedrochten en misdadigers. In het Martyrium komt het allemaal voorbij, uitvergroot in een krankzinnige wereld die volkomen op hol geslagen is. Regels en wetten, redeneringen die altijd precies aansluiten bij de belevingswereld van de verteller.
De vertellers praten door elkaar heen, overschreeuwen elkaar, proberen het gelijk aan hun kant te krijgen. Ieder in zijn eigen universum. Voor geen van de personen voel je sympathie, ook niet voor de arme professor Kien die zo misleid en bestolen wordt en volkomen afglijdt in een waanwereld die, ondanks de hulp van zijn broer, tot zijn ondergang leidt. De totale verbranding van de boeken; prelude voor wat er komen zou in de wereld. Het verbranden van onschuldige boeken betekent het einde van de beschaving. Waarvan akte.
De taal van Canetti is rijk, schilderachtig, ik zei het al. Je wordt er volkomen in meegezogen en ik kon gemakkelijk in die fascinatie mee gaan. Wat een kostelijk, treurig, destructief boek. Ik dacht dat het een saai boek zou zijn; saai? Allesbehalve. Zelden een boek gelezen dat zo wervelend geschreven is.