Beter dan Sneeuwwit, maar geen klapper

Holger Munch en Mia Krüger, de twee protagonisten uit de thrillers van de Noorse auteur Samuel Bjørk (een pseudoniem van Frode Sander Øien), zijn bijzonder populair en geliefd. Het is daarom niet zo verwonderlijk dat van de serie, die als trilogie begon, inmiddels een zesde deel is uitgebracht: De laatste ochtend (2025). Dit is een vervolg op het eind 2021 verschenen Sneeuwwit, dat op zijn beurt een prequel is op de drie eerste delen van de reeks.

Het is zaterdagochtend en in een wagon van de metro breekt paniek onder de reizigers uit, want een van hen ziet een vrouw met een bomgordel om zitten. Om exact 09:07 volgt een verwoestende explosie die diverse slachtoffers maakt. Alle eenheden, waaronder die van Munch en Krüger worden opgeroepen om de dader te vinden. Tegelijkertijd krijgt journalist Jessica Blomqvist een telefoontje van een man die haar vertelt dat dit de eerste was. Vanaf dan staat Oslo op z’n kop en doet de politie er alles aan om de terrorist te ontmaskeren en meer slachtoffers te voorkomen.

Hoewel de explosie in de metrowagon niet tot in detail beschreven wordt, laat de scène waarin de bom tot ontploffing komt niets aan de verbeelding over. De lezer vormt zijn eigen beelden en kan zich voorstellen hoe een omstander zich op dat moet voelen. Door dit begin word je meteen in het verhaal getrokken en vraag je je af hoe het moet eindigen, temeer omdat je al snel weet dat deze aanslag niet de enige zal zijn. Toch draait het in de plot voor het grootste deel niet uit actievolle situaties, dat is de stijl van de auteur ook helemaal niet. Waar het voornamelijk om gaat, is het politieonderzoek, dat moeizaam verloopt omdat de diverse raadselachtige aanwijzingen die de dader in de woningen van zijn slachtoffers achterlaat vooralsnog ondoorgrondelijk zijn. Dankzij het analytisch vermogen van Krüger belanden de puzzelstukjes gestaag op hun plek en het mooie aan deze opzet is dat de lezer eveneens probeert een oplossing te vinden. Hierdoor ben je als het ware ook met het speurwerk bezig.

Naast de recherchewerkzaamheden, die uiteraard – en terecht – veel aandacht krijgen, geeft de auteur eveneens een kijkje in de persoonlijke levens van de personages. Hier vertelt hij relatief vrij veel over en alleen al daaraan is te merken dat deze thriller een vervolg is op de prequel. Deze informatie is noodzakelijk, maar zorgt wel voor dat het tempo waarin de ontwikkelingen zich afspelen enigszins vertraagt. Ook over de beoogde slachtoffers, de eerste uitgezonderd, wordt verhoudingsgewijs veel verteld. De details die over deze passanten – meer zijn ze in feite niet – prijsgegeven worden doen eigenlijk niet ter zake, maar storend zijn ze evenmin, want ze geven hen per slot van rekening wel een gezicht.

Het verhaal bestaat uit zes delen en in de meeste daarvan wordt de spanning langzaam opgebouwd, tot het aan het eind tot een ontlading komt. Een uitzondering daarop vormt de eindfase. De snelheid ligt dan een stuk hoger en er zijn eveneens voldoende spannende momenten. Verder is de plot doorspekt met diverse wendingen die ervoor zorgen dat de ontwikkelingen telkens een net iets andere richting inslaan dan je wellicht verwacht. Hoewel de explosies uiteraard de nodige spektakel opleveren en de ontknoping absoluut interessant is en enkele verrassingen bevat, is het sec genomen overwegend kalm.

Bjørks schrijfstijl is erg ongecompliceerd, ietwat eenvoudig en zonder meer beeldend. Opvallend is dat hij deze keer vrij veel staccato zinnen gebruikt en het gevoel dat personages dan hebben, is merkbaar. Desondanks werkt dit niet helemaal, want regelmatig krijg je de indruk dat er iets ontbreekt. Helemaal aan het eind nog een enorme cliffhanger, die het vervolg in het eerste deel van de serie (Ik reis alleen) inluidt. Al met al is De laatste ochtend zeker niet slecht, maar een klapper is het evenmin.