Puzzel voor politie is ook puzzel voor jezelf

Veel thrillers van Jeroen Windmeijer spelen zich in zijn woonplaats Leiden af, maar omdat een keer een andere setting te hebben, richtte hij zijn aandacht op Delft, waar hij geboren is en er ook naar de middelbare school ging. Zijn nieuwste trilogie, waarvan De schaduw van Vermeer (2023) het eerste deel is, speelt zich dan ook volledig in deze Zuid-Hollandse stad af. Het volgende boek van het drieluik is De wraak van Balthasar (2024), waarvoor hij zich heeft laten inspireren door de moord op Willem van Oranje, maar dan vanuit het gezichtspunt van diens moordenaar Balthasar Gerards.

Gids Victor van Atten stuit tijdens een rondleiding van de stadswandeling Duister Delft op een vrouw die zich langdurig niet beweegt. Als hij haar voorzichtig aanraakt, merkt hij dat ze om het leven is gebracht en een van haar handen niet meer aan het lichaam vastzit. De politie wordt ingeschakeld en voormalig militair Bobbi Meijer krijgt, ondanks dat dit haar eerste zaak als rechercheur is, de leiding over het onderzoek. Om de dag vindt een nieuw moord plaats en de enige aanwijzingen die er zijn, zijn briefjes die bij de slachtoffers worden aangetroffen.

In dit tweede deel van de trilogie, dat uitstekend afzonderlijk van het voorgaande te lezen is, neemt de auteur de lezer niet alleen mee naar een van de oudste steden van Nederland, maar ook naar een voorbije gebeurtenis die in 1584 in deze Zuid-Hollandse plaatsvond, namelijk de moord op Willem van Oranje. Zoals bij Windmeijer gebruikelijk is, schotelt hij je een flinke dosis geschiedenis en religie voor die deze keer vakkundig en ingenieus zijn gekoppeld aan een aantal wrede en lugubere moorden. Deze aanpak heeft tot gevolg dat je meer – en zelfs onbekende – informatie en kennis krijgt over moordenaar Balthasar Gerards, de oude binnenstad van Delft en tevens getrakteerd wordt op een naar het eind toe oplopende spanning.

De belangrijkste personages in het geheel van gebeurtenissen zijn rechercheur Bobbi Meijer en leraar geschiedenis annex gids Victor van Atten, maar ook enkele anderen eisen hun niet onaanzienlijke en essentiële rol op, van wie Balthasar Gerards en de tot aan het eind onbekende moordenaar de meeste aandacht opeisen. Over dit kwartet komt de lezer derhalve ruim voldoende te weten. Lange tijd vraag je je trouwens wel af wat de verhaallijn van Van Atten met die van Meijer, en dus het politieonderzoek, te maken heeft, maar in de loop van de plot is dit verband zonneklaar en begrijp je eveneens waarom die betrekkelijk lange aanlooptijd nodig is.

Omdat het meteen in het begin al raak is – de eerste moord vindt plaats – wordt de lezer direct het verhaal ingezogen en loslaten is er vervolgens niet meer bij. Dit komt voornamelijk door de interessante ontwikkelingen, maar tevens door de vele boeiende wetenswaardigheden. Diverse plotwendingen zorgen ervoor dat je zo goed als nooit weet waar je aan toe bent en enkele verdachtmakingen laten je over sommige personages twijfelen. Een kleine kanttekening is echter op zijn plaats, want door een paar erg minieme details krijg je op een bepaald moment door wie de uiteindelijke dader is. Het blijft echter gissen naar het motief, waarover pas is de absolute slotfase uitsluitsel komt.

De wraak van Balthasar, zeer toegankelijk en eigentijds geschreven, is een typische Windmeijer. Feiten en fictie zijn nauw met elkaar verbonden, religie en historie zijn volop aanwezig en de vaart zit er voortdurend goed in. Op het oog rustige fragmenten worden afgewisseld met spannende momenten en bovenal weet de auteur de lezer continu nieuwsgierig te maken en bezit te houden, want de puzzel voor de politie is tevens een puzzel voor jezelf.