Kafka-jaar

https://looneybooks79.blog/2024/07/16/met-kafka-in-berlijn/

2024 is Kafka-jaar, aangezien de man honderd jaar geleden in Oostenrijk stierf aan tuberculose. Om dit te gedenken kocht ik een aantal van zijn boeken. De man, net als Paul van Ostaijen, fascineert me, hoewel ik nooit eerder iets las van hem. Ik hoorde natuurlijk al veel over zijn boeken, zoals 'The Trial' en 'Metamorphosis' maar ik vond nooit de moment om deze te lezen. Ik denk dat ik de moment heb gevonden!

Om me alvast al wat voor te bereiden, las ik 'Kafka in Berlijn' van Piet De Moor. De Moor is journalist, publicist en auteur en woont in Berlijn.

In dit boek lezen we hoe Franz Kafka Praag en zijn familie achterlaat om in de grote stad Berlijn, die hem zo fascineerde, te gaan samen leven met de Oost-Joodse Dora Diamant. Beide leven in armoede en komen nauwelijks rond en hoewel Kafka zich volledig van zijn familie wil afscheiden kan hij dat niet aangezien hij hun hulp, vooral financieel, nodig heeft. Op het moment dat hij in Berlijn komt wonen is Franz Kafka ook al zwaar ziek, de tbc tastte zijn longen al aan en hij lag meer hoestend in bed dan dat hij actief bezig was. Dus zijn idee dat Berlijn zijn weg naar de vrijheid was, weg van de verdrukking die Praag voor hem was, bleek het eerder een pad te zijn naar zijn einde.

Op vier plekken woonde hij met Dora in de stad. En dat in een tijd waarin Berlijn nog aan het bekomen was van een nederlaag in de Grote Oorlog en er onrust broeide die zou leiden tot een tweede oorlog die nog gruwlijker zou blijken. Maar Kafka zelf zou dit niet meer meemaken want in 1924 zou hij sterven, onderweg naar huis in Praag, in een sanatorium in Oostenrijk.

Piet de Moor volgt de man in zijn voetsporen in een stad die intussen, honderd jaar later, heel hard is veranderd. Na de Tweede Wereldoorlog en een scheiding van de stad in een oost en west en na de val van de muur en het communistisch regime, is het niet makkelijk om sporen terug te vinden van Kafka in deze vernieuwde moderne stad. Maar toch zijn die er en Piet heeft dan ook woningen teruggevonden of overblijfselen van waar de man ooit verbleven heeft.

Franz Kafka die nooit wou trouwen, die zijn leven aan het schrijven wijdde en die op veertigjarige leeftijd jammerlijk genoeg stierf aan een ziekte die toen héél wat mensen de dood injoeg (nogmaals, ik denk terug aan van Ostaijen hier) fascineert niet alleen mij en Piet De Moor. Zijn boeken worden nog steeds door heel wat mensen gelezen. Nu is de tijd rijp dat ik me er ook eens aan waag!